Ja, dit was een 1 aprilgrap. Natuurlijk. En gelukkig maar. Maar uw actiebereidheid was hartverwarmend.
Update 16:30
Beste IEX-ers en andere betrokken en bezorgde beleggers. Het hele verhaal hieronder is uiteraard - en zoals velen al snel door hadden - een 1 aprilgrap. We hebben tenslotte een kleine traditie hoog te houden op de enige dag van het jaar waarop fake news héél even is toegestaan.
Uw actiebereidheid was echter hartverwarmend. De IEX-mailbox puilde vandaag uit van de steunbetuigingen voor onze 'protestactie'. Mocht er ooit daadwerkelijk een onzalig voorstel van deze strekking uit Den Haag komen, dan weten we dat onze achterban van zich zal laten horen.
Dat gebeurde vandaag in diverse stadia van razendheid. Van droge steunbetuigingen tot in hoofdletters onze inbox ingeschreeuwde verwensingen aan het kabinet. Een kleine bloemlezing:
- "Ik ben er enorm op tegen dat de overheid gaat bepalen wat ik met mijn geld moet doen. Laat Groen Links zich met andere zaken bezig houden."
- "Het grenst aan het onbetamelijke en onbeschofte, zo niet ondoordachte!"
- "Waar bemoeit in hemelsnaam de overheid zich mee! Weer een manier om extra geld te plukken!"
- "Oudere beleggers zijn geen kinderen!"
Met name de betrokkenheid van Groen Links bij dit verzonnen voorstel - inbreng van collega Inberg - raakte nogal wat gevoelige snaren, merkten we. Nog even voor de duidelijkheid: noch Groen Links, noch een van de regeringspartijen heeft ook maar iets van deze strekking voorgesteld.
We hebben het volledig zelf verzonnen, al schuilt er altijd wel een verre kern van waarheid in dit soort grappen. Kennelijk is betutteling door overheid en toezichtshouders een thema dat ons - en overduidelijk ook u - bezighoudt. Gelukkig komt dat allemaal nog niet in de buurt van wat wij dit weekend bij elkaar hebben verzonnen. Als u er in bent getrapt: sorry voor een dagje onrust; als u hem doorhad hopen we dat u er net als ons een beetje om hebt kunnen lachen.
We zijn bij IEX niet zo van het actievoeren. Dat laten we graag aan anderen over, maar soms voelen we ons toch geroepen om in het geweer te komen. Uit betrouwbare Haagse bron hebben wij vernomen dat de AFM en het ministerie van Financiën zich zorgen maken over de manier waarop particuliere beleggers hun portefeuilles invullen.
Om beleggers beter te beschermen, willen zij daarom per direct overgaan tot het invoeren van een wettelijke leeftijdstoets. Het wetsvoorstel is complex, maar simpel gezegd komt het erop neer dat alle mannelijke beleggers boven de 50 een risicoprofiel krijgen toegewezen.
Het argument daarvoor, schrijft minister Wopke Hoekstra in een brief aan de Kamer die in het bezit is van IEX, is het feit dat oudere beleggers minder tijd hebben om grote verliezen nog goed te maken. Om beleggers binnen het door de AFM bepaalde risicoprofiel te dwingen is bovendien een (negatieve) financiële prikkel geïntroduceerd: als uw portefeuille niet past binnen het profiel dat bij uw leeftijdsgroep hoort, gaat u een hogere vermogensbelasting betalen.
Wetsvoorstel Jesse Klaver
De minister reageert hiermee op een wetsvoorstel van GroenLinks-voorman Jesse Klaver. Klaver zegt dat beleggers niet meer in aandelen moeten beleggen dan goed voor hen is. Een bekende stelregel is dat het percentage van hun geld dat in aandelen mag worden belegd kan worden berekend door de leeftijd van een belegger af te trekken van 100.
Dus: iemand van 65 zou maximaal (100-65) = 35% van zijn geld in aandelen moeten beleggen. Veel Nederlandse pensionado’s hebben hun vermogen belegd in dividendwaarden als Shell. Fossiele grondstoffen zijn niet meer van deze tijd en Klaver zou dan ook graag zien dat de Nederlandse beleggers op basis van deze maatregel afscheid nemen van dit soort bedrijven.
Verschillend per leeftijd
We hebben de maatregelen even doorgerekend en komen – ongeveer - op het volgende uit. Stel, u belegt voor meer dan 50% in risicovolle beleggingen zoals aandelen, opties en/of turbo’s:
- Bent u 50-59 jaar oud, dan bedraagt de vermogensrendementsheffing vanaf nu 2,5%
- Bent u 60-69 jaar oud, dan bedraagt de vermogensrendementsheffing vanaf nu 4,2%
- Bent u 70 of ouder, dan bedraagt de vermogensrendementsheffing vanaf nu 6,0%
Het huidige tarief ligt, afhankelijk van uw vermogen, rond de 1% à 1,5%. Het is dus een forse stijging, in het lichtste geval al een verdubbeling van het belastingtarief! Opvallend is dat alleen oudere mannelijke beleggers onder de nieuwe regeling vallen; volgens de AFM blijkt uit onderzoek dat vrouwelijke beleggers aantoonbaar minder risicovol beleggen en daarom hoeven zij de leeftijdstoets niet te ondergaan.
Beleggers die kunnen aantonen klimaatneutraal te beleggen - dus bijvoorbeeld niet in fossiele brandstoffen of in schone energie - kunnen een verzoek indienen om de hogere belasting kwijtgescholden te krijgen. Een duidelijke handreiking van de minster aan Jesse Klaver, waarschijnlijk om de regeringscoalitie te verzekeren van toekomstige steun van Groen Links in de nieuwe Eerste Kamer.
Artikel I Grondwet
Namens IEX en onze vele beleggende bezoekers hebben wij bij het ministerie en de AFM inmiddels onze bezorgdheid uitgesproken over dit ingrijpende voorstel. Niet alleen lijkt het ons duidelijk in strijd met artikel 1 van de Grondwet - dat discriminatie op basis van geslacht en leeftijd verbiedt – maar het is bovendien een maatregel die veel van onze bezoekers treft op een plek die de toezichthouder juist zou moeten beschermen: de portemonnee.
Volgens woordvoerder A. den Briel van het ministerie van financiën is de ingreep echter niet meer tegen te houden. “Als beleggers niet uit zichzelf verstandige keuzes maken, gaan we over tot direct sturende maatregelen. We zien veel beleggers vlak voor of boven de pensioengerechtigde leeftijd nog omvangrijke posities in aandelen innemen, bijvoorbeeld in grillige biotech-aandelen, of extra risico nemen met hefbomen.”
Brug te ver
Uiteraard is deze bemoeienis van de overheid voor beleggers een brug te ver. Meer dan een brug te ver zelfs. IEX kreeg al vele mails binnen van ongeruste beleggers die hun oudedagsvoorzieining op deze manier in rook zien opgaan. Immers, de rente op de door de regering aangeprezen staatsobligaties (keurt de slager hier zijn eigen vlees?) is bijna nul. Vermogensopbouw is er dan niet meer bij.
IEX zal binnenkort dan ook een protestbijeenkomst organiseren waar we namens ongeruste beleggers een petitie zullen aanbieden aan vertegenwoordigers van AFM, DNB en overheid. Ondertussen achten we het verstandig ook meteen actie te ondernemen. U kunt daaraan meedoen.
Stuur ons een mail met onderstaande tekst. We zullen dan al die mails aan minister Hoekstra aanbieden teneinde deze onzinnige maatregel in de kiem te kunnen smoren. Uw deelname is gewenst!
"Handen af van mijn effectenportefeuille! Ik wil niet dat de overheid zich bemoeit met mijn beleggingsbeleid.'
Pieter Kort is hoofdredacteur van IEX Media. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.