De maand augustus geldt historisch als een van de mindere maanden voor beleggers. Zo daalde de Dow Jones-index de afgelopen 50 jaar met gemiddeld 0,3 procent in deze maand. Aanvankelijk leek het dit jaar weer op een verlies te gaan uitdraaien. Alleen in de eerste week zakte bijvoorbeeld de AEX-index al met 7 procent. In de weken erop volgde echter een verrassend sterk herstel. De index slaagde er zelfs in de maand met een kleine winst af te sluiten.
De eerste week van september zorgde echter voor nieuwe somberheid. Augustus mag beleggers traditioneel minder goed gezind zijn, september geldt historisch als de slechtste maand van het jaar. Zo verloor de Dow Jones de afgelopen 50 jaar in deze maand gemiddeld 1,3 procent. De afgelopen vier jaar daalde de S&P 500 in september met respectievelijk 3,9, 4,8, 9,3 en 4,9 procent. De overige tien maanden van het jaar waren gemiddeld wel winstgevend.
Hoezo is de markt niet efficiënt?
Het zogenaamde september-effect lijkt in strijd met de efficiënte-markthypothese. Beleggers zouden immers rekening kunnen gaan houden met regelmatig terugkerende verliezen met als gevolg dat het verschijnsel na verloop van tijd weer verdwijnt. Dat laatste gebeurt echter niet. Waarom heeft de maand september zo’n slechte reputatie?
In september vonden in het verleden ernstige gebeurtenissen plaats. Denk aan de aanslagen van 11 september in 2001 en het faillissement van Lehman Brothers in 2008. Gebeurtenissen die het gemiddelde zeker hebben beïnvloed. Toch bekruipt menigeen het gevoel dat er meer speelt. Het feit dat de zomer op zijn eind loopt zal ongetwijfeld een rol spelen in de toenemende somberheid bij beleggers. De temperatuur daalt, het aantal zonuren neemt af. De dagen worden korter. De bladeren aan de bomen zijn in de herfst van hun leven beland.
Uitzonderingen uitgezonderd
Is deze toenemende somberheid een reden voor beleggers hun aandelen dan maar te gaan verkopen? Nee. Om te beginnen zijn bovengenoemde rendementen niet meer dan gemiddelden. Niet ieder jaar verloopt volgens dat gemiddelde. Zo heeft de S&P 500 gemiddeld wel een verlies geleden in de maand september, maar in slechts 55 procent van alle jaren was er sprake van een verlies. Er waren genoeg uitzonderingen op de regel.
Vaak vormde september een voortzetting van een bestaande trend. In de jaren waarin de beurs eind augustus op verlies stond, bleek september ook verliesgevend. De stemming was al somber en de minst vrolijke maand van het jaar deed daar nog een schepje bovenop. In de jaren waarin de beurs eind augustus echter op winst stond, verliep september aanmerkelijk minder slecht. In jaren waarin de beurs minstens 15 procent op winst stond, bleek september ook positief uit te vallen. Dit jaar staat de S&P 500 op een winst van ruim 18 procent.
Daarnaast bleken jaren waarin presidentsverkiezingen plaatsvonden minder slecht voor de beurs. In de afgelopen 32 keer dat er een verkiezing was, steeg de Dow Jones in september 0,2 procent. Aanmerkelijk beter dan het eerder genoemde verlies. Verkiezingsjaren zorgen toch voor een andere dynamiek. Wellicht speelt het een rol dat een zittende president of partij de economie nog even een flinke zwieper geeft teneinde het electoraat gunstig te stemmen. En laat dit jaar nu net een verkiezingsjaar zijn.
Mr. Market gaat zijn eigen weg
Maar er speelt meer. Zo wordt er op 18 september een eerste renteverlaging door de Fed verwacht. De reactie van de markten zal mede afhankelijk zijn van de mate van de verlaging en de begeleidende toelichting. Deze week is echter eerst de ECB aan de beurt.
Hoe groot de rentestappen ook zijn die de centrale banken uit de hoge hoed zullen toveren, een verruimende centrale bank zou in het voordeel van aandelenmarkten moeten werken, al moeten we de nukken en grillen van Mr. Market niet onderschatten.
De beurs beweegt zich al een tijdje onvoorspelbaar. Mr. Market is eigenwijs. De rentecurve is in de geschiedenis nog nooit zo lang invers geweest maar toch bleef de beurs stijgen. Tevens bleek de historisch mindere maand februari dit jaar juist goed voor een rendement van 6 procent. En de historisch goede maand april liep dit jaar uit op een verlies van ruim 4 procent.
Mr. Market trekt zich weinig aan van gemiddelden en volgt zijn eigen weg. Ook in september?
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier. Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan. Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.