De handelsoorlog die wordt gevoerd door de regering van de Amerikaanse president Donald Trump is een van de grootste risico's voor de wereldwijde groei van dit jaar en het volgende jaar. En de Trump-administratie heeft voldoende binnenlandse politieke en economische manoeuvreerruimte om de handelsstrijd verder te laten escaleren.
MarketWatch zet drie factoren op een rij die de positie van de Verenigde Staten ondersteunen in het handelsconflict.
Druk op arbeidsmarkt
Ten eerste heeft Trump een robuuste economie geërfd die oververhit dreigt te raken, en elk banenverlies als gevolg van de tegenmaatregelen van de handelspartners neemt de druk op de arbeidsmarkt weg.
Ten tweede hebben de tarieven en tegenmaatregelen van andere landen een beperkte impact op de binnenlandse politiek van de Trump-regering. De vergeldingsacties van de EU, China en Canada richten zich vooral op de staten die Trump steunden bij de verkiezingen in 2016.
De uitvoering van de maatregelen verloopt echter traag. De prijzen hebben tijd nodig om zich aan te passen aan de tarieven en het banenverlies als gevolg van de tegenmaatregelen zal niet voldoende zijn om de kansen van de Republikeinse kandidaten bij de tussentijdse verkiezingen in november op een betekenisvolle wijze te beïnvloeden.
Trump gebruikt de tegenmaatregelen juist als een verdere rechtvaardiging van zijn beleid en heeft binnen zijn eigen kiezerskring een hoog waarderingscijfer.
Amerikaanse dollar
De derde factor is de sterke Amerikaanse dollar. De impact van de eigen tarieven van de overheid wordt gematigd door de sterke dollar, die de wereldwijde koopkracht van Amerikaanse consumenten en fabrikanten ondersteunt, zelfs als extra tarieven worden opgelegd door de VS op een groeiende lijst van goederen.
Handelsstrategie Trump
De onderhandelingsstrategie van de Trump-regering op het handelsfront lijkt tweeledig. De overheid laat aan het publiek zien bereid te zijn een aanzienlijke verstoring van de handel en het bedrijfsleven te willen riskeren om betere deals te krijgen, terwijl tegelijkertijd maar een paar kabinetsleden en senior adviseurs beschikbaar worden gesteld om zinvolle onderhandelingen te voeren.
De tegenpartijen worden gedwongen om te reageren gezien de significante economische belangen, maar worden geconfronteerd met aanzienlijke uitdagingen als het gaat om het ontwikkelen van hun eigen agenda in de onderhandelingen of zelfs het krijgen van tijd om te onderhandelen met de Trump-regering.
Trump heeft duidelijk de voorkeur gegeven aan bilaterale onderhandelingen en heeft de afgelopen twee maanden prioriteit gegeven aan de dialoog met de Chinese overheid boven de onderhandelingen met de traditionele handelspartners en bondgenoten.
Gezien de jarenlange bezorgdheid over China's handelspraktijken en de aanzienlijke en geloofwaardige dreiging van verdere escalatie van het handelsconflict, zal Trump wellicht in staat zijn om concessies van de Chinese overheid te krijgen die hij als een 'overwinning' kan presenteren.
Wereldwijd leiderschap
Op langere termijn zou de verstoring in de verhoudingen van de VS met zijn historische bondgenoten in Europa en elders daarentegen in het voordeel van China zijn, die de situatie gretig uitbuit om zijn agenda van wereldwijd leiderschap na te streven.
Daarnaast is de kans op een hernieuwde Noord-Amerikaanse vrijhandelsovereenkomst (NAFTA) dit jaar klein, hoewel Amerikaanse functionarissen recent optimisme hebben geuit dat een overeenkomst op handen is. Een goedkeuring van een eventueel akkoord door het Amerikaanse Congres lijkt voorafgaand aan de tussentijdse verkiezingen in november hoogst onwaarschijnlijk.
Een ander obstakel is dat het publieke sentiment in Canada niet gunstig is voor constructieve betrokkenheid bij, of concessies aan, de VS over handelsonderwerpen.
Verdere escalatie
De Europese Unie lijkt als laatste op de prioriteitenlijst van de Trump-regering te staan als het gaat om constructieve gesprekken over handelsgerelateerde onderwerpen. Het gebruik van nationale veiligheid als argument voor het opleggen van staal- en aluminiumtarieven, de terugtrekking uit de nucleaire overeenkomst met Iran, de dreiging van autotarieven en spanningen rond de komende NAVO-top zetten de relatie van de VS en de EU op scherp.
Alle tekenen wijzen daarom op een voortgaande escalatie van de handelsoorlog en beperkte vooruitgang bij belangrijke onderhandelingen. Aangezien de VS, de EU en China samen ongeveer 60% van de wereldeconomie vertegenwoordigen, zullen de aanhoudende spanningen een aanzienlijke marktvolatiliteit blijven creëren, investeringen temperen en de meest betekenisvolle bedreiging vormen voor de wereldwijde groeivooruitzichten.
Lees ook: Waarom smallcaps bescherming bieden tegen een handelsoorlog