Na de test van de belangrijke steunzone afgelopen donderdag herstelde de AEX weer eind vorige week. Zal deze herstelbeweging in de komende dagen uitmonden in een lagere top in het kortetermijnbeeld?
De eerste mini-correctie van dit jaar is een feit. Vanaf de hogere jaartop bij 537,84 vond een snelle terugval plaats tot aan de 519,50. Hiermee was er sprake van een terugval van ruim 18 punten. Tot op heden waren alle neerwaartse tegenreacties vanaf de decemberbodem bij 445,65 minder dan 3%.
De vraag voor de komende tijd, is of deze mini-correctie zal uitmonden in de eerste echte correctie van 2017. In de afgelopen jaren waren er jaarlijks tussen de vijf en zeven correcties te noteren. Inmiddels heeft er in ruim vijfeneenhalve maand nog geen enkele correctie van meer dan 5% plaatsgevonden.
In 2015
Dit hebben we sinds de start van de bullmarkt begin 2009 niet meegemaakt. Vooral niet tijdens een krachtige opgaande beweging. Begin 2015 vond een vergelijkbare stijging plaats van ongeveer 100 punten. De periode was echter korter.
Destijds vond deze beweging plaats in drie maanden tijd en mondde uit in een belangrijke langetermijnweerstandszone bij 505 tot 510 waarna een lange en forse correctieve beweging van ongeveer 25% plaatsvond.
Daggrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Omkeermoment?
Er zijn meer vergelijkingen te maken met die periode van begin 2015. Een belangrijk risicosignaal is altijd de afstand tot aan het 200-daags gemiddelde. Dit is de gefilterde langetermijnbeweging waaromheen een index beweegt. De laatste keer dat de AEX hieronder noteerde was in juli vorig jaar.
Inmiddels was recent de afstand van de AEX ten opzichte van dit gemiddelde opgelopen tot ruim boven de 10%. Dit zagen we ook in april 2015 toen de AEX de zware weerstandszone van 505 tot 510 ontwikkelde. Zodra deze afstand rond de 10% ligt, wordt de kans op een krachtige tegenreactie groot.
Het precieze omkeermoment is vanuit deze afstand echter nooit te voorzien. In de afgelopen paar weken is het 200-daags gemiddelde opgelopen van 475 tot aan bijna 480 waardoor de afstand nog steeds rond de 10% ligt.
Toppatronen
Verder liet medio vorige week de MACD een neerwaartse crossing zien, waarmee een dubbele top in deze indicator is gevormd. De RSI brak neerwaarts door de stijgende bodemlijn na een tijdelijke overbought-conditie. De terugval is echter fors in de RSI waardoor een tijdelijke herstelbeweging normaal is.
Binnen het sinds januari aanwezige stijgende trendkanaal (blauwe lijnen) dis 20 punten breed. Anderhalve week geleden werd de bovenkant nog getest en zelfs kortstondig intraday doorbroken. In een week tijd werd toen een meervoudige toppenzone gevormd onder de 538.
Hier werden meerdere hanging man’s, een shooting star en een bearish engulfing gevormd. Een batterij aan topvormingssignalen vanuit de candlesticks. Samen met de stand in de technische indicatoren en de test van de bovenkant van het trendkanaal was een potentieel omkeermoment in ontwikkeling.
Steun bij 522,30
Tijdens de vorming van deze top werd ook de steile en zeerkortetermijnbodemlijn vanaf de 509,40 (oranje lijn) neerwaarts gebroken. Dit was de bodemlijn van een stijgende kortetermijnwig. De terugval hierna was vorige week krachtig.
Twee van de drie grootste dalingen in een handelsdag van dit jaar vonden dan ook vorige week plaats. Daarbij werd de sinds januari opgaande bodemlijn ook intraday en kortstondig doorbroken. Hoe nu verder in het kortetermijnbeeld?
Zolang het (blauwe) stijgende trendkanaal intact blijft, blijft de huidige opgaande beweging sinds januari in stand. Pas een structureel slot hieronder zou een verdere correctieve beweging mogelijk maken. De opgaande bodemlijn ligt vandaag bij 522,30.
Daaronder treedt een verdere verzwakking op. Toch zal de AEX ook structureel onder de zone 519 tot 520 moeten sluiten om de correctie door te zetten. Hier ligt een belangrijke horizontale steunzone en het oplopende 50-daags gemiddelde dat vorige week donderdag nog werd getest.
Eindfase
Hieronder kan een vervolgdaling snel worden doorgezet. In de situatie sinds 24 april zijn ook de contouren van een groot hoofd-schoudertoppatroon te zien. De huidige herstelbeweging zou dan kunnen uitmonden in de vorming van een lagere top en de vorming van de tweede schouder van dit potentiële toppatroon.
Ook hier geldt dat een beweging onder de zone 519 tot 520 (neklijn) noodzakelijk is om dit patroon te activeren. De eerste weerstand ligt vandaag bij 527,50, maar een verdere herstelbeweging richting de 532,50 zou technisch nog geen verandering aanbrengen in de huidige verzwakkende situatie en nog steeds kunnen uitmonden in een lagere top.
Een slot boven de 532,50 zou weer voor meer druk richting de toppen van 537 tot 538 kunnen zorgen. De bovenkant van het stijgende trendkanaal ligt momenteel bij 540,70.
Toch acht ik de kans groot dat de sinds december opgaande beweging zijn eindfase is ingegaan en pas na een normale tot forsere correctie de opgaande weg naar mijn uiteindelijke doel voor 2017 van 564 kan worden voortgezet.
De informatie in deze column behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren. ING Bank N.V. is verantwoordelijk voor het uitbrengen van de hierboven opgenomen beleggingsaanbeveling die is opgesteld door Bas Heijink, Senior Analist Technische Analyse van het ING Investment Office. Deze beleggingsaanbeveling is opgesteld op basis van zijn eigen kennis gecombineerd met betrouwbare bronnen.