Dinsdag kwam de AFM met een onderzoek waarin zij duidelijkheid geeft hoe de boeterente precies moet worden berekend. In Boeterente vaak te hoog meldde ik begin december dat bijna alle banken in Nederland de boeterente verkeerd berekenen als er sprake is van een annuïteiten- of lineaire hypotheek.
De banken waren dus al gewaarschuwd. Destijds meldde de AFM het volgende:
"Sinds 14 juli 2016 gelden nieuwe regels voor het bepalen van de vergoeding bij vervroegde aflossing. Vanaf die datum mag die vergoeding niet hoger zijn dan het geleden financieel nadeel dat de aanbieder heeft door vervroegde aflossing."
"De AFM onderzoekt momenteel in welke mate de nieuwe regelgeving wordt nageleefd. De AFM verwacht over een aantal weken over de vergoeding bij vervroegde aflossing te communiceren. In het onderzoek van de AFM is niet betrokken hoe de boeterente werd berekend voor de inwerkingtreding van de nieuwe regels."
"Oude boeteberekeningen vallen buiten de scope omdat de AFM geen bevoegdheid had."
Nieuwe voorwaarden
In het recente rapport van de AFM staat in het kort het volgende:
- Het gaat over boeteberekeningen na 14 juli 2016.
- Bij de annuïteiten- en lineaire hypotheken moeten de toekomstige aflossingen van de rentevastperiode worden meegenomen.
- Bij de (bank)spaarhypotheek moeten de toekomstige aflossingen van de rentevastperiode worden meegenomen (geen enkele bank heeft dit gedaan).
- Als er sprake is van een lagere risicoklasse door de toekomstige aflossingen in de rentevastperiode, dan is deze lagere risicoklasse niet van toepassing.
- Bij de berekening van de boeterente moet een hogere rentevastperiode worden genomen in plaats van een lagere.
- Tijdelijke actierentes moeten buiten beschouwing worden gelaten.
Allemaal te hoog
Uit deze opsomming kan ik niet anders concluderen dan dat alle boeteberekeningen die zijn gemaakt te hoog zijn. Ik kan namelijk geen bank opnoemen die aan al deze voorwaarden heeft voldaan.
Dit betekent dat iedere huizenbezitter die vanaf 14 juli 2016 een boete heeft betaald komend jaar van zijn bank een bedrag terug ontvangt.
Let op: ook de fiscus komt om de hoek kijken. Heeft u in 2016 een boeterente fiscaal opgegeven, dan ontvangt u dit jaar waarschijnlijk een leuk bedrag terug. Dat bedrag moet u volgend jaar wel aan de fiscus doorgegeven.
Voor de huizenbezitters die voor 14 juli 2016 een boeterente hebben betaald, wordt er niets gedaan. Ik verwacht namelijk niet dat banken zelf hun klanten gaan benaderen. Echter het verhaal is duidelijk: ook deze huizenbezitters hebben te veel betaald.
Nog een stap verder
Dat er nu betere regels zijn, is leuk, maar die zeggen niets over hoe een bank precies zijn boeterente moet berekenen. Huizenbezitters moeten dus zelf actie ondernemen en hun bank benaderen.
Ik verwacht dat banken niet staan te trappelen om deze huiseigenaren een handje te helpen. Er blijven dan nog twee mogelijkheden over, een klacht indienen bij het Kifid of naar de rechter gaan.
Ik verwacht niet dat velen deze stap gaan nemen. In ieder geval gaat er de komende maanden nog veel gebeuren. Het rapport van de AFM is duidelijk, maar ik denk dat zij nog een stapje verder hadden kunnen gaan ten voordele van de huizenbezitters. Wordt dus vervolgd...
Jos Koets is Erkend Hypotheek Adviseur (SEH) en de specialist van IEX.nl. Hij heeft z’n eigen Assurantiekantoor Groenoord in Vlaardingen. Koets schrijft zijn columns op persoonlijke titel. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel (hypotheek)advies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde transacties. Hoewel deze column met de grootst mogelijke zorgvuldigheid is samengesteld, aanvaardt Jos Koets geen aansprakelijkheid voor de onvolledigheid, onjuistheid of gevolgen daarvan.
Uw reactie is welkom op koets@iex.nl.