De stijgende inflatie en een oorlog in Oekraïne zorgden in de eerste helft van 2022 voor somberheid in financiële markten wereldwijd. Maar recente ontwikkelingen bieden volgens Jim O’Neill enige hoop.
Jim O'Neill,voormalig topman van Goldman Sachs Asset Management, waarschuwde al in een vroeg stadium dat dit een slecht jaar voor de markten zou kunnen worden. Maar inrtussen begint hij zijn eerdere standpunten te herzien. Op Project Syndicate geeft O’Neill daarvoor vier redenen.
1. Voor het eerst weet iedereen het zeker: er komt een recessie!
Ten eerste valt het O’Neill op hoe wijdverbreid de overtuiging is geworden. Bijna iedereen lijkt te geloven dat de ontwikkelde landen op een recessie afstevenen of al in een recessie zitten. Hij kent uit de geschiedenis geen recessie die met zoveel zekerheid werd voorspeld als de huidige.
Gewoonlijk zijn recessies zo bedreigend omdat ze onverwacht optreden. Economen zien ze pas als ze al zijn aangebroken. Maar nu weet zelfs de Bank of England zeker dat er later dit jaar een recessie komt.
Zijn de economische voorspellers plots beter in hun vak geworden, of is er iets anders aan de hand?
2. Niet alle indicatoren wijzen op een recessie
Twee opeenvolgende kwartalen van krimpend BBP betekenen dat een economie zich in een recessie bevindt. Dat lijkt nu te gelden voor de Amerikaanse economie. Maar we moeten ons wel afvragen wat de specifieke redenen voor de krimp zijn.
Sommige daarvan zeggen iets over de bredere economie dat door andere indicatoren wordt tegengesproken. Het werkgelegenheidsrapport van juli was bijvoorbeeld duidelijk sterker dan verwacht. In het licht van die data zou het O’Neill niet verbazen als het National Bureau of Economic Research tot de conclusie komt dat er geen recessie is in de VS.
Ook wijzen niet alle middellange- en langetermijnindicatoren op aanhoudend hogere inflatie. De index van de vijfjaars inflatieverwachtingen van de Universiteit van Michigan is weliswaar kortstondig tot boven de 3% gestegen, maar sindsdien teruggevallen tot 2,9%. Dat wijst volgens O’Neill erop dat de gemiddelde consument de enorme inflatiestijging van dit jaar als tijdelijk beschouwt. Als het consumentenvertrouwen in de komende maanden blijft afnemen, vermoed O’Neill dat de Fed minder hard zal optreden.
3. Grondstoffenprijzen dalen al
Ten derde zijn de grondstoffenprijzen de laatste weken gedaald, al liggen de prijzen nog steeds aanzienlijk hoger dan een jaar geleden. Als die relatief stabiel blijven, zal de inflatie in veel landen dalen. Ook de Bank of England verwacht dat de inflatie in 2023 sterk zal dalen ten opzichte van de verwachte hogere piek.
4. Hadden centrale bankiers gelijk en is inflatie een tijdelijk fenomeen?
Ten slotte gaan zakenbankiers er vanuit dat centrale banken elke rally op de financiële markten krachtig zullen bestrijden. De reden zou zijn dat de centrale banken de financiële teugels niet kunnen laten vieren, gezien de lage werkloosheid, opwaartse loondruk en zorgen over inflatie.
O’Neill herinnert eraan dat niemand helderziend is. Lange tijd waren de centrale bankiers het erover eens dat de inflatie van voorbijgaande aard was. Ze zjn sindsdien van mening veranderd. Het kan zomaar blijken dat ze het toch niet helemaal bij het verkeerde eind hadden.
Genoeg andere problemen
O’Neill wil niet de indruk wekken dat de vrees voor een recessie ongegrond is. Maar zijn decennialange ervaring maakt dat zo'n sterke consensus hem intrigeert, vooral als niet alle feiten dezelfde kant op wijzen.
Hij hoopt in elk geval dat het pessimisme overdreven blijkt te zijn. De ontwikkelde economieën staan voor grote uitdagingen, zoals een aanhoudend zwakke productiviteitsgroei, die negatieve gevolgen heeft voor tal van andere domeinen van het sociale en economische leven. Daar hebben we de komende jaren hoe dan ook onze handen vol aan.
Lees ook: 'Kans op recessie kleiner dan men denkt'