De krachtige versteiling in het zeerkortetermijnbeeld is nog steeds intact. Afgelopen vrijdag verhoogde de AEX zijn jaartop nog iets verder naar een niveau van 516,90. Zolang de onderkant van deze versteilingsfase niet neerwaarts wordt gebroken, blijven hogere koersen in de komende dagen mogelijk.
Een belangrijke weerstandszone in het zeerkortetermijnbeeld ligt bij 519 tot 521. Hier liggen meerdere horizontale weerstanden, maar ook de bovenkant van de huidige versteilingsfase. Deze fase startte eind februari vanaf de 490.
Doordat de toppen minder steil oplopen dan de bodems, zijn de contouren zichtbaar van een stijgende wig. Dit is een potentieel toppatroon. Na de zoveelste versteiling en de doorbraken van mijn richtpunten, kan deze stijgende wig weleens de laatste opgaande kortetermijnbeweging voor de komende periode worden.
Neerwaartse doorbraak
Dit is over de afgelopen vier maanden namelijk de derde versteiling in de opgaande trend en we zagen in het verleden vaker dat zodra een dergelijke derde opwaartse versteiling wordt beëindigd onder de opgaande bodemlijn, de neerwaartse tegenreactie fors kan zijn.
De opgaande bodemlijn sinds eind februari ligt momenteel bij 512,30 en loopt dagelijks bijna 1,5 punt op. Het is dus slechts een kwestie van tijd voordat deze opgaande bodemlijn neerwaarts wordt gebroken, een dergelijke versteiling is niet lang vol te houden.
Daggrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Krachtig kwartaal
Het eerste kwartaal van 2017 verloopt hiermee krachtig. Ondanks dat we in december al een forse opwaartse beweging hadden gezien vanaf de 445,65 naar de 485. Hiermee werd eind vorig jaar mijn eindejaarsdoel bereikt. In januari vond een lange en smalle consolidatiefase plaats tussen de 480,40 en 489,90.
De neerwaartse doorbraak aan het einde van januari van de 480,40 leek toen het startpunt van de eerste correctie van 2017. Maar dit bleek een vals signaal en slechts een beweging voor de vorming van een hogere kortetermijnbodem bij 476,70.
De relatief zwakke januarimaand bleek daarmee een belangrijke maand te zijn geworden in het krachtige kortetermijnbeeld. Ik gaf daarbij al aan dat de markt zeer euforisch is, waarbij zelfs mijn eerste middellangetermijndoel van 510 werd gebroken.
Een doorbraak van deze weerstand had ik pas verwacht na de eerste correctie van dit jaar. Deze doorbraak betekent wel de start van de volgende fase in de stijgende middellange en langetermijntrend. Voor de tweede helft van dit jaar houd ik een doel aan van 564 punten, de top van 2007.
Risicosignalen
Toch zal de opwaartse weg hiernaartoe nog gepaard gaan met meerdere correctieve tegenreacties. In een euforische markt is het draaipunt zeer moeilijk in te schatten. Er ontstaan steeds meer versteilingen en zware weerstanden worden zonder veel moeite gebroken.
Toch zien we in de internationale technische situatie de nodige risicosignalen. Buiten de negatieve divergentie in de VIX, bereiken de grafieken de eindfase van de opgaande bewegingen. Een van de voorlopende indices is de Dow Jones Transportindex.
In het kortetermijnbeeld is ook daar divergentie ontstaan vanuit de Dow Theorie. Deze index bevindt zich namelijk al enige weken in een correctieve fase waarbij de koers al ruim 5% is teruggevallen.
Grafiek Dow Jones Transportindex
Klik op de grafiek voor een grote versie
De S&P 500 lijkt in de afrondende fase te zitten van de vorming van een lagere top. Daar wordt de neerwaarts druk op de sinds eind vorig jaar stijgende bodemlijn steeds verder opgevoerd.
Daggrafiek S&P 500 Index
Klik op de grafiek voor een grote versie
Smalle handelsruimte
Europese indices als de Stoxx Europe 600 en de DAX wisten hun jaartoppen in de afgelopen week nog wel iets te verhogen, maar daar zijn de contouren van een grote stijgende wig nog steeds zichtbaar. De handelsruimte wordt zeer smal en een volgende richting zal op korte termijn moeten worden gekozen.
De AEX heeft zich in de afgelopen weken aanzienlijk krachtiger bewogen dan veel andere indices. Startsignalen van een correctie werden veelal binnen enkele dagen weer opgeheven. Geregeld werd de jaartop verder verhoogd. Aan de bovenkant ligt dus de weerstandszone van 519 tot 521.
De eerste steun is de opgaande en zeer steile bodemlijn van een stijgende wig bij 513,20. Een neerwaartse doorbraak zou een eerste verzwakking opleveren. Toch moet hierna nog bevestiging optreden dat de eerste correctie van dit jaar wordt opgestart.
Forse tegenreactie
Deze bevestiging vindt plaats onder de sinds december stijgende bodemlijn. Die lijn startte bij de decemberbodem van 445,65 en loopt langs de januaribodem van 476,70. Vandaag ligt deze bodemlijn alweer bij 500,60. Bovenliggend zijn nog horizontale steunpunten te vinden bij 510 en 508,70.
Dit laatste niveau is de meest recente bodem en een koers hieronder zou een verdere verzwakking in het zeerkortetermijnbeeld inluiden.
De aandelenmarkten zijn aanzienlijk verder doorgelopen dan ik had verwacht. Vanaf de decemberbodem bij 445,65 staat de teller alweer boven de 516. Deze euforische beweging heeft plaatsgevonden zonder noemenswaardige tegenreactie.
We moeten dan ook alert blijven op de vorming van toppatronen en een plotselinge en forse neerwaartse tegenreactie. We zagen in het verleden vaker dat zodra de derde opwaartse versteiling neerwaarts wordt gebroken er een forse en snelle tegenreactie kon plaatsvinden.
De informatie in deze column behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren. ING Bank N.V. is verantwoordelijk voor het uitbrengen van de hierboven opgenomen beleggingsaanbeveling die is opgesteld door Bas Heijink, Senior Analist Technische Analyse van het ING Investment Office. Deze beleggingsaanbeveling is opgesteld op basis van zijn eigen kennis gecombineerd met betrouwbare bronnen.