Met de resultaten van ASML en TomTom is het cijferseizoen vandaag echt losgebarsten. Naar welke cijfers kijken beleggers vooral? En waar moet je in al dat cijfergeweld nog meer op letten?
In de Verenigde Staten ging eerder deze week al veel aandacht uit naar de grote zakenbanken en bluechips als Microsoft, Netflix en IBM, die hun boeken over het tweede kwartaal openden. Nu gaat het ook in Nederland los. ASML en TomTom beten zojuist het spits af. De rest volgt. Waar moet u zoal op letten?
Alles draait om de verwachtingen
Wie denkt dat het vooral draait om de kwartaalcijfers, heeft het mis. Beleggers zullen zich vooral focussen op de vooruitzichten voor het derde kwartaal en de rest van het jaar.
De verwachtingen over de cijfers zijn al grotendeels in de beurskoers verwerkt. Alleen als de resulten hier sterk van afwijken, zal dat leiden tot forse koersschommelingen. Maar de kans op extreme verrassingen is niet heel groot.
Bedrijven die merken dat de resultaten fors lager uitpakken dan de markt had verwacht, hebben al een winstwaarschuwing gegeven, zoals BAM vorige week deed. Overtreft een bedrijf de marktverwachtingen flink, dan zijn analisten waarschijnlijk al op de hoogte gebracht.
Natuurlijk zullen beleggers wel met een schuin oog naar de resultaten kijken, maar het is met name de afgegeven prognose die de beurskoers in beweging zet. Dat is ook niet zo vreemd, want als belegger handel je niet op basis van resultaten uit het verleden, maar op basis van je verwachtingen.
Let op de winstontwikkeling
Wat betreft de resultaten is bij de meeste bedrijven vooral de winstontwikkeling van belang. Hogere winsten kunnen immers worden geïnvesteerd of uitgekeerd aan de aandeelhouders, in de vorm van dividend. Zitten de winsten in de lift, dan zullen beleggers dat belonen. Maar zwakt de winstontwikkeling af, dan kan de koers een knauw krijgen.
Analisten verwachten dat bij de meeste bedrijven de winstontwikkeling wat is afgezwakt. Maar omdat de verwachtingen laaggespannen zijn, hoef je daar niet enorm van in de stress te schieten, tenzij de resultaten over de hele linie slechter uitpakken dan voorzien.
Behalve de winstontwikkeling kunnen nog meer cijfers van belang zijn, afhankelijk van de markt waarin een bedrijf opereert. Bij banken wordt bijvoorbeeld gekeken naar de rentemarge, terwijl bij andere ondernemingen bijvoorbeeld de schuld, de ontwikkeling van het orderboek en/of het marktaandeel van belang zijn.
Bedrijven hebben moeite met voorspellingen
Hoewel beleggers de persberichten uitpluizen op zoek naar indicaties voor de toekomst, is het in de huidige omstandigheden lastig voor bedrijven om concrete voorspellingen te doen. Zo is de impact van de handelsoorlog en de economische vertraging in China moeilijk in te schatten.
Maar lagere verwachtingen of afzien van het afgeven van een prognose zal de beurskoers vaak wel onder druk zetten. Beleggers houden immers niet van onzekerheid.
Schaal van Mock: beetje op zijn retour
Maar dat bedrijven zich liever niet wagen aan een concrete prognose is van alle tijden. Het management geeft vaak de voorkeur aan algemene termen, waar het zich geen buil aan kan vallen. Dat staat haaks op het verlangen van beleggers en analisten naar een concreet getal.
Om orde te scheppen in de chaos, heeft Harry Mock, PR-adviseur en voormalig journalist van het Financieele Dagblad, in de jaren tachtig de Schaal van Mock ontwikkeld: een hulpmiddel waarmee vage kwalificaties kunnen worden gekwantificeerd.
Een bedrijf dat bijvoorbeeld een 'geringe' ('modest') winstgroei verwacht, doelt hiermee op een winststijging van 2 tot 4%. Met een 'sterke' ('strong') winstgroei wordt een stijging van 20 tot 30% bedoeld.
Het is op zich een handig hulpmiddel, maar de laatste jaren wordt deze Schaal van Mock steeds minder gebruikt. Sommige bedrijven hanteren zelfs bewust termen die niet in deze schaal voorkomen, zoals 'beperkt'.
Kostenbesparingen en investeringen
Behalve een concrete prognose kunnen ook aangekondigde maatregelen een indicatie geven over de toekomstige resultaatontwikkeling. Meldt een bedrijf dat er kostenbesparingen, (des)investeringen, overnames en investeringen op stapel staan, dan kan dat op warme belangstelling van beleggers rekenen.
Advies- en koersdoelwijzigingen
In reactie op de cijfers passen analisten hun taxaties, koersdoelen en/of adviezen aan. Zet een gerenommeerde bank een aandeel op de kooplijst of wordt het koersdoel fors verlaagd, dan reageert de koers daar vaak op.
En de waardering?
Voor een belegger zijn niet alleen de resultaten van belang, maar ook de waardering. Een aandeel dat is overgewaardeerd is minder aantrekkelijk dan een verborgen parel.
Een van de manieren om te beoordelen of een aandeel relatief duur is, is de koers/winstverhouding. Dit cijfer geeft aan hoeveel beleggers betalen voor elke euro winst die het bedrijf maakt. Je berekent deze maatstaf door de prijs van het aandeel te delen door de winst per aandeel. Met een hoge koers/winstverhouding betalen beleggers veel voor elke euro winst. Ze verwachten een hoge winstgroei en zijn bereid hiervoor dieper in de buidel te tasten.
Heeft een bedrijf een lage koers/winstverhouding, dan wordt een lagere winstgroei verwacht, maar kan de beurskoers wel omhoog schieten als het bedrijf beter presteert dan verwacht.
Bedenk wel dat dit cijfer niet het hele verhaal vertelt. Zo zegt het niets over het kasstroomoverzicht.
Wat doet de concurrent?
Houd ook de cijfers van concurrenten in de gaten. Komt een chipfonds met een winstwaarschuwing, dan is de kans groot dat de aandelen van branchegenoten mee omlaag worden getrokken. De lagere verwachtingen worden dan verwerkt in de beurskoers.
Sentiment ook van grote invloed
Een aandeel kan reageren op mee- of tegenvallende cijfers en prognoses. Maar op de richting van de beurskoers heeft een bedrijf minder invloed dan je misschien zou denken. Of de koers stijgt of daalt, hangt voor een groot deel af van het marktsentiment.
En dat wordt weer bepaald door ander nieuws, zoals macro-economische cijfers, nieuwe ontwikkelingen in de handelsbesprekingen tussen de VS en China, nieuws over de Brexit, geopolitieke spanningen en een eventuele renteverlaging door de Fed. Aandelen stijgen of dalen dan over de hele breedte.
Maar naarmate het cijferseizoen vordert, kunnen beleggers wel een trend destilleren. Als steeds meer bedrijven achter elkaar met mee- of tegenvallers komen, ontstaat een steeds helderder beeld hoe de vlag ervoor staat. Maar daarvoor moeten we nog even geduld hebben.
Lees verder: Let hierop tijdens het cijferseizoen