Onlangs werd bekend dat Jerome Powell voor een tweede termijn van vier jaar wordt benoemd als gouverneur van de Federal Reserve. Dat is geen onbelangrijke gebeurtenis omdat centrale bankiers sinds de kredietcrisis een heel prominente rol spelen in de economie en op de beurzen.
En de Fed geldt nog steeds als de belangrijkste centrale bank. Feitelijk is de Fed niet alleen de centrale bank van de Verenigde Staten, maar van de wereld.
Democraten hebben de overhand
Met de benoeming van Powell door president Biden werden twee zaken duidelijk. Ten eerste blijken de gematigde Democraten binnen de partij de overhand te hebben boven de progressieven, die immers een sterke voorkeur hadden voor opponent Lael Brainard. Deze meer duivisch ingestelde tegenstrever van Powell wordt vicevoorzitter. Ten tweede maakte Biden met deze keuze duidelijk dat de oplopende inflatie voor hem een probleem begint te worden. Powell wordt gezien als degene die dat probleem het best kan bestrijden.
Want bestrijding van het inflatiegevaar zal de komende jaren de voornaamste taak van de Fed-gouverneur worden. Recent bleek de Amerikaanse consumentenprijsindex met maar liefst 6,2% gestegen. Dat is een niveau dat de markten 30 jaar niet meer hebben gezien. Een stijgende inflatie brengt normaal gesproken een hogere rente met zich mee.
Waarom blijft de rente zo achter?
De grote vraag onder beleggers is waarom de rente zo achterblijft bij de stijgende inflatie. Want gecorrigeerd voor de tienjaars inflatieverwachting is de reële rente in de Verenigde Staten nog steeds negatief.
En dat terwijl de arbeidsmarkt hard aantrekt, de bedrijfswinsten de verwachtingen overtreffen en de huizenmarkt booming is. De Federal Reserve van Atlanta verwacht zelfs een economische groei in het vierde kwartaal van rond de 8% op jaarbasis!
'Tijdelijk' gaat naar de prullenbak
Als reden wordt vaak aangevoerd dat de markt het verhaal van de centrale bankiers dat deze inflatie slechts van tijdelijke aard is nog altijd min of meer gelooft. Hoewel? Vorige week leek Powell verwijs het woord 'tijdelijk' naar de prullenbak te verwijzen. Dat woord wordt volgens hem door de markten verkeerd begrepen, zo zei hij gisteren in het Amerikaanse Congres.
En als een woord verkeerd begrepen wordt, dan kun je het maar beter schrappen. Met 'tijdelijk' werd voornamelijk gedoeld op de inflatie die ontstaan is vanwege de door de corona veroorzaakte verstoringen in de aanvoerketen. De Fed dacht begin dit jaar dat die eind 2021 wel voorbij zouden zijn. Maar de inflatie is sindsdien zelfs versneld en nu gaan Powell en de zijnen er van uit dat de hoge inflatie tot medio 2022 zal aanhouden.
Over twee weken staat bij de vergadering van de Amerikaanse centrale bankiers het sneller dan voorziene afbouwen van de obligatieaankopen dan ook op de agenda. Powell komt daarmee verrassend havikachtig uit de hoek. De vraag is of Powell niet te snel het woord 'tijdelijk' terugtrekt.
De Bloomberg Commodity Spot Index (grondstoffenindex) is immers de afgelopen week met bijna 10% gedaald en dat zal toch aardig wat inflatiedruk van de ketel halen. Daarnaast zie je dat een toenemend aantal bedrijven meldt dat de ergste verstoringen in de aanvoerketen voorbij zijn.
Correctie op de beurzen
Mocht de Fed steviger op de rem trappen, dan kan op de beurzen een correctie volgen. Een voorproefje hiervan hebben we drie jaar geleden kunnen zien. Toen Powell in het vierde kwartaal van 2018 besloot tot meerdere renteverhogingen zakte de S&P 500 met 20% naar beneden. Powell moest onmiddellijk op zijn schreden terugkeren.
Hele wereld bevindt zich in schuldenval
De hele wereld bevindt zich in een schuldenval. De schuldenlast is zo omvangrijk dat iedere renteverhoging tot veel schade zal leiden. Hoe hier uit te komen zonder een stevige recessie? De Federal Reserve lijkt al enige maanden bezig aan een voorzichtige poging.
Sinds begin september bleef de Fed voor 373 miljard dollar aan staats- en hypotheekobligaties opkopen en verruimde de markten verder. Tegelijk verkocht zij in dezelfde periode in de vorm van repo-transacties 438 miljard dollar aan obligaties. Feitelijk is de Fed dus al aan het verkrappen.
Een ware balanceeract
Ondanks deze verkrapping zette de S&P 500 in deze periode overigens 12 nieuwe hoogste punten ooit neer. Verkrappen zonder al te veel financiële schade, het is een ware balanceeract. Powell mag nog vier jaar op een dun koord blijven dansen. De financiële markten kijken gespannen toe.
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier. Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan. Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.