In de Verenigde Staten zijn er sinds de uitbraak van de coronacrisis meer dan tientallen miljoenen werklozen bijgekomen. Bedrijven rapporteren over het tweede kwartaal forse winstdalingen of zelfs verliezen.
Zoals altijd is de beurs (ver) vooruitgelopen op de reële economie. Een forse krimp nu is niet of van minder belang. Het gaat om de stand van de economie over zes tot twaalf maanden. Tegen die tijd wordt op zijn minst het begin van een herstel uit deze zware economische malaise verwacht, ijs en weder dienende.
Consument moet vertrouwen krijgen
Gezien de enorme financiële injecties van overheden en centrale banken in de economieën wereldwijd is dat zeker geen boute veronderstelling. Toch kun je een paard wel naar het water brengen, maar niet dwingen om te gaan drinken. En dat paard, dat is de consument.
Want pas wanneer de consument weer vertrouwen krijgt in de toekomst en weer gaat besteden zoals voor de crisis is er serieus economisch herstel mogelijk. Zo bestaat maar liefst 70% van ’s werelds grootste economie, die van de Verenigde Staten, uit particuliere consumptie. In de rest van de westerse wereld is dat niet veel anders. Ook de Chinese consument laat zich steeds meer gelden.
Herstel oude gewoonten ligt niet zomaar voor de hand
Een herstel naar oude consumptiegewoonten ligt niet zomaar voor de hand. Het consumentenvertrouwen in zowel Europa als de Verenigde Staten kan nog wel een paar zetjes in de goede richting gebruiken.
Wanneer veel mensen hun baan kwijtraken of dreigen te raken of door allerlei plaatselijke lockdownmaatregelen hun geld eenvoudigweg niet kunnen uitgeven, is het niet zo vreemd dat het uitgavenpatroon is ingezakt, al maakte bijvoorbeeld creditcardmaatschappij Visa bij de publicatie van de kwartaalresultaten bekend dat het gebruik van hun kaart langzaam maar zeker toeneemt.
Bedenk ook nog eens dat de helft van de Amerikanen niet of nauwelijks over spaargeld beschikt. Buffers om een beetje tegenslag op te vangen zijn er dus nauwelijks. Uitgaven aan reizen, horeca, vrije tijd en andere minder essentiële zaken komen dan al snel onder druk.
Amerikaan gaat sparen
De Amerikaan blijkt iets te doen wat hij lang niet meer heeft gedaan. Hij is gaan sparen. Spaartegoeden zijn gestegen naar lang niet vertoonde niveaus.
Enerzijds is dat begrijpelijk en verstandig, maar anderzijds moet de Amerikaanse economie het hebben van het uitbundige uitgavenpatroon van de gemiddelde consument. Zolang die uitgaven niet herstellen kan er van een serieus herstel van de economie geen sprake zijn.
Wordt het nog wel normaal?
Dat is dus een kwestie van afwachten. Want deze crisis heeft naast economische ook psychologische gevolgen. Het is maar de vraag of de vele 65-plussers, goed voor 20% van alle uitgaven, ooit weer zullen terugkeren naar hun ‘normale’ bestedingspatroon.
Gaan ze weer net als voorheen reizen en restaurants bezoeken? En musea? Het is maar de vraag. Misschien gaan ze wel consuminderen. En bovendien, wordt het leven überhaupt weer als vroeger?
Verandering in stroomversnelling gekomen
Het is niet gezegd dat het bestedingspatroon als geheel zal dalen. Het zal in ieder geval veranderen van samenstelling. Een proces dat al jaren gaande was, de digitalisering van de samenleving, is in een stroomversnelling gekomen.
Online shoppen, maaltijden laten bezorgen, op afstand vergaderen en minder onnodige reizen maken, het zou wel eens blijvend kunnen zijn.
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier. Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan. Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.