De prijs van een vat Amerikaanse ruwe olie is in zes weken gekelderd van het hoogste niveau in bijna vier jaar naar het laagste niveau sinds begin december. Vijf oorzaken voor deze val.
Beleggers dumpten risicovolle activa zoals oliefutures tijdens de brede uitverkoop op de beurs vorige maand. Ook zijn de marktvooruitzichten veranderd, zo meldt Cnbc.
Vorige maand vreesden handelaren nog dat een tekort aan olie de prijs naar 100 dollar per vat zou duwen. Nu wordt voorspeld dat het aanbod de vraag begin 2019 zal overtreffen.
Berenmarkt
Als gevolg daarvan zijn de olieprijzen met meer dan 20 dollar per vat gezakt sinds begin oktober. Twee maanden geleden werd voor een vat Brentolie nog bijna 87 dollar neergeteld en voor Amerikaanse ruwe olie 77 dollar. Sindsdien zijn beide olieprijzen met meer dan 20% gedaald en daarmee officieel in berenmarktgebied terechtgekomen.
Oorzaak 1: Recente rally
De oorzaak van de terugval is deels terug te voeren op de meest recente rally. Op het hoogtepunt van de rally zeiden veel energieanalisten al dat de olieprijzen nooit zo snel hadden moeten stijgen. De oliefutures stegen op 3 oktober naar het hoogste niveau in vier jaar, toen de markt zich schrap zette voor hernieuwde Amerikaanse sancties tegen Iran. Dat voedde de speculatie dat sommige olie-importeurs moeite zouden hebben om voorraden te vinden.
Oorzaak 2: Beursuitverkoop
Ook de verkoopgolf op de aandelenmarkten zette de olieprijzen onder druk. Een week nadat de oliefutures hun hoogtepunt hadden bereikt, stortte twee derde van de aandelen in de S&P 500 in een correctiegebied.
Olie en aandelen lopen niet altijd parallel, maar deze beleggingscategorieën waren tijdens de uitverkoop van afgelopen maand wel nauw gecorreleerd.
Oorzaak 3: Zwakkere consumptie
In oktober verklaarden zowel de OPEC als het Internationaal Energieagentschap (IEA) dat de olieconsumptie minder zou groeien dan eerder werd voorspeld. Dat wijst op tekenen van een vertragende wereldwijde economische groei, als gevolg van handelsspanningen, stijgende rentes en zwakke valuta van opkomende landen.
De marktkenners maakten zich met name zorgen over de verslechtering van de vraag naar olie in landen zoals India, Turkije en Indonesië, die samenviel met nieuwe hoogtepunten in de olieprijzen.
"Voor veel ontwikkelingslanden vallen de hogere internationale prijzen samen met devaluerende valuta ten opzichte van de Amerikaanse dollar, dus de dreiging van economische schade is acuter", waarschuwde het IEA vorige maand.
Bijkomend probleem voor deze landen is dat de Amerikaanse dollar de afgelopen twee maanden met bijna 3% is gestegen. Dat maakt ruwe olie, die wordt afgerekend in dollars, duurder voor houders van andere valuta.
Oorzaak 4: Stijgende output
Ondertussen pompen de drie grootste olieproducenten ter wereld op volle toeren. De Amerikaanse productie bereikte de afgelopen maanden 11 miljoen vaten per dag, terwijl Rusland op ongeveer hetzelfde niveau pompt. Saudi-Arabië bleef in oktober net achter met 10,6 miljoen vaten per dag.
De OPEC sprak samen met Rusland en enkele andere producenten in januari 2017 af om de productie te verlagen om een einde te maken aan de daling van de olieprijs. In juni besloten ze echter om de productie toch weer te verhogen, nadat was gebleken dat de productie verder omlaag was gegaan dan de bedoeling was.
De stijgende productie en de afnemende vraagvooruitzichten hebben nu een groot deel van de markt ervan overtuigd dat het aanbod begin volgend jaar groter zal zijn dan de honger van de wereld naar olie.
Oorzaak 5: Iran
Ook het besluit van de Amerikaanse regering om acht landen toestemming te geven om de komende zes maanden Iraanse ruwe olie te blijven importeren, ondanks de Amerikaanse sancties, heeft de opwaartse druk op de olieprijzen verlicht.
"Dat gooide de berekeningen echt in de war voor de OPEC en zijn bondgenoten op de oliemarkt", zei John Kilduff, medeoprichter van energie-hedgefonds Again Capital. Het kartel pompte meer olie uit de grond om de verwachte daling van de Iraanse export te compenseren, maar "de ontheffingen hebben dat volgens Kilduff ondergraven.
Productieverlagingen
Nu de vraagvooruitzichten wankelen en de olieprijzen instorten, overwegen de OPEC-landen en hun bondgenoten een nieuwe ronde van productieverlagingen, om overaanbod te voorkomen.
Of dit ook gaat gebeuren is de vraag. President Donald Trump heeft er bij de OPEC en Saudi-Arabië op aandrong om koers te houden. Ook blijft Rusland twijfelen aan het nut van productiebeperkingen.
Lees ook: Drie topkeuzes in de oliesector