Lange tijd dachten specialisten dat de cacaoprijs de pan uit zou rijzen. Chocolade zou steeds populairder worden bij de middenklasse in onder andere China en India. Er werd zelfs gedacht aan een ernstig chocoladetekort! Iedere boer die aan deze groeikans mee wilde doen, moest fors investeren in zowel land als bonen. De prijzen van cacao trokken aan en stegen vorige zomer naar het hoogste niveau sinds 2010.
Als gevolg van die prijsstijging sloten boeren termijncontracten af en voerden ze de productie op. Maar niet alleen dat leidde tot meer aanbod. Ook de oogsten waren prima. Voldoende regen en zon droegen daaraan bij. Een goede oogst klinkt aantrekkelijk, maar het betekent wel dat er nog meer cacaobonen op de markt komen.
Beloofde groei
Tot zover de aanbodkant. Aan de vraagkant lijkt de eerder beloofde groei niet op gang te komen. In de westerse wereld blijft de vraag naar chocolade redelijk stabiel. In opkomende landen stijgt de vraag wel, maar lang niet zo hard als eerder verwacht. Sterker nog, in China daalde de consumptie van chocolade vorig jaar zelfs met 4%.
De tegenvallende vraag en het grote aanbod zorgen nu voor een overschot aan cacaobonen. Een overschot aan een bepaald product is nooit goed voor de prijs daarvan. Dat merken de cacaoboeren ook; zij zagen in april de prijzen dalen naar het laagste niveau in negen jaar tijd. Door de disbalans tussen vraag en aanbod zijn de prijzen enorm volatiel. Degenen aan de onderkant van de waardeketen hebben hier het meest onder te lijden.
Ivoorkust
De grootste cacaoproducent ter wereld is Ivoorkust. De overheid in Ivoorkust belooft de boeren minimaal 60% van de prijzen van de cacaofutures, zoals die in Londen tot stand komt, te betalen. Dat betekent nog steeds dat de boeren geraakt worden door de huidige prijsdaling. Gezien de geringe opbrengsten die boeren in deze gebieden sowieso realiseren, hebben zij daardoor amper de mogelijkheid om (financiële) reserves op te bouwen.
Er is, net zoals voor veel andere landbouwgrondstoffen, geen internationale basisprijs voor cacao. Overheden proberen bij te springen, maar de systemen hiervoor werken niet altijd even goed. Ondanks het grote aantal initiatieven om boeren een goede prijs te bieden, leven de meeste cacaoproducenten onder de armoedegrens. Zij zijn overgeleverd aan de markt die wordt beheerst door grote chocolademakers en internationale grondstoffenbeleggers.
Lichtpuntjes
Toch zijn er voor de boeren en hun cacaoprijzen ook lichtpuntjes. Door de grotere focus op gezonde voeding wint donkere (zowel pure als rauwe) chocolade de afgelopen jaren aan populariteit. De donkere chocolades bevatten hogere percentages cacao. Meer cacao in de chocolade betekent meer afzet voor de cacaoboeren. Laten we dus voor hen nog eens extra benadrukken hoe goed (pure) chocolade voor je gezondheid is!
Nestlé is overgegaan tot het reduceren van de hoeveelheid suiker in een aantal van haar chocoladerepen waaronder KitKat. Het bedrijf heeft daarbij niet gekozen voor chemische toevoegingen die op suiker lijken, maar voor meer cacao en meer melk. Dat is voor de gemiddelde cacaoboer geen slechte trend.
De komende tijd kunnen de grote chocolademakers van deze wereld als Mondelez, Nestlé en Lindt waarschijnlijk profiteren van de lagere inkoopprijzen van cacao. Door de sterke merknamen die zij hebben gecreëerd zullen ze geen last hebben van lagere prijzen voor het eindproduct. Het is echter van belang dat ook zij inzien hoe groot hun invloed is op het welzijn van de mensen aan de onderkant van de (wereld)maatschappij. Nestlé doet dat zeker.
De grootste voedingsproducent ter wereld heeft inmiddels een duurzaamheidsplan voor cacao waarmee zij op goede wijze wil omgaan met haar verantwoordelijkheid. Volgen wij ook met onze chocoladeletters en paaseitjes als we die bijvoorbeeld voor Sinterklaas en Pasen kopen of met de doos Merci voor Moederdag? Gezien het mooie dividendrendement van Nestlé hoeven beleggers in het aandeel dát in ieder geval niet te laten…
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier. Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan. Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.