Particuliere beleggers hebben bij beheerportefeuilles altijd te maken met beleggingen in obligaties, gemiddeld zo’n 50%. Het is dus zaak om goed te weten wat de risico’s zijn, indien u deze gaat of laat invullen met obligatietrackers. In deze column ga ik dieper in op laatstgenoemde.
Soorten
Obligatietrackers zijn er in allerlei soorten en maten. Er zijn trackers in staatsobligaties, bedrijfsobligaties, obligaties in opkomende markten, groene obligaties, smart bèta-, inflation linked, currency hedged, floating rate bonds. Het palet is zeer divers en er is voor ieder wat wils.
Risicofactoren
Onafhankelijk van het type obligatietracker is het belangrijk om te kijken naar de risicofactoren. De rentegevoeligheid (duratie) van een obligatiebeleggingsfonds is naast de creditspread – het verschil tussen de rente van een bedrijfsobligatie en die van een staatsobligatie – de belangrijkste risicofactor.
Normalisering rentes
Door de aantrekkende groei, oplopende inflatie en vanaf volgend jaar minder monetaire verruiming lijken rentes in Europa te gaan stijgen of in ieder geval te normaliseren. In de VS is men al druk bezig de rentes te verhogen en de Fed is inmiddels begonnen de balans van de centrale bank te verkleinen. Daar staat voor zo’n 4.500 miljard dollar aan obligaties op.
Stijgende rentes leiden tot dalende obligatiekoersen. Het is daarom goed om te weten hoe hoog de duratie van een obligatietracker is. Een duratie van zes bijvoorbeeld, betekent dat bij een rentestijging van 1 procentpunt de waarde van een obligatieportefeuille grofweg met 6% zal dalen.
Veel obligatietrackers hebben een relatief hoge rentegevoeligheid om na aftrek van kosten een aantrekkelijk rendement te bieden.
Scenario
Stel nu dat door bovenstaand scenario de tienjaars rente oploopt van 0,4% naar 1,4% in één jaar. Daarnaast stijgen de aandelenkoersen met 5% (inclusief dividendrendement) in één jaar.
In een neutraal risicoprofiel met een verdeling van respectievelijk 50% in aandelen- en obligatietrackers heeft dat de volgende gevolgen voor de beheerportefeuille.
De bijdrage aan rendement op het aandelenbelang zal 2,5% zijn. Bij het obligatiedeel zal door de werking van de duration de stijging van 1% in de 10-jaars rente een koersverlies van 6% opleveren.
Stel dat de yield in de obligatietracker 1% is, dan blijft er per saldo een verlies van 5% over, met andere woorden een negatieve bijdrage van 2,5%. Het rendement van de aandelentrackers wordt daarmee volledig teniet gedaan. Juist terwijl je verwacht dat obligatietrackers beschermend werken in een portefeuille is duidelijk dat deze belegging juist risico toevoegt.
Alternatief
Flexibele obligatiefondsen, ook wel unconstrained obligatiefondsen genoemd, bieden mogelijk uitkomst. Deze fondsen kennen vaak een absolute rendementsdoelstelling en de beheerders hebben minder beperkingen ten aanzien van hun beleggingsbeleid.
Zo kan de duratie van het fonds flexibel ingezet worden, door het renterisico (gedeeltelijk) af te dekken. Obligatiefondsen met een hoge rentegevoeligheid zullen rendement inleveren bij een stijgende rente, terwijl fondsen met een lage duratie nauwelijks geraakt worden door een stijgende rente.
De crux ligt in het feit of de fondsmanager zijn beleggingsmogelijkheden weet te vertalen in toegevoegde waarde voor zijn beleggers.