Dezer dagen spreekt iedereen vol verbazing over Apple. Drie maanden tijd, 74 miljoen iPhones, 75 miljard dollar omzet, 18 miljard dollar winst.
Als ik dat soort cijfers tegenkom, probeer ik het voor mezelf behapbaar te maken: het gaat om gemiddeld 34.000 iPhones per uur (!) over een duur van drie maanden, om een omzet van 830 miljoen dollar met een winst van bijna 200 miljoen dollar per dag
Dat is inderdaad lastig te bevatten, zoals CEO Tim Cook zelf ook toegaf. Apple kent een brutomarge van rond de 40%. De consument heeft het ervoor over. Nou vraag ik me af of Apple voor haar leveranciers en hun medewerkers ook wat over heeft?
60 uur per week werken
Dat Apple mede-oprichter Steve Jobs van hard werken hield, dat weten we. Kennelijk is die lijn doorgezet. Apple meldt met trots dat haar leveranciers aan een maximum van een 60-urige werkweek voldoen en dat mensen gegarandeerd één dag rust per week krijgen. Hard werken dus.
Het lijkt er wel op dat Apple voor goede omstandigheden in de achttien assemblagelijnen zorgt. Haar programma voor controles van die fabrieken is omvangrijk en er wordt uitgebreid verslag over gedaan.
Spannender zijn echter de talloze leveranciers die grondstoffen aan die fabrieken leveren. Om een mobiele telefoon te maken heb je allerlei grondstoffen nodig. In een iPhone 6 Plus zit 33g Aluminium, 28g staal, 22g glas (waarvoor je vooral zand nodig hebt) en nog een heleboel andere dingen.
Apple zet details hierover op de website en biedt een lijst van de top 200 leveranciers. Dat is lovenswaardig.
Lastige onderwerpen
Informatie over de echt nare onderwerpen is lastiger te vinden. Waar komen de edelmetalen, vooral goud, tantalum en cobalt voor de elektronische onderdelen vandaan? En hoe gaat het er aan toe op de plek waar dat spul uit de grond wordt gehaald?
Het is geen geheim dat de misstanden in de mijnbouw soms schrijnend zijn. Zozeer, dat de VS aparte wetgeving heeft gemaakt om bedrijven te dwingen te rapporteren dat hun productie-input conflictvrij is.
Dat wil zeggen, dat rebellen in Afrika hun wapens en misdrijven tegen de menselijkheid die ze ermee begaan, niet met de handel in die grondstoffen mogen financieren. Hoe urgent dit is, zien we nu met Boko Haram in Nigeria.
Sinds januari 2014, zo lees ik na een hele zoektocht op de website, weet Apple zeker dat alle relevante tantalumsmelters conflictvrij zijn. Een derde onafhankelijke partij heeft dat bevestigd.
Er is zelfs een lijst van smelters die aan fabrieken leveren die voor Apple werken. Ook voor andere edelmetalen kijkt Apple diep in de productieketens om orde op zaken te stellen. Dit allemaal verrast me positief, moet ik eerlijk toegeven.
Toch ga ik geen iPhone kopen
Een iPhone heb ik niet en ga ik vooralsnog ook niet aanschaffen. Nog niet. Ik ben geen socialist, maar als een onderneming zulke ontzagwekkende winsten maakt dan moet het bewijzen dat die niet door uitbuiting van de meest kwetsbaren in de wereld tot stand zijn gekomen.
Waarom laat Apple niet zien hoe veel van haar vette marge zij gunt aan hen helemaal onderaan de productieladder? Hebben zij een loon waarvan je – na een 60-urige werkweek – zonder armoede kunt leven? Noblesse oblige.
NB: Manuel Adamini adviseert ACTIAM als SRI-adviseur. ACTIAM houdt op moment van schrijven (29 januari 2015) namens klanten aandelen in Apple.