voda schreef op 2 februari 2023 17:31:
Nieuwe ceo Shell tegen meer groene investeringen in energiecrisis
Door THEO BESTEMAN
Updated 1 uur geleden
Vandaag, 13:15
in NIEUWS
AMSTERDAM - De nieuwe topman Wael Sawan van Shell vindt dat meer groene investeringen in balans moeten blijven met de winning van fossiele brandstoffen. Er mag geen tekort aan energie ontstaan. „Als iets ons in 2022 heeft geleerd is dat we alle energiebronnen nodig hebben”, zegt hij in een toelichting op kwartaal- en jaarcijfers, die een recordwinst tonen. „De energiecrisis is niet voorbij.”
Actievoerders Greenpeace voor Shell-hoofdkantoor Wael Sawan in Londen. ANP/HH
De Libanees-Canadese topman (48) is opvolger van de Nederlander Ben van Beurden (64) bij het sinds vorig jaar Britse concern. Zetelend in Londen, na het vertrek van het hoofdkwartier uit Den Haag, ziet en hoort Sawal donderdag vanuit zijn raam bij Jubilee Park al vanaf het krieken van de dag luide protesten. Trommelaars voeren het volume op, ’Stop Drilling’, stop met boren, staat er op borden. De olie- en gaswinning is desastreus voor het klimaat, aldus de demonstranten, Shell draagt bij aan het verhogen van de schadelijke uitstoot van broeikasgassen.
BEKIJK OOK:
Recordwinst Shell, miljarden naar inkoop eigen aandelen
Eerder deze week stapten Greenpeace-activisten aan boord van een door Shell gecontracteerd schip bij de Canarische Eilanden. Ze eisten dat Shell zijn fossiele winning stillegt. In Nigeria klaagden donderdag 13.000 mensen en zeventien organisaties Shell aan: de vervuilende olieproductie zou de vissersgemeenschap brodeloos maken. Daarnaast is Shell woensdag in de Verenigde Staten aangeklaagd door groepen die claimen dat het bedrijf zijn duurzame projecten veel groener maakt dan ze zijn. Dat leidt tot nieuwe rechtszaken.
Sawan presenteert die ochtend namens Shell een recordwinst van bijna $40 miljard over het afgelopen jaar. Vooral de opbrengsten uit de winning en handel in gas, dat eenmaal vloeibaar gemaakt ook naar Rotterdam en de Eemshaven wordt verscheept, troeven de verwachtingen van tientallen analisten af. Dankzij 194 tankschepen vol lng – vijf keer meer dan zonder Oekraïnecrisis - ging de winst per aandeel van Shell explosief omhoog. Beleggers in Shell-aandelen, in Nederland behoort het fonds tot de favorieten, krijgen bovendien een fors dividend.
Weinig schone energie
Van de investering gaat veel te weinig naar schonere energiebronnen, claimt Mark van Baal, van de klimaatactivist Follow This. Al jaren probeert hij Shell tot een andere koers te bewegen. „Ze claimen duurzaam te zijn, maar hooguit 14% van Shells investeringen gaat naar dat soort energie”, zegt hij. „Ondanks torenhoge winsten.” Dit jaar krijgt hij een aantal grotere investeerders in Shell mee. En aandeelhouder pensioenfonds ABP meldde uit beleggingen in fossiele brandstoffen te stappen.
BEKIJK OOK:
’Zonder Shell haal je klimaatakkoord nooit’
Maar Sawan is onder die druk en het getrommel voor zijn kantoor niet van plan de strategie van voorman Van Beurden te wijzigen. Die pleitte afgelopen acht jaar voor een mix van olie, gas en geraffineerde producten naast groene energie. Van waterstof, zon- en windenergie is nog veel te weinig beschikbaar om huishoudens warm te houden, aldus Van Beurden. Daarop kan zeker een geïndustrialiseerde wereldeconomie nooit draaien.
„Het aanbod van energie is beperkt”, zegt ook Sawan. „We zitten nog niet aan het einde van de energiecrisis. We moeten dat niet onderschatten. Er is nog een lange weg te gaan om de zekerheid van voldoende brandstoffen te krijgen. Nu afbouwen zou prematuur zijn”, zegt hij over de olie- en gasproductie. „Ik zou iedereen oproepen voorzichtig te zijn.”
Schok aan pomp
Hij wijst naar het Russische gas: de toevoer daarvan naar Europa viel weg. Dat leidde direct tot hoge maar vooral volatiele prijzen. Iets waarvan bedrijven en consumenten schrikken. Vanaf 5 februari volgt een boycot op Russische diesel. Ook die ingreep, bij al schaarste, kan de markt en prijzen aan de pomp doen schokken. Het bedrijf gaf $12,3 miljard uit aan olie- en gasprojecten Daarbij vergeleken is de $3,46 miljard voor hernieuwbare energie nog een minderheid.
BEKIJK OOK:
Waterstof onstuitbaar als energiedrager: ’Industrie kan veel schoner werken’
De boodschap om voorzichtig van koers te veranderen, is ook te lezen in de vooruitblik die de topman presenteert. Hij belooft dit jaar tussen $23 een $27 miljard te investeren, meer dan in 2022. Ook in olie en gas. „Het woord voor 2023 is volatiliteit op de energiemarkten”, zo verwijst hij ook naar de oorlog in Oekraïne. „Wij als Shell moeten ervoor zorgen dat energie bereikbaar en betaalbaar blijft. Dit wordt het jaar van behoefte aan energiezekerheid. De uitstoot moet omlaag met investeringen in duurzame energie. Maar die overgang zal komende jaren gebalanceerd moeten verlopen om de zekerheid te houden dat er voldoende energie blijft.”
Shell krijgt uit meerdere hoeken kritiek. Bij talloze benzinestations staan actievoerders met oproepen de ’rood-gele schelp’ zwaarder te belasten. Binnen zegt cfo Sinead Gorman dat Shell dit jaar, bij een winst van $40 miljard, in het Verenigd Koninkrijk $100 miljoen extra aan windfall-belasting heeft afgedragen, de extra bijdrage die de Britse minister van Financiën Jeremy Hunt heeft opgelegd aan olie- en gasbedrijven die profiteerden van hoge energieprijzen.
Sawan: ’We zitten nog niet aan het einde van de energiecrisis.’ SHELL
’Obsceen’
Vakbondsman Paul Nowak van de TUC noemt de winst ’obsceen’. Shell zou op $40 miljard veel meer moeten afdragen om „de gewone man die zijn energierekening niet kan betalen te steunen”, zegt Nowak. „Big Oil moet meer betalen.” Dit jaar wordt de afdracht $500 miljoen, zegt Gorman van Shell.
In de bestuurskamer van Van Beurden en Sawan klonk afgelopen maanden heel andere kritiek. Grote aandeelhouders en agressieve hedgefondsen, die plukken aandelen bezitten, eisten op hoge toon dat Shell veel meer rendement moet leveren. Het loopt achter op prestaties van Chevron en ExxonMobil, stelden zij. Of Shell splitst het concern op, bijvoorbeeld door de lucratieve gasproductie en de handel daarin af te stoten, of de raad van bestuur wordt geacht op te stappen.
BEKIJK OOK:
Recordwinst Shell, miljarden naar inkoop eigen aandelen
De ’haaien’, zoals ze worden genoemd, eisen keihard dat er meer geld moet komen. Shell investeert nu $4 miljard per jaar. Het is daarmee afgetekend de grootste investeerder in duurzame energie in Nederland. Maar zulke extra investeringen in duurzaamheid, zoals het windpark dat Shell voor de Nederlandse kust mag bouwen of de schone waterstoffabriek van €1,1 miljard op de Maasvlakte voor 200 megawatt capaciteit, leveren deze activistische aandeelhouders veel te weinig rendement op.
„Wij zullen investeren, maar dat zal altijd moeten renderen om waarde voor onze aandeelhouders te scheppen. Ik geloof in gebalanceerde groei”, zegt Sawan. „Onze aardgasactiviteiten blijven toenemen in een wereld die op dit moment wanhopig aardgas nodig heeft. En ik denk dat dit nog lang zal duren.”
www.telegraaf.nl/financieel/811917790...