Na bijna vier eeuwen is de Tulpenmanie uit de geschiedenisboeken geschopt. Nieuw record. Of we al de bitcoin top hebben gezien? Tijdens de de Tulpenmanie kon u voor één speciale bol een Amsterdams grachtenpand kopen. Die heeft u niet meer onder een miljoen euro, ofwel reken uw theoretische upside zelf maar uit.
Theoretisch: het geeft in ieder geval proefondervindelijk aan tot hoe ver mensen durven gaan bij het kopen van wat voor (financiële?) asset dan ook, zolang ze maar denken dat er na hen iemand komt die nog meer wil betalen.
Intussen daalt bitcoin weer, hebben we ook de bulltrap uit de standaard bubbelgrafiek alweer gehad? Kan ook nog. Enfin, wie heeft het deze kerst niet over bitcoin, crypto's en blockchain? Speciaal voor iedereen die er nog niet rijk van is geworden (of intussen al is geweest) herhaal ik dit verhaal van 14 augustus.
Het is mijn best gelezen stuk dit jaar, waar ik - zie ook de comments - veel reacties, complimenten en onderuit-de-zakken op heb gehad. Meedoen of niet? Dit verhaal is voor iedereen die, zeker deze feestdagen, met deze vraag worstelt. Full disclosure: ik heb geen positie in crypto's of blockchain, maar sluit niets uit.
Oh ja, op 14 augustus noteerde bitcoin 4369 dollar. Of het nou 1, 10, 100, 1000, 10.000, 100.000 of 1.000.000 miljoen dollar is, de vragen zijn altijd hetzelfde. En de antwoorden zijn er niet. Prettige kerst.
Alweer +19% als ik dit tik... En u bent hier voor die miljoen dollar boven mijn stukje, toch? Haha, bij BNR's Zaken Doen (vanaf 10:52 uur) stipte ik het vandaag ook aan. Het voelt zo dom, kneuterig en sukkelig. Hebt u dat ook? Ergens heb ik toch wel dat stemmetje in me.
Bitcoin, hoe kon ik zo stom zijn. Helemaal gemist.
Daar zijn wij mensen goed in en hebben er een neus voor: in gemiste kansen beleggen. Misschien gaat bitcoin nog harder en hoger – er komen koersdoelen van 100.000 dollar voorbij – en dan voelt u zich al snel een loser, als u langs de zijlijn staat. En dan tóch proberen, daardoor worden bubbels dus bubbels.
Ja, ik weet het. Gebakken lucht, bubbel, ingewikkeld product, onvolwassen wild-westmarkt en ga zo maar door. Het is voor mij de reden dat ik er niet over pieker mijn geld in bitcoin in te steken, alle verhalen over gigantische winsten in korte tijd ten spijt. Ik snap bitcoin niet helemaal en – vooral – ik zie de waarde niet.
Dat zijn dingen die ik strikt met mijzelf heb afgesproken: als ik ergens in beleg wil ik weten wat het is en hoe ik waarde, risico en kosten uitreken. Aandelen en obligaties dus voor mij. Dienstdoend blauw bordje hierbij is deze. Ik weet niet of we die bij IEX zelf hebben verzonnen, of dat het een algemene wijsheid is:
Beleg nooit in een financieel product dat u niet binnen twee minuten begrijpt.
Schoenenpoetsers
Enige uitzondering zijn opties, dat is een prachtig product, maar het vereist gedegen studie en praktijkervaring. Natuurlijk is het kort door de bocht, maar gelet op alle affaires deze eeuw met woekerpolissen, lease- en renteproducten had deze simpele spreuk een hoop mensen heel veel geld en ellende bespaard.
Nog een beursklassieker: onder de lunch vertelt een collega dat zaterdag op een feestje er één gespreksonderwerp was. Juist. Als dit geen bubbel meer is, weet ik het ook niet meer, voegde hij er aan toe. Inderdaad, als de schoenenpoetsers op Wall Street over aandelen beginnen, is het tijd óm, is de wijsheid.
Bij bitcoin houd ik mijn hart vast. Mensen die geen benul hebben van financiële markten en al helemaal niets van cryptocurrencies weten, springen op de gierende trein. Net als ooit – klik – bij de Tulpenmanie, South Sea Company, Dow Jones 1929, Nikkei 225 1989 en Nasdaq Composite 2000 et cetera.
U weet het, ze volgen allemaal hetzelfde patroon:
Op eentje na dan! This time it's different? Moet u kijken hoe snel en hoe hard bitcoin gaat. Dit is zonder weerga in de beursgeschiedenis.
Bubbeltje op z'n kant
New paradigm, u ziet het staan in de theoretische bubbelgrafiek. Het wachten is daarom op de berichten, analyses en idiote koersdoelen dat het dit keer met bitcoin anders is, om er vervolgens achter te komen dat:
This time it's different are the most expensive words in the English language
Sir John Templeton
Bijvoorbeeld dat bitcoin nog een hele wereld heeft te winnen. Dat klopt, want de totale markt in bitcoin en blockchain is nog maar een schijntje. Zie hier wat vergelijkingen. Bij mijn weten is de valutamarkt verreweg de grootste met dagelijks 200 miljard dollar omzet en vandaar ook die wonderverwachtingen?
Weet wat u doet
Bent u ervaren handelaar, begrijpt u bitcoin en al die andere cryptocurrencies, kent u de werking van de markten, weet u hoe de hazen lopen, houdt u zich 100% aan uw strategie, hanteert u harde stoplosses en gaat u geen seconde bij uw schermen weg als u positie hebt, vermaak en verrijk u met bitcoin.
Voldoet u niet aan dit profiel, dan kan u ook veel plezier aan bitcoin en de rest beleven, maar besef wel dat u potentieel kanonnenvoer bent. Een kleine sanitaire stop kan al genoeg zijn om u voor de rest van uw leven te ruïneren, omdat u eventjes een significante beweging tegen u in mist. Kan de beste gebeuren.
Dat kan echt zo snel gaan. Toevallig staat de grafiek in ons liveblog. Dit gebeurde een aantal beleggers ook in een koerstikje of drie (!?), toen begin 2015 Zwitserland de koppeling van de franc en de euro losliet. Pijnlijk voor CFD-beleggers met een hefboompje honderd, die konden een hypotheek nemen.
Kortom, zoals altijd gaan uw kansen op gouden bergen en het risico op een meltdown hand-in-hand. Wie hier geen zin in heeft, staat even aan de kant op feestjes. Twintig jaar geleden was u daar in het gezelschap geweest van ene Warren Buffett die dotcoms niet begreep. Geen omzet en winst, hij kon er niks mee.
Hij is nog aardig terecht gekomen. Maak u niet druk. Wie niets doet, nergens een mening over heeft, niet meedoet aan hypes en vooral de aandelenbeurs neemt voor wat die is, springt er uiteindelijk meestal het beste uit. Met de minste energie en slapeloze nachten.