Overal op de Europese beurzen is er de laatste weken een toename van de volatiliteit waar te nemen, beleggers werden wat nerveus over de bijeenkomst van centrale bankiers in Jackson Hole met ECB-voorzitter Mario Draghi en Fed-president Janet Yellen.
De toegenomen volatiliteit is echter nog niet dramatisch. Een belangrijke baken voor onze aandelenbeurs is de Duitse DAX, die af en toe wel stevig daalt, maar daarbij perfect binnen de bandbreedte van de laatste weken blijft, Technisch bekeken is er nog steeds sprake van bodemvorming.
Voormalige toppenlijn
De Nederlandse beurs (AEX-index) is nipt door steun 517,33 (gevormd op 18 juli) gedrukt. Indien de steun het definitief begeeft mag een verdere koersdaling van de AEX-index worden verwacht, mogelijk richting het dieptepunt van 27 maart j.l. rond 506,23.
Vooralsnog blijft het cliffhanger-scenario geldig, waarbij de AEX boven de voormalige dalende toppenlijn (blauwe stippellijn) weet te blijven.
DAX index in Frankfurt
De Duitse beurs gaat de laatste weken fors heen en weer met flinke uitslagen tussen 11.941,57 (gevormd op 20 april) en 12.341 (gevormd op 26 juli). De uitbraak van de DAX buiten deze bandbreedte (afgebakend met de rode cirkel) zal meer duidelijkheid geven omtrent het verdere koersverloop.
De huidige adempauze van de DAX vindt nog wel plaats binnen de dalende trend. Deze dalende trend ligt nu stil en wordt echter pas bevestigd indien de koersbodems rond 11.941,57, die waren gevormd sinds 20 april, worden gebroken.
Wij adviseren even de kat uit de boom te kijken totdat weerstand 12.341,00 (gevormd op 26 juli) wordt gebroken. Belangrijk op de Duitse beurs is nog steeds dat de steun 11.941,57 (gevormd op 20 april) weet stand te houden en eigenlijk steeds sterker wordt.
Bodem in de DAX
Een vroeg signaal van bodemvorming, ik heb het op deze plaats al eerder gezegd, ontlenen we aan de ontwikkeling van de RSI, die in de onderste helft van de grafiek hieronder is afgebeeld. De RSI laat al in de afgelopen weken hogere RSI-bodems zien (rode stippellijn), terwijl de DAX zelf nog lagere bodems vormt.
Wellicht ten overvloede, deze zogenaamde positieve divergentie wijst erop dat de daling van de Duitse beurs op zijn laatste benen loopt, dus is er sprake van bodemvorming.
Bovendien is de trend van de RSI (oranje lijn) al opwaarts gedraaid, eveneens een mogelijke voorbode van een trendverandering in de DAX. Kortom, veel signalen dat de Duitse beurs een bodem gaat maken.
Uitleg RSI
Wie de afkorting ‘RSI’ googlet komt eerst uit op de bekende aandoening van spier- en gewrichtsklachten. In de financiele wereld is de RSI (afkoring van Relative Strength Index) een bekende technische indicator. De RSI vergelijkt de kracht van de laatste koersstijgingen met die van de laatste koersdalingen en zet die uit op een schaal van 0 tot 100.
Hiermee kunnen overgekochte (RSI > 70: overbought) en oververkochte (RSI < 30: oversold) condities gevonden worden. Het gaat bij de RSI vooral om divergenties (afwijkingen) tussen het koersverloop van de DAX en van de indicator zelf.
Deze situatie treedt op indien de koers nog hogere toppen vormt, terwijl de RSI lagere toppen begint te vormen (bij een potentiele top in de markt), of indien de koers nog lagere dieptepunten vormt, terwijl de RSI hogere dieptepunten begint te vormen (bij een potentiele bodem in de markt). Dergelijk afwijkingen (divergenties genoemd) zijn vaak signalen van een nakende trendverandering. Bij de DAX gaat het dus om een mogelijke bodem.
Stijgend momentum
Positieve divergentie zien we ook op het momentum van de DAX. Het momentum, ook wel ‘rate of change’ genoemd, meet de kracht of de zwakte van de onderliggende beweging. Het momentum van de DAX, op de onderste helft van onderstaande grafiek, beweegt nog onder de 0-lijn, maar kruipt langzaam wel weer opwaarts en vormt zelfs weer een eerste hogere bodem (groene pijl).
De hogere momentumbodems lijken aan te geven dat we in de laatste fase van deze koersdaling van de DAX verkeren.