Als middelbare scholier ging Hans Oudshoorn (1976) na schooltijd niet meteen naar huis om huiswerk te maken. Hij fietste dan eerst naar de ING Bank, waar hij bij het personeel aan tafel een eigen plekje had. Daar stond een monitor met real time beurskoersen; Hans kon er ter plekke aan- en verkopen doen. Hij had zelfs lagere handelstarieven bedongen.
De bankmedewerkers vonden het maar wat mooi om zo'n jonge enthousiasteling in hun midden te hebben. En zij zullen niet verbaasd zijn als ze horen dat hij nu, ruim twintig jaar later, nog altijd actief is in het wereldje.
Tegenwoordig is Hans beleggerstrainer bij Alex Academy. Ook is hij co-auteur van het boek Beleggen voor Dummies en - leuk om te weten - genomineerd voor een Gouden Stier in de categorie beste beleggingsexpert. Hoe is het ooit begonnen en op welke manier belegt hij zelf?
Wanneer is die interesse voor beleggen ontstaan?
"Ik ben ermee bezig sinds mijn twaalfde. Mijn vader betrapte me in de tuin toen ik in de Gooi- en Eemlander naar de aandelenkoersen van de vorige dag zat te kijken. Wat al die cijfers precies betekenden wist ik toen nog niet echt, maar mijn aandacht had het wel."
"Toen ik vijftien was heb ik een schriftje gepakt en ben ik gaan opschrijven wat ik dacht dat bepaalde aandelen en de rente gingen doen. Dat hield ik vervolgens bij. Op Teletekst keek ik naar de koersen en ik vroeg informatie over beleggen aan bij banken. De gedachte om met geld meer geld te maken intrigeerde me."
En wanneer heb je je eerste aandelen gekocht?
"Op mijn zeventiende. Voordat ik dat kon doen heb ik veel baantjes gehad. Bijvoorbeeld krantenwijken lopen en palingvissen in Loosdrecht, waar ik ben opgegroeid. Alles om geld te verdienen voor die allereerste transactie."
"Ik wilde een beleggingsrekening openen bij ING. Mijn moeder ging mee naar het kantoor van de bank: omdat ik nog minderjarig was, moest zij ook een handtekening zetten. Ik heb honderd aandelen KBB - Koninklijke Bijenkorf Beheer - gekocht voor honderd gulden per stuk."
Dus gelijk all-in!
"Ja, het was eigenlijk wel een beetje onverantwoord om al mijn centen in één bedrijf te steken. Dat was echt handelen. Ik dacht in die tijd niet na over spreiding over verschillende soorten aandelen of andere beleggingscategorieën, zoals obligaties."
"Maar het ging die eerste keer wel gelijk goed: de aandelen gingen in zeven weken van 100 naar 109 gulden. De eerste transactie was dus een goede, en daarmee was ik verkocht."
"In de tijd die volgde bleef ik met beleggen bezig. Na schooltijd ging ik niet meteen naar huis om met mijn huiswerk aan de slag te gaan. In plaats daarvan ging ik naar de bank om transacties te doen. De medewerkers vonden het zo leuk dat ik zo enthousiast was, dat ik een eigen plek met zicht op de koersen kreeg. Daar mocht ik zitten en handelen."
Wat ben je na de middelbare school gaan doen?
"Ik heb internationale financiële economie gestudeerd aan de Universiteit van Amsterdam. Met de nadruk op macro-economische vakken en beleggersvakken."
"Tijdens mijn studie ging ik voor het eerst aan de slag met andere beleggingscategorieën, zoals opties. Ik merkte toen dat ik met beleggen serieus geld kon verliezen. Dat maakte me eigenlijk wel pissig. Ik dacht: ik weet er best veel van, ik ben er zelfs mee bezig voor mijn studie en toch gaat het fout."
"Toen heb ik al mijn beleggingen bij elkaar gelegd en gekeken naar wat er goed was gegaan en naar waar ik juist fouten had gemaakt. Van het inzicht dat ik daardoor kreeg heb ik veel geleerd. Door de opkomst van brokers was beleggen trouwens wel iets makkelijker en overzichtelijker geworden. Ik hoefde niet meer voor iedere transactie naar de bank, maar kon online beleggen bij Alex."
...waar je nu werkt als beleggerstrainer. Hoe ben je op die plek terechtgekomen?
"Na mijn studie ben ik begonnen op de salesafdeling van de Postbank, waar ik twee jaar heb gewerkt. Daarna ging ik bij Alex aan de slag: Alex-rekeningen aan de man brengen. Later stuurde ik het salesteam aan, dat was puur managen."
"Eens in de maand trokken we met de Alex-karavaan het land in, om mensen uit te leggen hoe beleggen werkt. Dat werd steeds inhoudelijker. Ik merkte dat ik veel meer voldoening haalde uit het geven van lezingen en omgaan met beleggers, dan van het managen van een team."
"Ik heb toen de switch naar beleggerstrainer gemaakt. Nu geef ik trainingen en lezingen aan particulieren, ik leer ze hoe ze moeten vissen op de beurs. Over hoe ze met risico's om moeten gaan en wat manieren zijn om een beleggingsportefeuille in te richten."
Vragen mensen - bijvoorbeeld in je privéleven - je ook wel eens om heel concreet advies?
"Ja, dat gebeurt best veel. Bij koersdalingen krijg ik bijvoorbeeld belletjes en Whatsapp-berichten. En regelmatig vraagt iemand me of ik niet gewoon voor hem of haar kan gaan beleggen. Als ik dat al zou willen, zou het niet eens mogen, omdat ik voor een broker werk."
Hoe reageer je op dat soort vragen?
"Ik geef dan aan dat ik wel uitleg kan geven over beleggingsinstrumenten of mogelijkheden kan schetsen, bijvoorbeeld over ETF's of vastrentende beleggingen, maar dat echt advies geven of beleggingen uit handen nemen er simpelweg niet inzit."
"Ik mag niet over andermans beleggingen beslissen of letterlijk zeggen: deze belegging is écht geschikt voor jou. Ik kan heel veel vertellen en informatie geven, maar daarmee houdt het op. De truc is om mensen zelf antwoord te laten geven op hun vragen, door ze de goede richting op te helpen."
Jij leert anderen over de beurs en beleggen. Maar waar heb je in al die jaren zelf het meeste van geleerd?
"Van mijn eigen fouten. Zoals al mijn geld in één aandeel stoppen en niet nadenken over spreiding. Dat is bij die allereerste transactie goed afgelopen, maar - en dat was ook wel te verwachten - is ook wel eens totaal de andere kant op gegaan."
"Daarnaast heb ik veel geleerd van gewoon eens wat anders proberen. Obligaties kopen bijvoorbeeld. Ik dacht eerst: dat is echt helemaal niet leuk, het levert niks op. Maar nadat ik ze een tijdje in mijn portefeuille had en ik zag dat er toch steeds wat rente bijkwam, ook in het weekend, leerde ik de waarde ervan beter kennen."
"Langzaamaan heb ik een portefeuille in elkaar geknutseld en die is toch anders geworden dan hoe ik hem in het begin voor ogen had. En dat komt mede door de fouten die ik heb gemaakt en het uitproberen van nieuwe dingen. Het is echt de combinatie van op je bek gaan en nieuwe dingen doen."
En hoe beleg je zelf nu precies?
"Opties en turbo's vind ik leuk, ik maak nog wel eens een ritje. Maar dat is niet altijd het meest lucratief, het gaat regelmatig verkeerd. Erg is dat niet, het is voor de lol. En ik doe dat met geld dat ik zeker kan missen. Voor de lange termijn heb ik een portefeuille waar ik serieus mee omspring. Die bestaat voor zo'n 40% uit vastrentende beleggingen, zoals obligaties. Ik zit voor ongeveer 50% in ETF's, in combinatie met een paar individuele aandelen. Ik beleg gespreid, dat vind ik erg belangrijk."
"Eigenlijk kijk ik naar mijn portefeuille zoals een voetbalcoach naar zijn team kijkt. Als hij zijn elftal samenstelt kiest hij niet tien keepers en één spits. Het moet gebalanceerd zijn. Dat geldt bij beleggen net zo. Gaat het fout met je ene belegging, dan heb je altijd de andere nog. Dus: cash op de bank, een achterhoede met relatief veilige obligaties, een middenveld met ETF's en aandelen en - eventueel - een voorhoede met opties en turbo's, als je dat zou willen."
"Ik beleg trouwens ook nog voor mijn kinderen van twee en vier jaar oud. Voor allebei heb ik een beleggingsrekening geopend, ik stop iedere maand een vast bedrag in een ETF. Als ze gaan studeren is er, als het goed is, een potje waarmee ik ze financieel kan ondersteunen."
Tot slot: wat geef je je kinderen mee als het aankomt op geld en beleggen?
"Over geld vertel ik ze nu in ieder geval alvast dat het je niet komt aanwaaien. Ik vind het belangrijk dat ze dat weten, dat ze leren wat de waarde ervan is. Papa en mama gaan elke dag de deur uit om te werken, zeg ik dan, want daar krijgen we geld voor. Wat mij betreft kan financiële educatie niet vroeg genoeg beginnen."
"Voor zelf beleggen zijn ze nu natuurlijk nog veel te jong, maar als ze de juiste leeftijd hebben zal ik ze vertellen wat ze maar horen willen en het ook echt aanmoedigen. Echt hoor, begin liever gisteren dan morgen. Elke dag die je belegt is er weer één en uiteindelijk zie je dat duidelijk terug in je rendement."
Maaike Tienkamp is content manager van IEXGeld.
De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel
beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Klik hier voor een overzicht van de beleggingen van de IEX-redactie.