Langzaam krijgt het topvormingsproces steeds meer vorm. Na het krachtige opwaartse begin in de eerste twee handelsdagen van dit jaar, zijn er steeds meer signalen die de verwachte forsere terugval lijken aan te duiden.
Ondanks dat ik de top op een iets lager niveau al had verwacht, heeft de overshoot van de eerste dagen van dit jaar geen wijzigingen aangebracht in mijn visie voor de komende weken. In de laatste weken van vorig jaar wist de AEX de bovenkant te testen van mijn eerder afgegeven doelzone tussen 475 en 485:
- de voormalige 2015-november top bij 475
- het 161,8%-Fibonacci-retracementniveau van de septembercorrectie (de terugval toen van 466,20 naar 437,60)
De 475-novembertop van 2015 was destijds het startpunt van een forse correctieve beweging van bijna 100 punten die uitmondde in de zeer belangrijke langetermijnbodem in februari 2016 bij 378,50.
Smalle handelsfase
In de laatste twee weken van vorig jaar was er sprake van een zeer smalle handelsrange. De onderkant lag bij 480,40 en de bovenkant was bij 484,20 te vinden. Deze bovenkant werd meerdere keren getest en daar werden ook een aantal toppatronen gevormd.
Toch brak de AEX op de eerste handelsdag van dit jaar door deze weerstand en verhoogde begin dit jaar zijn jaartop naar een niveau van 489,90.
Met deze beweging werd zelfs de stijgende toppenlijn in het middellangetermijnbeeld kortstondig gebroken en werd een deel van een oude brede neerwaartse gap gesloten. De bovenkant van deze gap ligt overigens bij 493,85.
Daggrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Topvormingssignalen
Toch denk ik dat de kans groot is dat er sprake was van een overshoot. De AEX was de enige index die nipt boven de genoemde stijgende toppenlijn brak. Verder zagen we steeds meer topsignalen ontstaan. Belangrijke signalen daarvoor kwamen vanuit de technische indicatoren.
Daar zien we in de afgelopen week al negatieve divergentie ontstaan. Dit betekent dat de RSI gelijke danwel lagere toppen maakt in een overbought- terwijl de AEX zelf zijn toppen nog verhoogt. Ofwel de koopdruk vermindert.
Verder was er al enige afvlakking op een hoog niveau in de MACD te zien. Deze indicator gaf gisteren een neerwaartse crossing aan en daarmee een volgend risico in de AEX zelf voor de start van een terugval (correctie).
Batterij aan toppatronen
Andere signalen kwamen vanuit de grafiek zelf. Daar werd een batterij aan toppatronen gevormd in de afgelopen dagen:
- Dinsdag werd de hoogste top in de AEX gevormd bij 489,90, die ging gepaard met de vorming van een gravestone doji.
- Een dag later werd een tweezers-top en een bearish engulfing afgerond. Hiermee lijkt de overshoot ten einde te zijn gekomen.
- Ook is de AEX weer onder de stijgende toppenlijn gezakt, waardoor de doorbraak niet structureel was. Deze stijgende toppenlijn ligt vandaag bij 488,40.
De gevormde exhausting gap van begin dit jaar tot aan de 487,10 werd twee dagen geleden ook al gesloten. Verder loopt de steile opgaande bodemlijn vanaf de decemberbodem van 445,65 langs de bodem van de recente smalle consolidatiefase en is vandaag te vinden bij 487.
Veel negatieve signalen
Gisteren werd de onderkant van deze bodemlijn nog precies getest. Een doorbraak op slotbasis hieronder zou vandaag een volgende verzwakking in het technische beeld betekenen.
Een ander punt van zorg is de zeer positieve algemene opinie onder beleggers, de media en de analisten. Velen zijn in de afgelopen twee weken gedraaid van negatief naar positief, wat een contrair signaal is. Het is echter onmogelijk om van hieruit precies het omkeermoment te bepalen.
Er zijn dus veel negatieve signalen en ik acht de kans groot dat de terugval in zijn startfase zit. Vooral een beweging onder de 480,40 zou een krachtig vervolgsignaal geven. De volgende steunpunten liggen dan bij 475 en 466,20.
Interessant instapmoment?
Een terugval naar de zone 458 tot 461 zou mij in de komende weken niet verbazen en mogelijk weer een interessant instapmoment opleveren. In dat scenario is er sprake van de eerste correctie van dit jaar en een afkoeling van de koopdruk in de aandelenmarkten.
In het langere technische beeld voor de rest van dit jaar verwacht ik een test en doorbraak van de 510-top in de eerste helft van dit jaar. Maar zoals altijd gaat een dergelijke beweging gepaard met de nodige tussentijdse terugvallen.
Zodra de AEX overigens weer boven de 489,90 terechtkomt, ontstaat meer opwaartse ruimte naar de bovenkant van de gap bij 493,85 tot de 495. Maar dat is momenteel niet mijn uitgangspunt.
De informatie in deze column behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren. ING Bank N.V. is verantwoordelijk voor het uitbrengen van de hierboven opgenomen beleggingsaanbeveling die is opgesteld door Bas Heijink, Senior Analist Technische Analyse van het ING Investment Office. Deze beleggingsaanbeveling is opgesteld op basis van zijn eigen kennis gecombineerd met betrouwbare bronnen.