Eindelijk kan het weer! Lekker uit eten bij je favoriete restaurant of genieten van een drankje op dat gezellige terras. Lang hebben we erop moeten wachten, dat moment dat het licht vanuit de overheid en de RIVM op groen werd gezet. Maar nu kan het weer.
Weliswaar zijn er nog steeds de nodige regels van kracht qua bezetting, groepsgrootte en reserveringen, maar nu de zomer aanbreekt kan iedereen die weer smacht naar het bezoek van een horeca-etablissement zich verheugen op een uitje.
Zo ben ik er zelf ook afgelopen weekend op uitgetrokken en bezocht ik samen met mijn vrouw de oudste stad van Nederland, het prachtige Nijmegen. Vandaag de dag onder andere bekend van de Vierdaagse, maar ook een stad met een lange en rijke historie in de Nederlandse geschiedenis. Een bruisende stad die talloze mogelijkheden biedt om buiten de deur een vorkje te prikken of een terrasje te pakken. Het grote dilemma is dan echter altijd bij welk restaurant je het beste kunt gaan zitten.
Huiswerk doen
Gelukkig vinden wij het altijd leuk om op dat gebied ons huiswerk goed te doen. Na een paar avonden verlekkerd naar restaurantwebsites, menukaarten en reviews en foto’s op The Fork en Tripadvisor gekeken te hebben was de keuze gemaakt.
Nadat we middels een online speurtocht de stad hadden verkend en iets hebben bijgeleerd over de geschiedenis van Nijmegen, lopen we naar de straat waar het door ons uitgekozen restaurant zich bevindt om te gaan lunchen. Het is een gezellige drukte in de straat, waarin diverse horecagelegenheden zijn gevestigd. De terrassen stromen langzaam vol, behalve bij het restaurant dat wij hadden uitgekozen. Dat terras is nog helemaal leeg.
Het terras ziet er wel fraai uit, met nette tafels en stoelen, parasols opengeklapt, maar de klandizie ontbreekt. Het is weliswaar nog iets aan de vroege kant, maar toch beginnen we te twijfelen. Waarom zitten er bij de andere restaurants wel mensen en hier niet? Zou het misschien toch niet zo goed zijn als dat we dachten? Wat weten die andere mensen dat wij niet weten?
Als er één schaap over de dam is...
We twijfelen, zoeken nog snel op internet wat informatie over de andere restaurants waar we langs zijn gelopen en als we op het punt staan te kiezen voor een alternatief bedenk ik mij ineens: wat een schaap ben ik eigenlijk!
We hebben op basis van onze eigen 'research' en na het raadplegen van verschillende bronnen onze eigen weloverwogen keuze gemaakt voor een restaurant en dan besluiten we om daar toch maar niet te gaan eten omdat er op dat moment geen mensen op dat terras zitten? Laat ik mij leiden door de keuzes die anderen maken? En stel nou dat, in het hypothetische geval, de mensen die hebben plaatsgenomen op het andere terras allemaal ingehuurde acteurs blijken te zijn die als lokvogel fungeren?
We blijven bij onze eerste keuze en gaan zitten aan het tafeltje dat ons het meest bevalt – dat is dan weer het voordeel van een leeg terras. En dat is maar goed ook, want een half uur later zit het terras vol. Als er een schaap over de dam is…
Kuddegedrag in de beleggerswereld
Dit soort kuddegedrag zien we ook met regelmaat in de beleggerswereld. Analisten die elkaar napraten, de 'fear of missing out' ten tijde van de dotcom bubbel, de hype rondom cryptovaluta, beleggingsfondsen die veel instroom van nieuw geld zien na een zeer succesvol jaar en ga zo maar door.
Mensen zoeken vaak bevestiging bij anderen en voelen zich oncomfortabel wanneer ze alleen staan en een andere keuze maken. Emotie en psychologische factoren hebben onbewust een grote invloed op de beslissingen die we nemen.
Tegendraadsheid is ook eng en kan ook risico’s met zich meebrengen. Welke fondsbeheerder had op 1 januari 2000 nog een baan gehad als hij of zij in de jaren daarvoor weigerde te beleggen in overgewaardeerde IT-aandelen? Welke beheerder in groeiaandelen durft Tesla of Amazon te negeren?
Zeker als deze bedrijven een groter deel van de index uitmaken en daarmee hun stempel drukken op de relatieve prestaties van een fonds. Carrièrerisico speelt hierbij een voorname rol: je kunt beter met velen de verkeerde keuze maken dan alleen.
Tegendraadsheid kan lonen
Toch kan die tegendraadsheid, mits gebaseerd op een solide analyse, lonen wanneer de irrationaliteit bij het grote publiek plaatsmaakt voor realisme. Zoals Jason Zweig treffend beschreef in zijn commentaar bij Benjamin Graham’s boek The Intelligent Investor: “The market is a pendulum that forever swings between unsustainable optimism (which makes stocks too expensive) and unjustified pessimism (which makes them too cheap). The Intelligent Investor is a realist who sells to optimists and buys from pessimists.”
Dit illustreert dat de wijsheid van de menigte, wat zich in de beleggerswereld vertaalt naar 'de markt heeft altijd gelijk', niet opgaat als die markt manisch depressief is en van tijd tot tijd een overreactie vertoont waardoor perioden van onder- of overwaardering kunnen ontstaan.
Dit creëert kansen voor de gedisciplineerde belegger, waarbij het hanteren en vertrouwen op een (waarderings)raamwerk houvast biedt. Dan is het soms beter om tegendraads te zijn in plaats van je te laten leiden door het gedrag van andere beleggers of de spraakmakende koppen in de krant. Zodra de pendule omzwaait naar de andere kant dan volgt de massa vanzelf. Net als op dat zonnige terras.
Het eten bij Nostra was overigens verrukkelijk!
Jeffrey Schumacher,
is fondsanalist en Manager Research team bij Morningstar Benelux.