Samenvatting:
- Beleggers met een vermogen boven de €70.000 betalen in 2023 significant meer belasting dan in 2020
- Middelgrote vermogens worden het hardst aangepakt
- Belastingverhoging zet door in 2024 en 2025
- Beleggen in veilige obligaties niet langer aantrekkelijk
Beursjaar 2022 is er voor zowel aandelen- als obligatiebeleggers een om snel te vergeten. Langlopende obligaties werden als gevolg van de gestegen rente minder waard en ook de aandelenkoersen hebben een veer gelaten. De AEX-herbeleggingsindex noteert year to date ruim 10% in het rood. Beleggers die hoopten op een handreiking van de Belastingdienst, komen echter bedrogen uit.
Sterker nog: de belastingen voor beleggers gaan in 2023 fors omhoog. Het is algemeen bekend dat het algemene belastingtarief in Box 3 tot en met 2025 jaarlijks met 1 procentpunt wordt verhoogd. Hierdoor betalen beleggers over hun fictieve winst in 2023 circa 32% belasting. Dit was in 2020 nog 30%.
Fictieve rendement in 2023 fors omhoog
Wat echter onopgemerkt is gebleven is dat het fictieve rendement voor beleggers in Box 3 komend jaar stevig omhoog gaat. Waar het fictieve rendement in 2022 nog uitkwam op 5,53%, ligt het voorlopige tarief in 2023 op 6,17%.
Het verschil ten opzichte van 2020 is nog groter, want toen gold er voor de hoge vermogens een fictief rendement van 5,28%. Kleine beleggers worden nog harder geraakt, aangezien de overheid ervan uitging dat zij ook spaarden. Hierdoor lag het fictieve rendement voor hen significant lager.
Anderzijds profiteren kleine beleggers nu wel van een hogere belastingvrije voet. In 2020 was de eerste €30.846 vermogen van belasting vrijgesteld. De belastingvrije voet voor 2023 bedraagt €57.000.
Hieronder ziet u de verschillen tussen de oude Box 3 in 2020 en het nieuwe stelsel voor 2023.
| Schijf 2020 |
Vermogen uit sparen en beleggen |
Percentage 0,07% |
Percentage
5,28% |
| 0 |
Eerste €30.846 |
Vrijstelling |
Vrijstelling |
| 1 |
Boven vrijstelling, €1 t/m €72.797 |
67% |
33% |
| 2 |
€72.798 t/m €1.005.572 |
21% |
79% |
| 3 |
€1.005.573 en meer |
0% |
100% |
| Schijf 2023 |
Vermogen uit sparen en beleggen |
Percentage 6,17% |
| 0 |
Eerste €57.000 |
Vrijstelling |
| 1 |
Meer dan €57.000 |
100% |
Vijf scenario's:
Om het verschil tussen het oude systeem in 2020 en het nieuwe systeem in 2023 duidelijk te maken, schetsen we voor u vijf verschillende situaties: de belegger met een vermogen van €50.000, €100.000, €250.000, de miljonair en de miljardair.
1. De belegger met een vermogen van €50.000
Situatie in 2020:
De belegger betaalde in 2020 over een vermogen van €50.000 effectief €102,82 aan belasting. Dit is omgerekend 0,21% van het totale vermogen.
Berekening:
€50.000 - €30.846 = €19.154
€19.154 * 67% * 0,07% = €8,98
€19.154 * 33% * 5,28% = €333,74
Antwoord: 30% belasting * (€8,98+€333,74) = €102,82
Situatie in 2023:
Het vermogen van de belegger valt onder de vrijstelling van €57.000, waardoor hij geen belasting verschuldigd is aan de fiscus.
Conclusie:
Een kleine belegger met een belegd vermogen van €50.000 is in 2023 beter uit dan in 2020, al dient opgemerkt te worden dat hij twee jaar geleden ook al nauwelijks iets hoefde te betalen aan de fiscus.
2. De belegger met een vermogen van €100.000
Situatie in 2020:
De belegger betaalde in 2020 over een vermogen van €100.000 effectief €371,21 aan belasting. Dit is omgerekend 0,37% van het vermogen.
Berekening:
€100.000 - €30.846 = €69.154
€69.154 * 67% * 0,07% = €32,43
€69.154 * 33% * 5,28% = €1.204,94
Antwoord: 30%* (32,43 + €1.204,94) = €371,21
Situatie in 2023:
Het vermogen van €100.000 valt €43.000 hoger uit dan de vrijstelling van €57.000. Over een bedrag van €43.000 gaat de fiscus in 2023 uit van een fictief rendement van 6,17%, dus bedraagt het belastbaar inkomen €2.653. Vermenigvuldig dit bedrag met het tarief van 32% en de belegger met een vermogen van €100.000 betaalt volgend jaar effectief €848,96.
Conclusie:
De belegger met een vermogen van €100.000 is in 2023 aanmerkelijk slechter uit dan in 2020. De verschuldigde belasting stijgt met liefst 129% tot afgerond €849. Dit staat haaks op de bewering van het Kabinet dat het wil opkomen voor de kleine beleggers.
Wat ons betreft kan iemand met een vermogen van €100.000 immers gezien worden als een kleine belegger. Deze persoon betaalt nu fors meer belasting. Hier staat tegenover dat een effectieve belasting van 0,85% van het totale vermogen nog te overzien is. Er zitten dus twee kanten aan het verhaal.
3. De belegger met een vermogen van €250.000
Situatie in 2020:
In 2020 betaalde de belegger over een vermogen van €250.000 effectief €2.229 aan belasting. Dit is omgerekend 0,9% van het vermogen.
Berekening:
€250.000 - €30.846 = €219.154
€72.797 * 67% *0,07% = €34,14
€72.797 * 33% * 5,28% = €1.268,41
€219.154 - €72.797 = €146.357
€146.357 * 21% * 0,07% = €21,51
€146.357 * 79% * 5,28% = €6104,84
Antwoord: 30% * (€34,14 + €1.268,41 + €21,51 + €6.104,84) = €2.228,67
Situatie in 2023:
Het vermogen van €250.000 valt ruim hoger uit dan de vrijstelling van €57.000. Over een bedrag van €193.000 gaat de fiscus in 2023 uit van een fictief rendement van 6,17%, dus bedraagt het belastbaar inkomen in Box 3 €11.908.
Vermenigvuldig dit bedrag met het tarief van 32% en deze belegger betaalt volgend jaar effectief €3.811 aan belasting. Dit is omgerekend 1,5% van het totale vermogen.
Conclusie
Het zal geen verrassing zijn dat een belegger met een vermogen van €250.000 volgend jaar ook aanzienlijk meer vermogensrendementsbelasting moet betalen. In 2023 valt de belasting liefst 71% hoger uit voor zowel aandelen als obligaties.
4. De belegger met een vermogen van €1 miljoen
Situatie in 2020:
In 2020 betaalde de belegger over een vermogen van €1.000.000 effectief €11.662 aan belasting. Dit is omgerekend 1,2% van het vermogen.
Berekening:
€1.000.000 - €30.846 = €969.154
€72.797 * 67% * 0,07% = €34,14
€72.797 * 33% * 5,28% = €1.268,41
€969.154 - €72.797 = €896.357
€896.357 * 21% * 0,07% = €131,76
€896.357 * 79% * 5,28% = €37.388,84
Antwoord: 30%*(€34,14+€131,76+€1.317,91+€37.388,84)=€11.662
Situatie in 2023:
Het vermogen van €1.000.000 ligt uiteraard hoger dan de vrijstelling van €57.000. Over een bedrag van €943.000 gaat de fiscus in 2023 uit van een fictief rendement van 6,17% dus bedraagt het belastbaar inkomen in Box 3 €58.183.
Vermenigvuldig dit bedrag met het tarief van 32% en deze belegger betaalt volgend jaar effectief €18.619 aan belasting. Dit is omgerekend 1,9% van het totale vermogen.
Conclusie
We beginnen inmiddels in herhaling te vervallen, maar ook de miljonair gaat er in 2023 financieel op achteruit. Volgend jaar moet iemand met een vermogen van €1.000.000 een belasting van €18.619 in Box 3 betalen en dat is 60% meer dan in 2020.
Wat wel opvalt, is dat de miljonair verhoudingsgewijs minder hard wordt getroffen door de fiscus dan iemand met een vermogen van €100.000 of €250.000.
5. De miljardair
Situatie in 2020:
In 2020 betaalde de belegger over een vermogen van €1.000.000.000 effectief €15.835.448 aan belasting. Dit is omgerekend 1,6% van het vermogen.
Berekening:
€1.000.000.000 - €30.846 = €999.969.154
€72.797 * 67% * 0,07% = €34
€72.797 * 33% * 5,28% = €1.268
€999.969.154 - €72.797 = €999.896.357
€1.005.572 * 21% * 0,07% = €148
€1.005.572 * 79% * 5,28% = €41.944
€999.896.357 - €1.005.572 = €998.890.785
€998.890.785 * 100% * 5,28% = €52.741.433
Antwoord: 30%*(€34 + €1.268 + €148 + €41.944 + €52.741.433) = €15.835.448
Situatie in 2023:
Het behoeft geen uitleg dat het vermogen van €1 miljard hoger uitvalt dan de vrijstelling van €57.000. Over een bedrag van €999.943.000 gaat de fiscus in 2023 uit van een fictief rendement van 6,17% dus bedraagt het belastbaar inkomen in Box 3 €61.696.483.
Vermenigvuldig dit bedrag met het tarief van 32% en deze belegger betaalt volgend jaar effectief €19.742.875 aan belasting. Dit is omgerekend 2,0% van het totale vermogen.
Conclusie
Ook de miljardair wordt niet vrolijk van de blauwe envelop die op de deurmat valt. Hij moet volgend jaar - uitgaande van de veronderstelling dat hij zijn vermogen volledig belegt - €19.742.875 aan belasting betalen. Dit is circa 25% meer dan in 2020.
De grootste klappen vallen bij de middelgrote vermogens
Het moge duidelijk zijn: het nieuwe belastingregime valt niet uit in het voordeel van de gemiddelde aandelenbelegger. Alleen de vermogens onder de €70.000 komen met de schrik vrij. Zij profiteren namelijk van de hogere heffingsvrije voet.
Dit geldt bepaald niet voor de beleggers met een middelgroot vermogen van circa €100.000 tot €250.000. Zij zien de belasting in Box 3 met soms wel 129% stijgen. Ook de miljonairs en miljardairs gaan meer belasting betalen, al blijft de schade voor die laatste groep beperkt tot 25%.
De claim van het Kabinet dat met name de miljonairs aangepakt worden met het nieuwe belastingregime klopt dus niet. Het zijn vooral de middelgrote vermogens die de rekening betalen.
... en in het bijzonder bij obligatiebeleggers
In het bijzonder gaat de obligatiebelegger er fors op achteruit. De fiscus gaat er immers vanuit dat een obligatiebelegger jaarlijks een rendement behaalt van 6,17%. Het is geen hogere wiskunde dat u dit rendement met Nederlands langlopend staatspapier niet gaat behalen. Het laatste woord is hier ongetwijfeld nog niet over gezegd.
Niels Koerts is beleggingsanalist. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde
beleggingen.