Gisteravond in de IEX mail:
Op IEX heb ik een tijdje terug wel eens gelezen over het bekende Geert Schaaij-effect, tegelijkertijd is er eigenlijk nooit gedocumenteerd of dit effect bestaat, en of het blijvend effect is, of slechts tijdelijk. Het leek mij een leuk informatief artikeltje voor op IEX. Ik ben benieuwd hoe je er over denkt, en of je wat ziet in plaatsing hiervan.
Was getekend, Dirk Gerritsen, voluit Assistant Professor Finance and Financial Markets van de Utrecht University School of Economics (USE).
Nou en of we hier bij IEX in zijn geïnteresseerd. Hartelijk dank Dirk en mede-auteur Derk Majoewskij voor het onderzoek en deze bijdrage. Netjes al we zijn bij IEX hebben we Geert al de link naar dit stuk gestuurd en als hij wil reageren, dan plaatsen we dat uiteraard.
Geert Schaaij geniet een zekere bekendheid onder beleggers als beursanalist (-commentator). Eens per maand is hij op zondagochtend te gast in het programma Business Class, gepresenteerd door Harry Mens, waar hij kijkers trakteert op zijn analyse van een handjevol aandelen.
Enige tijd werden zijn adviezen ook gepubliceerd op IEX. Dikwijls wordt er verwezen naar het zogenoemde Geert Schaaij-effect. Dit effect houdt in dat aanbevelingen op zondagochtend leiden tot koersuitslagen op de volgende dag doordat beleggers de adviezen opvolgen.
Tot zover is er echter geen empirische onderbouwing van dit effect. In dit onderzoek onderzoeken we de volgende drie vragen:
1. Bestaat dit effect überhaupt, met andere woorden, stijgen koersen na de uitzending van Business Class?
2. Is een eventueel effect tijdelijk of blijvend? In het geval dat er een effect is, onderscheiden we in de literatuur twee mogelijkheden:
- De analyses geven de markt nieuwe informatie en een eventueel koerseffect is blijvend
- Beleggers kopen omdat ze denken dat er een blijvend effect optreedt, maar het initiële effect loopt na verloop van tijd weer uit de koers (een self-fulfilling prophecy)
3. Zijn er mogelijkheden voor beleggers om op een effect in te spelen?
Methode
Om het effect te analyseren hebben we de uitzendingen van Business Class vanaf 29 september 2013 tot en met 24 april 2016 waar Schaaij te gast was teruggekeken. In totaal zijn er in die uitzendingen 96 aandelen besproken. Slechts 6 keer was de teneur negatief, in alle overige gevallen was het een positief verhaal.
Gewoonlijk worden er Nederlandse aandelen besproken, soms gaat het echter om buitenlandse namen. We analyseren alleen de Nederlandse aandelen waarvoor de analyse positief uitviel. In totaal hebben we daarmee 74 observaties in onze steekproef.
We hebben zowel gekeken naar voor marktrendementgecorrigeerde rendement (waarbij we het rendement op de Amsterdam All Share index aftrekken van het aandelenrendement) als naar voor marktrisciogecorrigeerde rendementen.
Bij de laatste methode bepalen we een verwacht rendement door rekening te houden met het marktrisico van een aandeel. We baseren het risico op de periode [-280, -20] dagen voorafgaand aan de uitzending. De grafiek geeft beide rendementen weer. Hierbij is dag 0 de maandag volgend op de uitzending.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Resultaten
Wat zijn onze bevindingen?
- Interessant om te zien is dat de positief besproken aandelen al vanaf zes beursdagen vóór de uitzending een stijging vertonen. De stijging in deze periode voorafgaand aan het tv-optreden is sterk statistisch significant. Overigens vlakt de stijging af op de donderdag en vrijdag voor de uitzending.
- Op de dag na de uitzending stijgen de besproken aandelen met bijna 1%, ook deze stijging is statistisch significant
- In de erop volgende dagen ebt het effect langzaam weg. Na een week is nog ongeveer de helft van het effect zichtbaar en nog een week later is het effect geheel uit de koers verdwenen.
- In de twee weken er na schommelt de koers nog wat, maar uiteindelijk komt deze niet meer op het niveau van het initiële effect
Omdat een potentiële koersinvloed waarschijnlijker is bij kleine aandelen, hebben we deze categorie apart bekeken. We richten ons op een subset van aandelen met een marktwaarde kleiner dan 1 miljard euro. Er bleven 24 adviezen over.
- Bij deze aandelen was de stijging op de dag na uitzending dubbel zo groot als in de totale steekproef: 2,0%
- Interessant is dat dit koerseffect beklijft in de 20 er op volgende dagen
- Een kanttekening hierbij is dat het in stand blijven van het rendement voornamelijk gedreven wordt door uitschieters
Omdat deze steekproef eigenlijk te klein is om een gangbare statistische analyse op los te laten, kijken we naar het aantal positieve en negatieve koersuitslagen binnen de vier vijfdaagse perioden volgend op de initiële maandag na de bespreking. In elke subperiode blijken er meer verliezers dan winnaars te zijn.
Zoals beschreven is het koerseffect op de maandag het sterkst, maar stijgen aandelen gemiddeld gezien niet meer verder. Kan een belegger eigenlijk nog profiteren van deze initiële stijging, of is dit effect al gedurende de opening verwerkt?
Hiervoor hebben we gekeken naar het verschil tussen de openingskoers en de slotkoers op deze dag.
Wegens datalimitaties konden we dit doen voor een subset van 63 aandelen. Wat blijkt: gemiddeld gezien ligt de koers aan het einde van de dag 0,4% hoger dan bij opening. Met andere woorden, het effect lijkt slechts gedeeltelijk in de koers verwerkt bij beursopening, en dit kan kansen bieden aan oplettende beleggers.
Conclusies
Het Geert Schaaij-effect lijkt op te gaan op de Nederlandse beurs. Gemiddeld gezien worden aandelen besproken die recent aan de winnende hand waren, en de besproken aandelen stijgen de dag na de uitzending van Businessclass gemiddeld met 1% door.
Heeft het zin voor beleggers om de aangeraden aandelen aan te schaffen? Kopen bij beursopening op maandag zou winstgevend kunnen zijn, daar de slotkoers gemiddeld 0,4% hoger ligt dan de openingskoers. Vervolgens heeft het langer vasthouden van deze aandelen weinig toegevoegde waarde.
Na de initiële stijging zakt de koers in de twintigdaagse periode na de uitzending om niet meer terug te komen op het koersniveau dat direct na de uitzending werd bereikt. Het Geert Schaaij-effect lijkt daarmee vooral een self-fulfilling prophecy te zijn.
Dirk Gerritsen is vanaf 2005 verbonden aan de Utrecht University School of Economics. Zijn academische interesse liggen op het gebied van Financile Markten en Beleggingen. Samen met Arie Buijs schreef hij de boeken Eigen Schuld: Beleggingslessen uit de crisis en Fabeltjes over beleggen: Borrelpraat en tegeltjeswijsheden nader bekeken. Gerritsen belegt in aandelen, beleggingsfondsen, ETF’s en certificaten.