Het Add Value Fund is een van de weinige beleggingsfondsen die zich concentreren op Nederlandse aandelen. De ervaren beheerders Willem Burgers, Hilco Wiersma en Bastiaan Rogmans hebben een zeer geconcentreerde portefeuille opgebouwd met een beleggingsaanpak die zich bewezen heeft. Wel brengt de concentratie risico's met zich mee en zijn de kosten relatief hoog. De Morningstar Analyst Rating blijft Bronze.
Add Value Fund in het kort:
- Morningstar Analyst Rating: Bronze
- Morningstar Rating: *****
- Beheerteam: Positive
- Fondshuis: Neutral
- Beleggingsproces: Positive
- Rendement: Positive
- Kosten: Negative
Add Value Fund
Dit fonds wordt beheerd door een capabel, stabiel en goed toegerust team bestaande uit de ervaren Willem Burgers en Hilco Wiersma en, sinds januari 2018, Bastiaan Rogmans. Het bewezen proces draagt eveneens bij aan de convictie van Morningstar-analist Ronald van Genderen.
Echter, de portefeuille kent een aantal karakteristieke risico's. Zo is de concentratie van de portefeuille met slechts 13 posities (per eind juli 2019) zeer hoog. Het hoge concentratie- en liquiditeitsrisico, evenals de hoge kosten houden de convictie van Morningstar op dit fonds in toom. Daarom blijft de Morningstar Analyst Rating staan op Bronze.
Uitgebreide toelichting
Beheerteam
Wij vinden het beheerteam, bestaande uit Willem Burgers, Hilco Wiersma en Bastiaan Rogmans, capabel en stabiel. Bovendien vinden wij het team met drie personen goed toegerust.
Burgers is een zeer ervaren beheerder, met veel expertise binnen Nederlandse smallcaps. Van 1978 tot 1988 werkte hij bij Robeco als beheerder van verschillende fondsen. De twee jaar daarop was hij actief als hoofd research bij Van Meer James Capel. Van 1990 tot eind 2002 was Burgers de succesvolle beheerder van het Nederlandse small-cap fonds Orange Fund en groeide hij uit tot een van de bekendste small-cap beleggers in Nederland.
Eind 2002 moest Burgers zijn functie neerleggen, nadat de AFM bij het OM aangifte deed van handel met voorkennis. Hoewel Burgers de beschuldigingen weerlegde, werd hij hier later voor veroordeeld met een geldboete. In de jaren daarop was Burgers alleen als privébelegger actief, maar in 2007 startte bij het Add Value Fund, dat inmiddels onderdeel is van Optimix.
Het fondsbeheer deelt hij met Hilco Wiersma, die in totaal tweeëntwintig jaar ervaring heeft opgebouwd als wholesale broker, institutional sales trader, beleggingsadviseur, vermogensbeheerder en inmiddels twaalf jaar als beheerder op dit fonds. Evenals Burgers bezit Wiersma veel kennis over de bedrijven in het universum.
Per januari 2018 ontvangen zij ondersteuning van analist Bastiaan Rogmans. De drie teamleden beleggen allen in het eigen fonds.
Fondshuis
Sinds de overname van Optimix door Handelsbanken in 2016 heeft de onderneming haar autonomie behouden, in lijn met de zeer decentrale wijze waarop de Zweedse bank opereert. Wij hebben dan ook geen impact van de overname op Optimix, het beleggingsteam en de fondsenrange waargenomen.
Optimix is een Nederlandse vermogensbeheerder met ruim EUR 2,5 miljard onder beheer. Naast het beheren van portefeuilles op discretionaire basis biedt het onder eigen vlag zeven fondsen aan, die vooral worden gebruikt in de portefeuilles van cliënten. Optimix is daarmee een van de kleinere fondshuizen in Nederland. Samen hadden de fondsen per eind augustus 2019 bijna 571 miljoen euro onder beheer.
Het beleggingsteam van Optimix en zijn fondsenrange is buitengewoon stabiel, maar wij vinden de kosten van de fondsen over het algemeen aan de hoge kant.
Onderscheidend is dat de onderneming relevante ETFs als benchmark hanteert voor de fondsen met een performance fee.
Naast de zeven fondsen die onder de Optimix naam worden aangeboden, biedt de onderneming het Add Value Fund aan, waarin per eind september 2019 circa 96 miljoen euro wordt belegd.
In oktober 2013 kondigde Optimix de gedeeltelijke overname aan van de beheersmaatschappij Add Value Fund Management. Inmiddels heeft Optimix 80% van de aandelen, terwijl de beheerders Burgers en Wiersma beide een belang van 10% hebben.
Proces
Het beheerteam past een inmiddels bewezen en puur bottom-up-proces toe. Uitgangspunt is het universum van circa 65 Nederlandse bedrijven met een marktkapitalisatie tussen 20 miljoen en 7,5 miljard euro. Deze bedrijven worden beoordeeld op verschillende bottom-up-factoren. Dit gebeurt zowel kwantitatief als kwalitatief.
Voorbeelden van kwantitatieve criteria zijn een minimale jaarlijkse groei van de winst per aandeel van gemiddeld 7,5% over de langere termijn (3-5 jaar) en een stabiele dividenduitkering (het liefst minimaal 2,5%). Kwalitatieve criteria zijn onder andere een bewezen en succesvol bedrijfsmodel, heldere strategie en betrouwbaar management. Voor de kwalitatieve analyse maken de beheerders veel gebruik van hun netwerk bij Nederlandse small-caps.
Alle bedrijven in de portefeuille worden regelmatig bezocht, waarbij het duo onder andere, maar niet uitsluitend, met het management spreekt. Dit vormt een belangrijk onderdeel van het proces. De beheerders hanteren een horizon van 3 tot 5 jaar. Het beleggingsproces is puur bottom-up en er wordt geen strategische sectorallocatie nagestreefd.
Het fonds heeft geen benchmark waaraan de beheerders zich spiegelen of gebonden zijn en op sectorniveau kan sprake zijn van grote concentraties. Liquiditeit speelt wel een grote rol. Twee derde van de portefeuille moet snel verkocht kunnen worden, terwijl tot een derde in minder liquide aandelen mag worden belegd.
Prestaties
De prestaties van het fonds zijn sterk, maar kennen een sterk wisselend verloop waar beleggers bestand tegen moeten zijn. Enerzijds heeft dat te maken met het feit dat het fonds alleen belegd is in mid- en small-caps, terwijl dat niet voor alle fondsen in de Morningstar categorie Aandelen Nederland het geval is. Anderzijds kan de hoge concentratie en aandelenselectie een rol spelen.
Zo was 2013 een uitzonderlijk slecht jaar. Het fonds werd zwaar getroffen door de ontdekking van de boekhoudfraude bij Imtech. In 2014 hadden mid-capaandelen het moeilijk en dit drukte ook de rendementen voor dit fonds.
Het jaar 2018 en de eerste drie kwartalen van 2019 zijn ook illustratief voor de mogelijk grote uitslagen. In 2018 behoorde het fonds tot de zwak presterende fondsen, terwijl in 2019 het fonds per eind september weer tot de top van de categorie behoort. In beide jaren waren ASMI en BE Semiconductor Industries zeer belangrijke aanjagers van het rendement.
Ondanks de volatiliteit heeft het fonds sinds de introductie in 2007 een zeer sterk track record opgebouwd. Tot en met september 2019 bedraagt het gemiddelde jaarrendement 8,85%. Het enige vergelijkbare Nederlandse small-capfonds, Kempen Orange Fund, behaalde op jaarbasis over dezelfde periode een rendement van 8,33%. Dat terwijl de Euronext AMX en Euronext AScX bleven steken op 4,82%, respectievelijk 7,77%.
Kosten
Sinds januari 2018 kent dit fonds een gestaffelde kostenstructuur waarbij de management fee in treden zal dalen naarmate het vermogen onder beheer stijgt. Voor de eerste 100 miljoen euro aan beheerd vermogen geldt een tarief van 1,75%, terwijl boven 200 miljoen euro het laagste tarief van 1,00% zal worden geheven.
Gezien het huidige beheerd vermogen van circa 96 miljoen euro en de lopende kosten van 2,02%, blijft het fonds in onze ogen zowel in absolute als in relatieve zin duur. De kosten kunnen nog hoger uitvallen door een prestatievergoeding van 10% over het rendement boven een absolute drempel van 10% (met een high water mark van 2 jaar). Door het gebruik van een absolute drempel vinden wij de prestatievergoeding niet optimaal gestructureerd.
Robert van den Oever is Research Editor bij Morningstar Benelux