Dijsselbloem is boos. Heel boos. Apple, producent van onder andere telefoontjes en tablets, moet een bedrag van 13 miljard terugbetalen aan de Ierse fiscus. Zo heeft de Europese Commissie besloten.
Onze minster van Financiën is niet om deze reden boos, maar om de reactie van Apple op dit besluit.
Het iconische Amerikaanse techbedrijf is het namelijk niet eens met de gigavordering. In een open brief geeft Apple-CEO Tom Cook argumenten waarom hij de betaling van belasting met terugwerkende kracht, een slecht idee vindt.
Zwakke reactie
Naar mijn idee zijn Cooks argumenten valide. Maar afgezien daarvan, het lijkt mij logisch en het goede recht van het bedrijf min of meer fel te reageren op een dergelijke verstrekkende belastingbeslissing van de Europese Commissie.
De voorzitter van de eurogroep denkt daar kennelijk anders over. "De reactie van Apple laat zien dat het niet weet wat er leeft in de maatschappij en geen idee heeft hoe het publieke debat zich ontwikkelt", aldus Dijsselbloem. Wat een zwakke reactie van onze minister.
Als dit soort argumenten belangrijk is, hoe er maatschappelijk over (in dit geval) belastingbetaling door multinationals wordt gedacht, lust ik er ook nog wel één. Diezelfde Dijsselbloem gaf onlangs te kennen dat de Griekse economie weer groeit.
Publieke opinie
Dat is natuurlijk mooi. Maar hij voegde daar gelijk aan toe dat de Europese lidstaten klaarstaan verdere steunbetalingen aan Griekenland te doen. Geldt in dit geval niet de observatie dat Dijsselbloem niet weet wat er leeft in de maatschappij en geen idee heeft hoe het publieke debat zich ontwikkelt.
Veel maatschappelijke steun om wederom geld aan Griekenland te fourneren zal er niet zijn. Laten we proberen op inhoud te discussiëren en niet met het beroep op de publieke opinie het ongelijk van de ander aan te tonen. Want wat de publieke opinie ook is, ik vind wel degelijk dat Apple een punt heeft.
Het is ongehoord dat een bedrijf dat zich houdt aan de belastingwetten in een land, achteraf geconfronteerd wordt met dit soort door de EU opgelegde navorderingen.
Terugwerkende kracht?
Het was tot nu toe een goede gewoonte om wetten niet achteraf te veranderen als ze niet bevielen, maar ze via een normaal democratisch proces voor toekomstige situaties aan te passen.
En als Ierland met zijn belastingafspraken met Apple werkelijk Europese regels heeft overtreden, zou de Commissie kunnen proberen het bedrag van 13 miljard euro terug te vorderen van het land. Dat is politiek natuurlijk niet haalbaar.
Het zou tot een door de Ierse bevolking gesteunde breuk met de unie leiden. Het is om deze reden waarom de Commissie ook tekortlanden als Italië en Spanje geen boete oplegt.
Fout van de overheid
Waar overheden door de Europese Commissie om politieke reden worden gespaard, krijgen bedrijven met het grootste gemakt hoge boetes of navorderingen opgelegd.
De Commissie kiest in het geval van Ierland voor de oplossing een bedrijf op te laten draaien voor mogelijke fouten van de overheid. Als het bedrijf daar vervolgens enigszins fel op reageert, slaat het de morele plank mis. Dat vindt althans "onze" Jeroen.
Als er ergens de morele plank wordt misgeslagen, dan is het wel bij de overheid zelf. Ik kom dan weer direct op Dijsselbloem, die voor Bloomberg zijn visie gaf op de economie in de eurozone. De minister gaf aan dat de rente en de inflatie nog lange tijd laag zouden blijven.
Hij zei letterlijk: "We have to readjust for the new reality". Dat is fraai gezegd, maar het zijn holle woorden als het zijn eigen beleid betreft. Zoals de invoering van het nieuwe systeem van vermogensrendementheffing.
Nieuwe realiteit
Terwijl de minister oproept om ons aan te passen aan de nieuwe realiteit van lage rentes, kijkt Dijsselbloem liever, als het om de tot een jaloeziebelasting verworden heffing gaat, terug in de tijd.
Zo gaat de minister er in 2017, de ingangsdatum van het nieuwe systeem, ervan uit dat u 1,63% spaarrente behaalt. Dat bijvoorbeeld ING de spaarrente recent heeft verlaagd van 0,4% naar 0,3% valt kennelijk buiten de realiteit van het nieuwe systeem.
De nieuwe realiteit betekent ook, althans volgens de heffingmethode vanaf 2017, dat u van uw vermogen:
- tussen 25.000 en 100.000 euro een derde in risicodragend kapitaal belegt en de rest op een spaarrekening houdt
- boven de ton 21% aan spaargeld aanhoudt en u voor 79% belegt in aandelen en aanverwante financiële instrumenten
- boven een miljoen u er vol in gaat en alleen maar risicodragende financiële instrumenten koopt.
Niet verwonderlijk overigens, want de fiscus gaat er vanuit dat u over uw belegde vermogen een netto rendement gaat behalen van 5,5%.
Hulp van de overheid
In ieder geval wat betreft de veronderstelde spaarrente van 1,63%, en mogelijk als het gaat om de veronderstelde rendement van 5,5% op risicodragende beleggingen gaat 2017 er heel anders uitzien.
Wat doet de minister als de rente nog verder zakt en aandelen een slecht jaar hebben?
Misschien dat de Europese Commissie ons dan te hulp schiet en eist dat de Nederlandse fiscus met terugwerkende kracht de te veel betaalde vermogensbelasting aan de bevolking teruggeeft. Zodat sparen weer een appeltje voor de dorst betekent, en niet één voor de fiscus.
Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.