U kent wellicht nog wel het liedje van VOF De Kunst over een kopje koffie; … het pure spul dus zonder de suiker… Nou, u hebt er niet alleen deze paasdagen waarschijnlijk wel een paar gedronken, maar koffie staat op de financiële markten ook volop in de spotlights aangezien de prijs voor koffiebonen onder druk staat.
Brazilië is de grootste koffieproducent in de wereld. Ruim 40% van alle koffie komt daarvandaan. Het land heeft daardoor een groot deel van de internationale exportmarkt in handen.
Recordjaar voor koffieproductie
2018 is een recordjaar geweest wat koffieproductie betreft. De verwachtingen voor de oogst van dit jaar zijn wederom goed al zijn ze iets lager gespannen dan vorig jaar. Het aanbod uit Brazilië overspoelde de wereldmarkt en hoewel de vraag aantrok zorgde onder andere het (extra) aanbod voor dalende prijzen. Deze ontwikkeling is op de beurs terug te zien in de termijncontracten voor koffie.
Een andere prijsbepalende factor is het feit dat de Braziliaanse real zwak is waardoor de koffieprijzen internationaal verder onder druk zijn gekomen. De productiekosten van koffie worden in real afgerekend terwijl de producenten in dollars betaald worden. Dat lokt nog meer aanbod uit.
Gevaarlijke ontwikkeling
Vergelijkbare problemen doen zich voor in Colombia, Vietnam en Indonesië, de overige grote koffieproducenten in de wereld, maar in mindere mate dan in Brazilië. Een gevaarlijke ontwikkeling is dat in veel koffieproducerende landen de prijzen van de termijncontracten onder die van de productiekosten zijn komen te liggen. Daarom gaan er geluiden op om de 'echte' prijzen van de termijncontractprijzen los te koppelen.
De prijs van koffie is al geruime tijd laag en grote speculanten nemen shortposities in. Zo willen ze met gerichte posities met een hefboom geld verdienen aan een nog lagere koffieprijs. Aan dergelijke shortposities zijn natuurlijk risico's verbonden die lang niet allemaal vooraf goed in te schatten zijn.
De koffieoogst wordt sterk beïnvloed door het weer. Denk hierbij bijvoorbeeld aan stormen, tornado’s en droogte, om maar een paar extremen te noemen. Daardoor kan het huidige overschot op de koffiemarkt in korte tijd zomaar omslaan naar een tekort met een grote (tijdelijke) piek in de koffieprijs tot gevolg. Speculanten moeten dan koste wat het kost hun shortposities terugdraaien. We noemen dit ook wel short squeeze.
Geen fors herstel
Zolang echter de oogsten van koffiebonen van de grootste koffieproducerende landen beter dan normaal zijn en er geen zwarte zwanen overvliegen is het niet zo waarschijnlijk dat de koffieprijzen op korte termijn fors zullen herstellen.
De marges voor bedrijven die een groot deel van hun omzet uit koffie behalen als tussenhandel worden natuurlijk beter door de gedaalde koffieprijs. Nestlé dat ruim 20% van haar omzet uit koffie gerelateerde producten behaalt is daarvan een goed voorbeeld.
Omdat Nestlé de grootste koffiehandelaar in de wereld is zal de onderneming ongetwijfeld een deel van de koffie-inkoop al in een eerder stadium hebben gehedged op de termijnmarkt. Ondanks deze hedgekosten zorgen de dalende koffieprijzen op de termijnmarkt voor stijgende winstmarges.
Kansen in China
In China, de tweede economie van de wereld, liggen grote kansen waar het de consumptie van koffie aangaat. In Nederland gebruiken we gemiddeld per persoon ongeveer 9 kilo koffiebonen per jaar. In China ligt dat (nog) op gemiddeld slechts 0,1 kilo koffie per persoon per jaar. Niet voor niets wordt het door veel ondernemingen als een groeimarkt gezien met enorme kansen.
Starbucks heeft inmiddels 4.000 vestigingen in China en Nestlé heeft naast de Verenigde Staten, China als grootste afzetgebied. Het is de kracht van de grote getallen. Wie had dat ooit gedacht; Chinese theebuikjes aan de koffie?
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier. Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan. Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.