GakGak schreef op 26 april 2023 23:17:
Minister Kaag kan de KLM wel degelijk aan afspraken houden: geen onmacht, maar onwil
FTM.
Nu de KLM geen staatssteun meer krijgt, kan het bedrijf naar eigen zeggen niet meer verantwoordelijk gehouden worden voor overtredingen die het beging van voorwaarden voor die steun. Minister Kaag deelt die lezing.
Onzin, volgens verschillende juridisch experts. ‘De minister kan gewoon naar de rechter.’
De staatssteun die tijdens de coronapandemie voor de KLM werd opgetuigd is beëindigd. Aan deze steun waren verschillende voorwaarden verbonden op het gebied van verduurzaming en structurele kostenbesparing.
Gaandeweg bleek de KLM zich niet aan deze voorwaarden te houden. Volgens de staatsagent die toeziet op de voorwaarden keerde de maatschappij onterecht winstdeling uit en deed ze niets om belastingontwijking door in het buitenland wonende piloten tegen te gaan. Minister Kaag kwalificeerde ‘de zeer gebrekkige naleving van de voorwaarden’ begin 2022 als ‘onacceptabel’.
Nu de KLM weer ‘op eigen benen staat’ stelt het bedrijf dat het ook niet meer aan de destijds afgesproken voorwaarden gehouden kan worden. Minister Kaag lijkt dit te onderkennen en richt haar blik op de toekomst.
Verschillende contractenrecht-experts wijzen er echter op dat de gemaakte afspraken nog altijd juridisch afdwingbaar zijn. Niets staat de minister in de weg om naar de rechter te stappen om de KLM te dwingen haar afspraken na te komen.
Op 18 april maakte de KLM bekend dat het met veertien banken een overeenkomst heeft gesloten. Hierdoor kan de KLM de komende jaren leningen afsluiten ter waarde van een miljard euro.
Dankzij deze overeenkomst beëindigt het bedrijf de mogelijkheid om leningen af te sluiten waarvoor de overheid garant staat. Die mogelijkheid kreeg de KLM in 2020 als onderdeel van een pakket maatregelen waarmee het bedrijf tijdens de coronacrisis werd gered. Dat de KLM deze mogelijkheid opzegt betekent volgens het bedrijf ook dat ‘de voorwaarden die de Staat heeft verbonden aan de steun niet langer gelden.’
Het nieuws verspreidde zich snel. ‘KLM snijdt financiële banden met de overheid door’, kopte Nu.nl. In het bericht: ‘Dit betekent dat de voorwaarden die de Staat aan de financiële ondersteuning heeft verbonden ook zijn vervallen.’ Ook het Algemeen Dagblad, Het Financieele Dagblad en het Reformatorisch Dagblad namen het nieuws over dat de voorwaarden van tafel zijn.
Volgens De Telegraaf ‘gaat de vlag uit’ nu de KLM ‘weer op eigen benen staat’, de NOS meldde dat hierdoor ‘de voorwaarden niet meer gelden die de overheid stelde aan de steun’ en RTL stelde dat het bedrijf ‘is verlost van regels van de staat.’
Dat de voorwaarden van tafel zijn werd zelfs bevestigd door het kabinet. In een brief aan de Tweede Kamer schreven minister van Financiën Sigrid Kaag (D66) en minister van Infrastructuur Mark Harbers (VVD): ‘De financiële voorwaarden die zijn gesteld aan het verlenen van het steunpakket en de luchtvaartinhoudelijke voorwaarden die niet ook elders zijn vastgelegd komen te vervallen.’
.
Evalueren en vooruitkijken
Voorwaarden om van de KLM een financieel gezonder bedrijf te maken, door bijvoorbeeld structureel op de kosten te besparen, zijn volgens de staatsagent die daar toezicht op houdt aantoonbaar geschonden. Minister Kaag heeft dat in de Kamer erkend en noemde dat ‘onwenselijk’ en ‘onacceptabel’.
Maar er zou volgens de minister niets meer aan te doen zijn. Ze is weliswaar teleurgesteld in het bedrijf, maar er zouden geen mogelijkheden zijn om de zwaan alsnog aan haar beloftes te houden.
Bij RTL Nieuws reageerde Kaag op het nieuws dat de KLM ‘haar vleugels uitslaat’, dat zij gaat ‘evalueren welke voorwaarden er bij een steunpakket als dit horen en hoe je die in de toekomst beter kunt afdwingen.’ Volgens de minister zijn de afspraken met de KLM ‘voor mijn tijd’ gemaakt en is het nu haar taak om ‘toekomstige kabinetten’ mee te geven hoe afdwingbaarheid wel geregeld kan worden.
Minister Kaag wil dus vooral vooruit kijken. De voorwaarden die eerder zijn gesteld waren nu eenmaal niet afdwingbaar, zegt ze, maar dat is haar fout niet. Ze kan slechts evalueren en toekomstige kabinetten van advies dienen.
Maar dat klopt niet. De voorwaarden die de KLM niet nakomt zijn wel degelijk afdwingbaar, zelfs nu het bedrijf de staatssteun heeft stopgezet. Dat bevestigen meerdere experts aan Follow the Money. Dat het kabinet de KLM niet dwingt tot het nakomen van de afspraken is geen onmacht, maar onwil.