De economen van Wall Street waarschuwen beleggers dat ze zich schrap moeten zetten voor de grootste verkrapping van het monetaire beleid in meer dan een decennium. Dat meldt Bloomberg.
Nu de wereldeconomie afstevent op de sterkste periode sinds 2011 voorspellen de economen van de Amerikaanse banken Citigroup en JPMorgan Chase & Co dat de gemiddelde rente in de ontwikkelde economieën volgend jaar zal stijgen tot ten minste 1%. Dat is de grootste stijging sinds 2006.
Wat de kwantitatieve versoepeling betreft, die volgend jaar zijn tiende verjaardag in de VS viert, voorspelt Bloomberg Economics dat de netto aankopen van activa door de belangrijkste centrale banken eind 2018 zullen dalen tot 18 miljard dollar per maand, van 126 miljard dollar in september en negatief zullen worden tijdens de eerste helft van 2019.
Wereldwijde expansie
Dat weerspiegelt een steeds meer gesynchroniseerde wereldwijde expansie die uiteindelijk sterk genoeg is om de inflatie aan te sporen, zij het bescheiden. De test voor beleidsmakers - waaronder de aanstaande voorzitter van de Federal Reserve, Jerome Powell - zal zijn of ze zich terug kunnen blijven trekken zonder de vraag te ondermijnen of de markten te laten schommelen.
"2018 is het jaar waarin we een echte verkrapping hebben", zegt Ebrahim Rahbari, econoom bij Citigroup in New York. "We zullen doorgaan op de huidige weg waar financiële markten vrij goed kunnen omgaan met het monetaire beleid, maar misschien later in het jaar, of in 2019, zal het monetaire beleid een van de complicerende factoren worden."
Rentevergaderingen centrale banken
Deze week wordt waarschijnlijk een duidelijker beeld gevormd over het monetaire beleid wanneer de Norges Bank, de Fed, de Bank of England, de Europese Centrale Bank en de Zwitserse centrale bank hun definitieve beleidsbeslissingen van 2017 bekendmaken. Ze stellen gezamenlijk de financieringskosten vast voor meer dan een derde van de wereldeconomie. Ten minste tien andere centrale banken komen deze week ook met rentebesluiten.
De Fed zal woensdag de krantenkoppen domineren. Algemeen wordt verwacht dat het koepel van Amerikaanse centrale banken de rente met een kwart procentpunt zal verhogen. Vertrekkend Fed-voorzitter Janet Yellen zal daarbij naar verwachting hinten op meer renteverhogingen in 2018.
Donderdag staan de Zwitserse centrale bank, de Bank of England (BoE) en de ECB in de schijnwerpers, hoewel van elk wordt verwacht dat ze de rente in de wacht zullen houden.
Zie ook: 10 voorspellingen voor 2018
Meer activiteit centrale banken in 2018
Er zal volgend jaar waarschijnlijk meer activiteit zijn en Citigroup schat dat de gemiddelde rente van de ontwikkelde wereld het hoogste zal zijn sinds 2008, met een stijging van 0,4 procentpunt tot 1%. JPMorgan voorspelt een stijging tot 1,2%, een sprong van meer dan een half procentpunt van 0,68% aan het einde van dit jaar.
Citigroup verwacht dat de Fed en de Canadese centrale bank in 2018 drie keer de rente zullen verhogen, en het Verenigd Koninkrijk, Australië, Nieuw-Zeeland, Zweden en Noorwegen eenmaal. JPMorgan voorspelt dat de Fed volgend jaar vier keer de rente zal opschroeven.
Groei wereldeconomie
Achter de renteverschuivingen liggen de verwachtingen dat de wereldeconomie volgend jaar ongeveer 4% zal groeien. Dat is de sterkste groei sinds 2011. Onder de katalysatoren behoren de dalende werkloosheid, de sterkere handelscijfers en bedrijfsuitgaven, en een waarschijnlijke belastingverlaging in de VS.
Het Internationaal Monetair Fonds voorspelt dat de consumentenprijzen in ontwikkelde economieën volgend jaar met 1,7% zullen stijgen. Dat is het hoogste inflatiecijfer sinds 2012, ligt nog altijd onder de inflatiedoelstelling van 2% van de meeste centrale banken.
Ondanks de wereldwijde monetaire verkrapping zal de rente nog steeds historisch laag blijven en centrale banken kunnen uiteindelijk ook hun kruit droog houden als de inflatie zwak blijft. Verwacht wordt dat noch de ECB noch de Bank of Japan volgend jaar hun rentetarieven zullen verhogen.
De doorlopende aankopen van obligaties en de versoepeling van enkele centrale banken van opkomende markten zullen de terugtrekking van stimuleringsmaatregelen elders opvangen. Zo zullen Rusland en Colombia mogelijk deze week Brazilië volgen in het verlagen van hun rentetarieven.
Vals gevoel van veiligheid
Hoewel BoE-gouverneur Mark Carney en ECB-president Mario Draghi langzaam de geldkraan dichtdraaien zonder de financiële markten te verstoren, zou de rust mogelijk niet lang duren. De Bank for International Settlements waarschuwde deze maand dat beleidsmakers het risico lopen investeerders een vals gevoel van veiligheid geven, waardoor het risico op een correctie op de obligatiemarkt toeneemt.
Beleggers zijn echter al minder 'bullish' dan de meeste economen. In de VS, waar de inflatie enige tekenen van vertraging vertoont, ziet de markt volgend jaar ongeveer twee renteverhogingen van 25 basispunten. Ook wordt er gespeculeerd op een vlakke of inverse rentecurve, waarbij het rendement van korter lopende leningen hoger is dan dat van langer lopende leningen, een situatie die soms een recessie voorspelt.
2018 belangrijk jaar
Torsten Slok, de belangrijkste internationale econoom bij Deutsche Bank, gokt erop dat de "kwantitatieve verkrapping" de markten in het tweede kwartaal van 2018 zal treffen. Op dat moment gaat hij ervan uit dat de inflatie in de VS aantrekt en de ECB zal hinten op het einde van het opkopen van obligaties.
Ook Victoria Clarke, econoom bij Investec in Londen ziet 2018 "als een vrij belangrijk jaar" voor de normalisatie van het monetaire beleid. "Het wordt een hele uitdaging voor de centrale banken om de juiste balans te vinden."
Lees ook: 'VS op weg naar recessie in 2019'