Word abonnee en neem Beursduivel Premium

Koffiekamer Terug naar discussie overzicht

Klimaatakkoord wordt een grandioze mislukking

110 Posts
Pagina: 1 2 3 4 5 6 »» | Laatste | Omlaag ↓
  1. forum rang 10 DeZwarteRidder 15 augustus 2023 09:01
    ’Boodschappen veel duurder door fossielvrij transport’

    Yteke de Jong
    Aangepast: Gisteren, 20:54Gisteren, 20:51in Financieel

    Amsterdam - Lege winkels en dure boodschappen dreigen over een aantal jaar, als fossiele vrachtwagens 29 grote steden niet meer in mogen. Een deel van de branche luidt de noodklok over de plannen voor uitstootvrij goederenvervoer in de komende jaren. „Artikelen in de winkel worden straks tot 40% duurder in emissievrije steden.”

    Onlangs publiceerde het ministerie van Infrastructuur een ’tijdlijn’ om te komen tot uitstootvrij vervoer, daarin is al een overgangstermijn voor vrachtwagens opgenomen omdat 1 januari 2025 fossielvrij niet haalbaar is. Nu wordt gekoerst op 2030. „Zelfs met de overgangstermijn is elektrisch goederenvervoer voor 2030 een utopie. Nu zijn 826 van de 150.000 vrachtwagens in Nederland elektrisch. Het lukt nooit in dit tijdsbestek om deze te vervangen, nog los van of deze investering zich terug kan verdienen. Er zijn op dit moment nul snelladers voor vrachtwagens in Nederland. Er zijn een paar transporteurs met elektrische trucks, maar dat is voor de bühne”, zegt Klaas de Waardt van de Vereniging Eigen Rijders Nederland (VERN), die erop wijst dat er al 3500 bedrijven wachten op aansluiting op het stroomnet.
    Uitdaging

    Nu zijn er subsidies beschikbaar voor de nieuwe e-trucks, maar die zijn volgens de Vern niet voldoende om het gat van de investering te dekken. Een elektrische truck kost met €350.000 tot €400.000 circa het driedubbele van een fossiele vrachtwagen. Navraag bij drie van 29 gemeenten leert dat ze uitstootvrije zones invoeren als gevolg van het Klimaatakkoord uit 2019.

    De gemeente Amsterdam erkent de logistieke en financiële uitdagingen. „Er is voor goederenvervoer meer netcapaciteit nodig. We hebben samen met Liander, TenneT en de haven van Amsterdam de handen ineengeslagen om problemen op het stroomnet aan te pakken en de schaarse ruimte te verdelen”, zo zegt een woordvoerder. De gemeente Eindhoven zegt dat de gemeenteraad tot de drastische maatregel heeft besloten om de ’klimaattransitie te versnellen’. „De klimaatopgave voor de stad vraagt van alle partijen een inspanning”, aldus een woordvoerder. Volgens Apeldoorn is de uitstootvrije zone ’een ingrijpende verandering’. „Dit is niet van de ene op de andere dag geregeld, we gaan de ondernemers helpen met advies.”
    Ongelijk speelveld

    Een ander probleem is het ongelijke speelveld dat ontstaat tussen de grotere transporteurs die wel het geld hebben voor deze investeringen en de kleinere mkb-bedrijven. „De grotere transporteurs zetten hun emissievrije vloot in de 29 steden in, terwijl een lokale transporteur het kapitaal meestal niet heeft voor zo’n grootscheepse vervanging en opschaling op deze termijn. Kleinere transportbedrijven zijn in die zin wel de pineut, bijvoorbeeld de toeleveranciers voor kleinere retailbedrijven”, zegt transporteconoom Rico Luman van ING, die verwacht dat het aanbod van elektrische trucks sterk zal toenemen, maar desondanks spreekt van ’een enorme uitdaging’.

    Eindhoven wijst in een reactie daarop dat er sprake is van maatwerk. „Zo is er bijvoorbeeld bij bijzondere omstandigheden waarbij een ondernemer failliet zou gaan door aanschaf van een vervangend uitstootvrij bedrijfsvoertuig een ontheffing mogelijk”, zegt een woordvoerder van de gemeente.
    Hobbels

    „Kleinere ondernemers kunnen meer subsidie krijgen dan grotere. Maar wij zien ook dat er hobbels zijn, zo’n transitie gaat niet vanzelf”, aldus een woordvoerder van het ministerie van Infrastructuur. Dat zegt in overleg te zijn met de branche en gemeenten hoe dit toch van de grond kan komen. De vraag rijst of elektrisch wel de oplossing is voor uitstootvrij goederenvervoer.

    Het ministerie zegt in een reactie dat het aan ondernemers is om dat te bepalen. „Wij willen emissievrij, en hoe dat maakt ons niet uit. Het staat ondernemers vrij te kiezen welke techniek bij hen past. Op dit moment kiezen veel ondernemers voor elektrisch, maar wij investeren niet voor niets ook in waterstof.” Maar het beleid gaat wél uit van elektrificering, zegt Luman van ING. „Er is echter subsidie voor 400 trucks, dus dat schiet niet op.”
    Klimaatakkoord

    Transport- en Logistiek Nederland zegt in een reactie dat overheden voor voldoende geld en stroom moeten zorgen en spreekt van ’majeure’ knelpunten. Maar TLN wil geen verder uitstel, omdat deze branchevereniging zich heeft gecommitteerd aan het Klimaatakkoord. „Die kosten komen terecht bij de eindgebruikers, veelal consumenten.”

    De gemeente Amsterdam zegt dat de kosten van elektrisch vervoer lager zijn dan die van diesels. Volgens de eigen rijders rekent de gemeente buiten de afschrijving en de vervanging van de accu’s na vijf tot zeven jaar.

    Door de toenemende schaarste aan grondstoffen en elektrificatie zal de kostprijs alleen maar hoger worden, maar nooit goedkoper dan diesel, voorspelt De Waardt. „Gemeenten vergeten dat geen enkele bank of leasemaatschappij iets zal financieren zonder verdienmodel. De kosten van transport worden zo hoog dat artikelen zoals een pak melk in de supermarkt tot minimaal 40% in prijs zullen stijgen. Geen consument zal dat pikken. Als dit zo door gaat, dan zijn er straks lege winkels in de steden, terwijl de winkelstraten al onder druk staan.”
  2. forum rang 10 DeZwarteRidder 15 augustus 2023 09:16
    Zijn benzinebusjes straks verboden in de binnenstad?

    Vanaf 2025 mogen steden een emissievrije zone instellen. Daar mogen dan geen bestelbusjes en vrachtwagens meer rijden op fossiele brandstof. Wil je nog wel met je busje de stad in, dan moet het elektrisch zijn of op waterstof rijden. Om de transitie naar duurzame logistiek minder pijnlijk te maken komt de overheid met een subsidie voor groene busjes.
    DSC4374 2
    Marc Seijlhouwer

    06 oktober 2020, 16:38
    Busje bezorgen

    Staatssecretaris Stientje van Veldhoven (I&W) maakte gisteren bekend dat ze een overeenkomst heeft gesloten met gemeenten en ondernemers uit de transportsector. Met de nieuwe plannen komt een emissievrij stadscentrum, een wens van steden als Amsterdam en Rotterdam, een stuk dichterbij. Voor ondernemers zorgt de subsidie op een elektrisch busje ervoor dat het werk door kan gaan.

    Lees ook: Transporthub moet van Amsterdam de eerste emissievrije stad maken
    Overstap naar elektrisch

    Als steden zo’n zone in willen stellen, moeten ze dit in 2021 laten weten. Dan hebben bezorgers, supermarkten en andere partijen die met zwaar vervoer in de binnenstad moeten zijn de tijd om over te stappen op duurzamer vervoer. De zone geldt dan vanaf 2025, maar alleen voor nieuwe voertuigen; bestaande fossiele bestelbusjes mogen nog tot 2027 rondrijden, ‘mede in het licht van de coronacrisis’, aldus het persbericht. En voor vrachtwagens is er zelfs coulance tot 2029. Voor mensen die een bestelbus hebben, maar als particulieren wonen in de stad, zijn er bovendien ontheffingen. Net als voor ‘bepaalde categorieën voertuigen waarvoor nog geen goed emissieloos alternatief beschikbaar is.’

    Kortom: het zal nog wel even duren voordat er geen enkele dieselwagen meer rijdt in de stad. Utrecht en Rotterdam willen dat de bevoorrading van de binnenstad al in 2025 helemaal emissievrij gebeurt. Of deze plannen nu opschuiven door de coulances in het plan van de overheid is niet bekend; de gemeenten waren niet bereikbaar voor commentaar.
    Een derde van de CO2

    De logistiek is een belangrijke bron van vervuiling. In Rotterdam is bijvoorbeeld een derde van de CO2-uitstoot afkomstig van stadslogistiek: vrachtwagens en busjes die bijvoorbeeld pakketjes bezorgen. Deze voertuigen nemen zelfs de helft van de luchtvervuiling (fijnstof) voor hun rekening. Door een eis te stellen aan busjes, zal deze vervuiling afnemen. Ook kan het zijn dat bedrijven naar andere manieren van bezorging kijken. Amsterdam experimenteert bijvoorbeeld al met levering via de gracht met elektrische boten, en ook de bezorgfietsen en elektrische scooters worden steeds populairder. Daarmee neemt ook de verstopping in de binnenstad af.
  3. forum rang 10 DeZwarteRidder 15 augustus 2023 09:18
    Vakman de klos door verbannen dieselbus: ’Ik heb teveel spullen om in een bakfiets te vervoeren’

    Gabi Ouwerkerk en Eva Segaar
    Aangepast: Gisteren, 18:1409 aug. 2023in Ondernemen

    Amsterdam - Veel ondernemers weten wel dat ze over anderhalf jaar met hun dieselbusjes in veel steden het centrum niet meer in mogen, maar de overstap naar een elektrische variant is te groot. „Als ik met mijn dieselbus echt het centrum niet meer in mag heb ik een groot probleem.”
    Ondernemers vinden de nieuwe regels frustrerend. Foto ter illustratie.

    Ondernemers vinden de nieuwe regels frustrerend. Foto ter illustratie.

    ? Getty Images

    „Frustrerend”, noemt zelfstandig schilder Koen Dijkstra uit Nuenen het beleid rond de emissievrije zones. Het raakt hem dat, terwijl hij bezig is veilig en fatsoenlijk te werken, mensen die er ver vanaf staan beleid bedenken dat hem en veel andere ondernemers in de problemen brengt. „Bijna al mijn klanten zijn gevestigd in het centrum van Eindhoven. Als ik daar over anderhalf jaar met mijn dieselbus niet meer naartoe mag, heb ik echt een groot probleem. Een elektrische bestelbus kan ik op dit moment niet bekostigen”, verzucht Dijkstra.

    Bekijk ook:
    Ondernemer met dieselbus mag stad binnenkort niet meer in voor klus
    ’Elektrisch rijden steeds duurder’

    Voor de schilder is het ook geen optie om de laatste kilometers in bijvoorbeeld een elektrische bakfiets af te leggen. „Ik heb heel veel spullen nodig voor mijn werk, waaronder vaak ook een aanhanger met steigermateriaal.” Dijkstra weet dat andere zelfstandigen tegen dezelfde problemen aanlopen. „Om het betaalbaar te maken moeten er subsidies voor elektrisch rijden komen die toereikend zijn voor kleine ondernemers, maar dat zie ik niet gebeuren. Elektrisch rijden wordt juist steeds duurder gemaakt.”

    De schilder hoopt daarom dat er een uitzondering wordt gemaakt voor ondernemers in de bouw en techniek. „Zo niet, dan zal ik een nieuw netwerk buiten het centrum moeten zoeken, maar dat wil ik helemaal niet. Ik restaureer monumentale panden en stadsvilla en die zijn er buiten het centrum veel minder, ik hou van mijn werk.”

    Bekijk ook:
    Einde belastingvoordeel batterijauto: ’Elektrisch rijden te duur, terug naar benzine’

    Geen boodschap

    Anderhalf jaar geleden heeft Zelfstandigen Bouw diverse steden aangeschreven en uiteengezet tegen welke problemen ondernemers in de bouw aanlopen als hun dieselbusje de stad niet meer in mag. „Kortgezegd hadden ze er geen boodschap aan”, vertelt woordvoerder Charles Verhoef. „Het milieuaspect is te belangrijk voor ze.”

    Verhoef zegt an sich geen problemen te hebben met de stappen die gezet moeten worden om van fossiele wagens af te stappen: „Maar het huidige beleid getuigt van een gebrek aan realiteitszin. Vanuit Amsterdam kregen we als antwoord dat ondernemers de spullen uit hun bestelbus aan de rand van de stad maar over moeten laden in een elektrische bakfiets. Naast dat dat een flinke klus is, moeten er voorzieningen gebouwd worden om dit mogelijk te maken. Ik zie daar geen stappen in gezet worden.”
    Beperkte actieradius

    Daarnaast maakt de achterban van Zelfstandigen Bouw zich zorgen om de beperkte actieradius van de huidige elektrische bestelbussen. „Vaak zijn de busjes zwaar beladen, dus als je er 150 kilometer mee kunt rijden is dat veel. Dat maakt het lastig voor bouwvakkers uit Friesland en de kop van Noord-Holland die in de binnenstad van Amsterdam werken om hun dieselbus in te ruilen. Nog afgezien van de prijs.”

    Bouwend Nederland ziet juist wel dat veel bouwondernemers uit hun achterban het wagenpark aan het vergroenen zijn. Wel lopen ze daarbij tegen praktische problemen aan. „Medewerkers nemen de werkbus vaak mee naar huis en parkeren die uit beveiligingsoogpunt vlakbij, omdat er vaak kostbare materialen in liggen. Maar met een elektrische bus kan dat niet altijd, omdat er vaak maar weinig oplaadpunten in de wijk zijn”, aldus een woordvoerder. Dat de overstap op elektrisch vervoer onbetaalbaar is, gelooft hij niet. „Ondernemers kunnen de kosten mogelijk verhalen op de klant. Stadsbewoners moeten wellicht meer gaan betalen.”

    Bekijk ook:
    Brandweer bezorgd over nauwelijks te blussen elektrische auto’s
    Obstakel

    Voor koeriers zijn vooral de actieradius en prijs van elektrische bestelbussen obstakels om hun diesel in te ruilen, weet Derk van der Have, mede-oprichter van transportplatform Brenger. „Kleine koeriersbedrijven rijden door het hele land, ze rijden zo 400 kilometer per dag. Binnen twee tot vier jaar schrijven ze zo’n bus af, dus dan maak je nu de overstap naar elektrisch nog niet.”

    Van der Have verwacht dat er voldoende uitzonderingen komen om dieselbusjes die een zware kast komen afleveren toch het centrum in te laten rijden. „Als dat niet zo is, wordt het ook voor ons platform een hele puzzel om ladingen zo efficiënt mogelijk aan koeriers te koppelen die wel de stadscentra in mogen.”
    ’Vraag en aanbod komen niet overeen’

    „Onze branche is al vanaf 2019 op de hoogte van de aankomende maatregelen”, zegt Sven Braam van Sneleentaxi.nl. „We zien echter nu al een tekort aan taxibussen in Nederland en door deze wet zal dit op korte termijn alleen verslechteren.”

    Braam deed in 2020 een onderzoek en zag toen dat consumenten niet warmlopen voor elektrisch vervoer. „Het opleggen van dergelijke maatregelen zal ongetwijfeld wel tot meer elektrisch vervoer leiden - al zal naar verwachting de komende jaren vraag en aanbod nog niet helemaal op elkaar zijn afgestemd.”

    Het vernieuwen van de vloot gaat volgens Braam gepaard met ’behoorlijke investeringen’. „Corona was voor taxibedrijven al een enorm uitdagende periode, waardoor dit soort investeringen op de lange baan zijn geschoven.” Hij verwacht dat deze rekening uiteindelijk bij de consument op het bord belandt. „Deze zal een hogere prijs moeten betalen.”
    Rijscholen

    Voor rijschoolhouders betekent het beleid dat ze emissieloze bestelbusjes moeten hebben voor mensen die hun BE-rijbewijs halen. Met dat rijbewijs mag je rijden in een combinatie die zwaarder is dan 3500 kilo. „De verhalen hierover druppelen nu mondjesmaat binnen”, zegt Hugo Mentink, secretaris van de Vereniging Rijschool Belang (VRB).

    Mentink geeft zelf ook les in deze busjes. „Ik heb nu al een elektrisch voertuig met een zwaarder gewicht. Voor personenauto’s geldt dat ze vanaf 2030 emissieloos moeten zijn, de rijbewijsrichtlijn zal daar ook op moeten worden aangepast, want je rijdt dan in een automaat. Ik verwacht dat daar in 2028 meer duidelijkheid over is, daarvan zijn we nog in afwachting.”
  4. forum rang 10 DeZwarteRidder 15 augustus 2023 14:47
    quote:

    Da Freeze schreef op 15 augustus 2023 14:23:

    In Amsterdam was 15 jaar geleden een plan bedacht om winkels te bevoorraden via een vrachttram. Om de een of andere reden is dat niet doorgezet. Maar misschien is het plan nu wel haalbaar.
    archief.amsterdam/beeldbank/?mode=gal...
    www.youtube.com/watch?v=xpCJBuWtJ0M
    Om voor de hand liggende redenen zal die vrachttram er nooit komen.
  5. forum rang 10 DeZwarteRidder 18 augustus 2023 08:14
    Duitser krijgt offerte voor vervangingsonderdeel van zijn Hyundai SUV: 104.000 euro

    Een Duitse automobilist kreeg de schrik van zijn leven toen hij 104.000 euro moest betalen voor een vervangingsonderdeel van zijn Hyundai SUV. Dat is ruim twee keer meer dan de nieuwprijs van zijn auto.
    Erik Kouwenhoven 16-08-23, 06:15 Laatste update: 16-08-23, 17:11

    Toen de Duitse Hyundai-eigenaar Till Westberg na zeven jaar en 84.000 probleemloze kilometers plotseling stilviel met zijn SUV, liet hij hem slepen naar de dealer. Daar werd hem een offerte voor de reparatie voorgelegd. Op die offerte stond een bedrag van maar liefst 103.764,17 euro vermeld voor een nieuwe brandstofcel, waarmee zijn auto in een klap total loss kan worden verklaard.

    Westberg, it’er van beroep, heeft dan ook geen gewone auto, maar een Hyundai ix35 FCEV. Dat is een van de eerste productieauto’s met een waterstofaandrijving en het belangrijkste onderdeel van die auto's is de brandstofcel. Daarin wordt waterstof uit een tank aan boord gecombineerd met zuurstof uit de lucht. De cel wekt elektriciteit op, die vervolgens weer een elektromotor aandrijft.
    Zuiver water als uitstoot

    Velen beschouwen de brandstofcelaandrijving als dé technologie van de toekomst, omdat er geen extreem zware accu's voor nodig zijn. En in plaats van uitlaatgassen blijft alleen zuiver water over. Het nadeel is dat er relatief veel energie verloren gaat. Niet alleen bij het maken van de waterstof - waarvoor elektriciteit nodig is - maar ook voor het in de auto omzetten van waterstof naar elektriciteit.

    Dat laatste gebeurt dus in die brandstofcel. Westberg was vanaf het begin enthousiast over zijn auto: ,,De Hyundai accelereerde snel, reed bijna geruisloos en legde 450 tot 500 kilometer af. Super geschikt voor dagelijks gebruik”, zei hij tegen de Duitse krant Bild. Hij kocht de auto in 2015 omdat er volgens hem betere oplossingen zijn dan de verbrandingsmotor. Aanvankelijk reed hij zelfs 114 kilometer om te tanken bij een van de weinige tankstations voor waterstof.
    Pionier op gebied van brandstofceltechnologie

    Westberg vindt dat Hyundai de auto, die volgens hem nog niet klaar was voor serieproductie, moet terugnemen, al is de fabrieksgarantie van vijf jaar allang verlopen. Tegenover Bild laat een woordvoerder van Hyundai weten: ,,De reparatie is zo duur, omdat het om een zeldzaam model gaat. De ix35 was een pionier op het gebied van brandstofceltechnologie.” Het model is gemaakt van 2013 tot 2018. In totaal werden er ongeveer 1.000 exemplaren verkocht.
    Reclameblunder met iX35 Fuel Cell

    Hyundai blunderde tijdens de introductie van deze Hyundai met een reclamefilmpje waarin een treurige man een zelfmoordpoging onderneemt. De Engelse Hyundai-tak toonde de commercial op televisie. In de reclame is te zien hoe een man zich in zijn auto opsluit nadat hij een slang van de uitlaat naar het raam heeft geleid om zo te stikken in de uitlaatgassen. De grap was dus dat hij zich in een Hyundai iX35 Fuell Cell bevindt, die alleen waterdamp uitstoot. Hyundai bood excuses aan en de commercial verdween snel van de buis.
    Prijs per kilo

    Hyundai heeft nog altijd een auto op waterstof te koop. Dit is de Nexo, die zo'n 70.000 euro kost. En bij Toyota is de Mirai te koop. Dat model is ongeveer even duur als de Hyundai Nexo. Verder zijn er geen fabrikanten die deze auto's te koop aanbieden. Nederland telt op dit moment 19 waterstoftankstations, maar dat aantal groeit snel. Waterstof wordt niet verkocht per liter maar per kilo. Een kilo kost ongeveer 15 euro en op een kilo kunnen dit soort auto's ongeveer 100 kilometer rijden.
  6. Da Freeze 18 augustus 2023 08:23
    quote:

    DeZwarteRidder schreef op 18 augustus 2023 08:14:

    Waterstof wordt niet verkocht per liter maar per kilo. Een kilo kost ongeveer 15 euro en op een kilo kunnen dit soort auto's ongeveer 100 kilometer rijden.
    Afgezien van de aanschafkosten is dit best betaalbaar voor een (nu nog) nichemarkt. Omgerekend naar benzine komt dit overeen met een verbruik van 1:14 (7,5l/100 km)
  7. forum rang 10 DeZwarteRidder 24 augustus 2023 13:51
    Stadsbestuur maakt voor ’vintage-modellen’ uitzondering
    Londenaren omzeilen milieuheffing door aankoop vervuilende oldtimers

    Joost van Mierlo
    8 min geledenin Buitenland

    Londen - De uitbreiding van de Londense milieuheffing, die volgende week ingaat, blijft voor problemen zorgen. Een van de ’oplossingen’ die Londenaren hebben gevonden, is om op grote schaal klassieke auto’s te kopen. Hoewel deze ’vintage-modellen’, van vóór 1983, veel vervuilender zijn, wordt er voor die voertuigen een uitzondering gemaakt bij de milieuheffing.

    De uitbreiding van de zogenoemde Ultra Low Emission Zone (ULEZ) blijft de gemoederen bezighouden. In een kring rond het centrum van Londen moeten oudere auto’s (benzinewagens van vóór 2006, diesels van vóór 2016) al langer een boete (ongeveer 14,00 euro) betalen. Deze in 219 doorgevoerde maatregel in de rijkere wijken van de stad is destijds zonder al te veel morren geaccepteerd.

    Vanaf volgende week geldt de maatregel echter voor de hele stad. In de veelal armere binnensteden, waar veel meer van dit soort auto’s rondrijden, zorgt de beslissing echter voor oproer. Flitspalen worden massaal beschadigd. In sommige delen van Zuid-Londen is in de afgelopen weken 90 procent van de nieuwe flitspalen onklaar gemaakt. Op een van de belangrijkste toevoerwegen naar Londen werkt er nog maar eentje, zo meldt The Times.
    Kleine lettertjes

    Maar Londenaren hebben ook een vernuftige manier gevonden om de boetes te ontlopen. In de kleine lettertjes van de wetgeving staat immers dat oldtimers, waartoe alle auto’s behoren die vóór 1983 zijn gebouwd, probleemloos door de stad mogen blijven rijden. Hoewel deze wagens veelal veel vervuilender zijn dan de modellen die nu worden beboet, mag men volgens de Londense gemeenteraad de bezitters van ’historische voertuigen’ niet lastigvallen.

    The Daily Telegraph citeert een handelaar in oldtimers in Noord-Londen die de afgelopen maanden heeft gemerkt dat de verkoop van ’vintage cars’ duidelijk is gestegen. De nieuwe ULEZ-normen zijn volgens de autohandelaar de ’doorslaggevende’ reden voor Londenaren om te bepalen welke auto ze kopen. Hij noemt de beslissing ’ironisch’, omdat de door hem verkochte auto’s vervuilender zijn dan de nieuwere modellen.

    Volgens het artikel zijn vooral oudere Porsches, Jaguars en Mercedessen in trek. Ze kosten volgens de krant tussen de 2500 en 5000 pond. Naast het feit dat je er vrijelijk mee kunt rondrijden in Londen, hebben ze het bijkomende voordeel dat er geen wegenbelasting over hoeft te worden betaald.
    Opmerkelijk

    Het uitsluiten van de oudere modellen is opmerkelijk. In Nederlandse steden als Utrecht zijn het juist deze oudere auto’s die uit de binnensteden worden geweerd. Het gaat in Utrecht om auto’s die veertig jaar en ouder zijn. Dat is precies de grens die ook in Londen wordt gebruikt, maar dan omgekeerd. Londense autohandelaren vermoeden dat oldtimers de komende jaren alleen maar meer in trek zullen raken.
  8. forum rang 10 DeZwarteRidder 26 augustus 2023 07:59
    Fred van Beers, ceo funderingsspecialist Sif
    ’Prijs groene energie moet fors omhoog’

    Gert van Harskamp
    Aangepast: Gisteren, 19:31Gisteren, 16:26in Financieel

    Roermond - De prijs van groene energie zal fors omhoog moeten om bedrijven de mogelijkheid te bieden nog te investeren in de energietransitie. Nu dreigen ontwikkelaars van duurzame energie zoals de aanleg van windmolens op zee, af te haken omdat zij geen goede prijs krijgen.

    Dat zegt Fred van Beers, ceo van Sif, producent van funderingen voor windmolens op zee, in een toelichting op de halfjaarcijfers. „Die energietransitie moet door. Niet alleen voor het klimaat, maar ook voor onze strategische onafhankelijkheid. Er moet alleen wel geld bij en of duurzame energie dan net zo duur wordt als met fossiele brandstof opgewekte energie? Ik weet niet of het zo ver moet komen, maar ik sluit het niet uit.”
    Miljardeninvesteringen

    Overigens is Van Beers ervan overtuigd dat er uiteindelijk ook meer betaald gaat worden voor duurzame energie. „Dat moet wel als je kijkt hoeveel bedrijven daar nu al in hebben geïnvesteerd. Neem netwerkbeheerder Tennet. Die heeft miljarden geïnvesteerd in de aanleg van grid connections (stopcontacten om windstroom aan te sluiten op het vaste land, red.). Je kunt je niet voorstellen dat die dingen werkloos blijven staan en er voor niks is geïnvesteerd.”

    Vrijdag vertelde bestuursvoorzitter Robert-Jan Smits van de Technische Universiteit Eindhoven in een interview in de Telegraaf dat de energietransitie te snel gaat en dat de doelstellingen voor 2030 niet gehaald worden. Sif-baas Van Beers zegt dat het belangrijk is om vast te houden aan de ambities, maar ook hij ’denkt dat doelstellingen voor 2030 niet haalbaar zijn. Al is het maar vanwege het gebrek aan personeel. „Wel roep ik alle partijen in de energietransitie op om te investeren in innovatie en technologie om het productieproces te verbeteren in plaats van te investeren in nog grotere windmolens.”

    Arbeidsmarkt

    Sif zag zijn omzet wel stijgen van €191,3 miljoen in de eerste helft van 2022 tot €218,1 miljoen over de eerste zes maanden van dit jaar. Het aangepaste bedrijfsresultaat (ebitda) kon deze groei echter niet bijbenen en steeg drie ton tot €21,4 miljoen. De winst per aandeel komt uit op €0,17, een cent minder dan in de eerste helft vorig jaar. Daarnaast bleef de productie achter bij de verwachtingen, 208 kiloton in plaats van 221 kiloton.

    „De reden dat het volume achterbleef ligt in de krapte op de arbeidsmarkt”, legt Van Beers uit. „En de mensen die we binnen krijgen, moeten we langer opleiden voor de juiste vaardigheden. Daarnaast maken we in Roermond eigenlijk een te groot product in een te kleine fabriek. Dat betekent dat wij te kampen hebben gehad met storingen.”

    Dit snijdt niet alleen in het productievolume, maar ook in het rendement. Sif verwacht voor de rest van het jaar dat het aangepaste bedrijfsresultaat ongeveer uitkomt op het niveau van 2022. Dat was €41,8 miljoen.
    Orderboek

    De orderboeken voor de producent van windmolenfunderingen puilen echter uit. De Roermondse buizenbouwer verwacht dat het bedrijfsresultaat over twee jaar ruimschoots verdrievoudigd is. Van Beers: „Het orderboek is dermate dat voor 2025 een ebitda van €135 miljoen is gegarandeerd en we zitten al op de helft van de het ebitdadoel van €160 miljoen in 2026.”
  9. forum rang 10 DeZwarteRidder 28 augustus 2023 08:24
    Rem op milieuplannen: provincies teruggefloten, wensen miljarden te duur

    Leon Brandsema
    2 uur geleden in Binnenland

    Den Haag - Provincies dienen hun stikstof- en natuurplannen die ze hebben ingeleverd bij demissionair VVD-minister Christianne van der Wal (Natuur) flink af te zwakken omdat er simpelweg te weinig geld beschikbaar is. Die boodschap zal Van der Wal komende maand overbrengen aan de twaalf nieuwe provinciebesturen, zo vertelt zij aan De Telegraaf.

    Alle provincies hebben op verzoek van het kabinet een plan gemaakt om stikstof te reduceren en natuur te verbeteren. In totaal claimen zij zo’n 58 miljard euro. Van der Wal laat weten dat dat onrealistisch is: in totaal komt er 24,3 miljard in het totale stikstoffonds terecht, als dat fonds al van de grond komt. „Dat bedrag wordt eerder naar beneden dan naar boven bijgesteld vanwege de financiële situatie van ons land”, waarschuwt Van der Wal. Over de hoogte en de haalbaarheid van het stikstoffonds en het klimaatfonds (nog eens 35 miljard) wordt sinds de val van het kabinet Rutte IV door Haagse politici gespeculeerd.
  10. forum rang 8 josti5 28 augustus 2023 10:02
    Nou, samengevat:

    De provincies krijgen de opdracht van de staat, om stikstof te reduceren:

    'Rondom stikstofgevoelige natuurgebieden zal de uitstoot met 70 procent moeten worden verminderd, maar hoe breed die 'ring' is, mogen provincies deels zelf invullen. In de beschermde Natura 2000-gebieden moet de stikstof met 95 procent omlaag.'

    www.binnenlandsbestuur.nl/ruimte-en-m...,stikstof%20met%2095%20procent%20omlaag.

    Op basis van die opdracht gaan de provincies plannen maken, en de kosten zijn 58 miljard.

    Maar ja; volgens van der Wal is er 'maar' 23,4 miljard beschikbaar, waaraan zij toevoegt, dat het wel eens minder kan worden...

    Met andere woorden: Den Haag legt doelstellingen op, zonder enig benul te hebben van de kosten, die die doelstallingen met zich meebrengen.

    Natuurlijk leggen de provincies 'wat extra' op hun claims, maar het verschil van 24,3 miljard en 59 miljard valt daarmee natuurlijk niet goed te praten.

    Wát een onkunde.
  11. forum rang 8 objectief 28 augustus 2023 10:47
    quote:

    josti5 schreef op 28 augustus 2023 10:02:

    Nou, samengevat:

    De provincies krijgen de opdracht van de staat, om stikstof te reduceren:

    Nee, dat is onjuist ze hoeven niks te doen; maar willen graag miljarden uitdelen van de belastingbetaler.
    Van der Wal is goed bezig, die boeren kosten al decennia miljarden en dat enkel om 70% te exporteren en de kleintjes de kop om te draaien zodat er enkel bv''s met 10.000 koeien overblijven etc.
  12. forum rang 10 DeZwarteRidder 28 augustus 2023 16:21
    Column: EU-heffing op vervuilend staal moet zich nog bewijzen

    Casper Burgering
    1 uur geledenin Financieel

    De EU-grens krijgt vanaf 2026 een nieuwe bewaking. Dan wordt de Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) actief, als vervanging voor de gratis emissierechten onder het EU-emissiehandelssysteem (ETS).

    Het CBAM zet een heffing op de koolstof die in koolstofintensieve goederen zitten en van buiten de EU komen, waaronder staal. Zo moet het mechanisme onze staalfabrieken in de EU beschermen tegen goedkopere en viezere importstaal, zonder zo’n koolstofheffing. Het maakt in theorie het speelveld gelijk, het zet vergroening in beweging en gaat koolstoflekkage tegen. De echte effectiviteit van het mechanisme blijft echter onzeker.
    Staalroutes

    Grofweg bestaan er twee routes om staal te produceren. De geïntegreerde route is gebaseerd op de productie van ijzer uit ijzererts. Dit is de primaire route van staalproductie, via de zogenoemde ’Blast Oxygen Furnace’ (BOF). De verbruikte energie via de BOF-route is vooral afkomstig van fossiele brandstof (voornamelijk cokeskolen). Het is de goedkoopste (en meest vervuilende) manier van staal produceren. Wereldwijd maakt nog steeds 71% van de staalproducenten gebruik van deze route.

    Daarnaast bestaat er de ’recyclingroute’, waarbij schroot wordt gebruikt als de belangrijkste ijzerhoudende grondstof. In totaal 29% van alle staalfabrieken produceren op deze wijze. Het wordt ook wel de secundaire route van staalproductie genoemd, wat via de ’Electric Arc Furnace’ (EAF) loopt. Bij de EAF-route wordt met name veel elektriciteit verbruikt, en het is daarmee ’schoner’ dan de BOF-route. Maar het kan echt veel schoner. De EAF-manier van staalproductie is ook erg geschikt voor de verwerking van direct gereduceerd ijzer (DRI). Het DRI-proces is bijna de sleutel van de poort naar het koolstofarme rijk. Het staat daarmee meer dan ooit erg in de belangstelling. Maar dit proces maakt staal duur, want het proces verbruikt veel (groene en dure) waterstof.
    Duurder staal

    „Groen staal zal waarschijnlijk 30 tot 40% duurder zijn dan gewoon staal, waardoor het niet concurrerend is zonder een instrument zoals de voorgestelde koolstofgrensbelasting (CBAM)”, zei de Duitse minister van Economische Zaken een paar jaar geleden. Hij had gelijk, hoewel de meningen over de hoogte nogal uiteen lopen. Nog voor de zomerstop kondigde SSAB – een Zweedse producent van staal en één van de koplopers in Europa wat betreft groen staal initiatieven – aan dat haar fossielvrije staal waarschijnlijk 20 tot 30% duurder zou kunnen uitvallen dan het conventionele staal. Ook andere staalproducenten claimen dat de productiekosten van groen staal een stuk hoger liggen, waarbij sommigen een toename van 60% voorzien. Groen staal vergt namelijk veel investeringen.

    Volgens Mission Possible Partnership – een alliantie van bedrijven die zich inzetten voor het koolstofvrij maken van productieprocessen – zou de transitie naar groen staal een extra investering van $6 miljard per jaar vergen. Maar de organisatie voorspelt ook dat de gemiddelde kosten van koolstofvrij staal uiteindelijk met slechts 15% zouden stijgen. Want zij menen dat de kosten van waterstof en hernieuwbare energie op de langere termijn zullen dalen.
    Effectiviteit CBAM

    Er is dus nog veel onzekerheid over het effect van de groene transitie op de uiteindelijke prijs van groen staal. Zonder doorslaggevende informatie hierover blijft de vraag hangen of CBAM het echte goede antwoord is. Want de effecten van CBAM kunnen wereldwijd zomaar nadelig uitpakken.

    Dat blijkt ook uit een studie in Fundamental Research opgemaakt door Xinlu Sun (et al., maart 2023). De onderzoekers tonen met hun studie aan dat de effectiviteit van de CBAM om het risico op koolstoflekkage aan te pakken, beperkt is. Daarnaast concluderen zij dat het mechanisme ook welvaartsverliezen oplevert, wat met name voor ontwikkelingslanden nadelig uitpakt. Dit is vooral het geval op het moment dat er mondiaal vergeldingsmaatregelen op CBAM komen.

    Niet vreemd dus dat CBAM internationaal nog steeds als controversieel wordt aangeduid.

    Casper Burgering werkt sinds 2006 bij het Economisch Bureau van ABN AMRO als senior econoom en maakt deel uit van de afdeling Sustainability Research.
  13. forum rang 10 DeZwarteRidder 29 augustus 2023 12:23
    Aantal kolencentrales in China blijft rap groeien
    25 min geleden in Financieel

    BEIJING (ANP) - China blijft de komende jaren in hetzelfde tempo kolencentrales bijbouwen, ondanks het voornemen van de regering om het steenkoolgebruik vanaf 2025 langzaam te gaan afbouwen. In de eerste helft van dit jaar gaf het land vergunningen uit die opgeteld 52 gigawatt aan nieuwe kolenstroom mogelijk maken, melden twee internationale kenniscentra op het gebied van energie. Dat komt neer op twee vergunningen voor kolencentrales per week.

    Eén forse kolencentrale levert ongeveer een gigawatt aan capaciteit op, becijferen Global Energy Monitor (GEM) en het Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA). Ze melden verder in hun rapportage dat in de eerste zes maanden van 2023 ruim 17 gigawatt aan nieuwe kolencentrales aan het Chinese elektriciteitsnet zijn gekoppeld. Dat is volgens de organisaties een verdubbeling ten opzichte van het jaar ervoor.

    Alles bij elkaar heeft China nu 243 gigawatt aan nieuwe kolencentrales in aantocht volgens GEM en CREA. De organisaties zijn kritisch over die toename. Ze zien daarin een „last-minute-poging” van de kolenindustrie om het land langer afhankelijk te houden van deze vervuilende manier van stroomopwekking. Tegelijkertijd is China in een rap tempo windmolens en zonnepanelen aan het plaatsen.

    China stoot de meeste broeikasgassen uit van alle landen ter wereld. Daar past wel de kanttekening bij dat het land een enorme bevolking heeft. Een gemiddelde Chinees veroorzaakt volgens eerdere cijfers van de Wereldbank ongeveer de helft van de CO2-uitstoot die een gemiddelde Amerikaan veroorzaakt. In Nederland ligt de uitstoot per hoofd van de bevolking iets hoger dan in China.

    De Chinese regering wil de CO2-uitstoot voor 2030 laten pieken en daarna in 30 jaar afbouwen. Het land wil in 2060 klimaatneutraal zijn.
  14. forum rang 10 DeZwarteRidder 29 augustus 2023 18:54
    Subsidiepot voor elektrische bestelauto’s sneller leeg dan in 2022

    De subsidiepot voor elektrische bestelauto’s is sneller opgegaan dan vorig jaar, meldt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Vorig jaar was het geld eind oktober op, terwijl de subsidieregeling dit jaar nu al afloopt. In totaal kunnen 7500 extra bestelauto’s de weg op. Er zat 33 miljoen euro in de subsidiepot.
    Autoredactie 29-08-23, 07:24 Laatste update: 07:37

    Vorig jaar was er 22 miljoen euro beschikbaar, goed voor 5500 extra bestelauto’s. Dit jaar was er wel minder geld beschikbaar per auto: 4500 euro in plaats van 5000.

    Vanaf 2025 kunnen gemeenten emissievrije zones aanwijzen. Daar mogen dan alleen bestelauto’s rijden zonder uitlaatgassen. In 2025 geldt het voor alle nieuwe bestelauto’s en vrachtwagens en in 2030 voor alle. Tot dusver hebben 29 gemeenten laten weten deze zones in te stellen.

    Volgens demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur) is het ‘goed nieuws’ dat meer ondernemers een elektrische bestelauto aanschaffen in aanloop naar de invoering van emissievrije zones. ,,Ik vind het heel verstandig dat ondernemers als ze dat kunnen daar nu op voorsorteren, nu de kans er is dat met subsidie te doen.”
  15. forum rang 6 Plein777 29 augustus 2023 22:19
    www.telegraaf.nl/watuzegt/684866974/h...

    Het maakte Jetten geen donder uit dat hij kolder verkondigde

    LEON DE WINTER
    3 uur geledenin COLUMNS

    Wat we in november ook gaan doen, macht om het beleid te veranderen heeft het electoraat voor een deel verloren aan actiegroepen, non-governmental organizations (NGO’s), media zoals de NPO, de Brusselse Nomenklatura, en in Nederland wordt daarbij op de achtergrond een grote rol gespeeld door het subsidiebeleid van de Postcodeloterij (die uitsluitend progressieve issues ondersteunt).

    Ministers zijn uitvoerders van die krachten. Christianne van der Wal, die stikstofbeleid mocht uitvoeren, en Rob Jetten, die zich mocht bezighouden met energiebeleid, ontberen de technisch-wetenschappelijke kennis om iets zinnigs te zeggen over stikstof of CO2, maar dat is van geen belang: zij voeren uit wat bij NGO’s of door progressieve ambtenaren of door de actievoerders van de Verenigde Naties is bedacht. En dus deelde Jetten de Kamer mee dat het beleid van de Nederlandse staat zou leiden tot een reductie van maar liefst 0,000036 (of 0,00036, hij was niet duidelijk) graden Celsius ergens in de toekomst van de verwachte stijging van de wereldtemperatuur.

    Jetten schaamde zich niet voor die kolder. Het maakte hem geen donder uit dat hij onzin verkondigde. Hij voerde braaf uit. Zijn uitspraken werden niet gevolgd door een in haast belegde persconferentie van de premier, die die 0,000036 graden Celsius in context ging plaatsen. Waarom zou hij? De hele toplaag van het Nederlandse politieke bestuur, inclusief veel media, zweeg. Niemand liet zich van de wijs brengen, het heilige doel van klimaatbeheersing moest onbezoedeld blijven.
  16. forum rang 6 izdp 29 augustus 2023 22:30
    quote:

    Plein777 schreef op 29 augustus 2023 22:19:

    www.telegraaf.nl/watuzegt/684866974/h...

    Het maakte Jetten geen donder uit dat hij kolder verkondigde

    LEON DE WINTER
    3 uur geledenin COLUMNS

    Wat we in november ook gaan doen, macht om het beleid te veranderen heeft het electoraat voor een deel verloren aan actiegroepen, non-governmental organizations (NGO’s), media zoals de NPO, de Brusselse Nomenklatura, en in Nederland wordt daarbij op de achtergrond een grote rol gespeeld door het subsidiebeleid van de Postcodeloterij (die uitsluitend progressieve issues ondersteunt).

    Ministers zijn uitvoerders van die krachten. Christianne van der Wal, die stikstofbeleid mocht uitvoeren, en Rob Jetten, die zich mocht bezighouden met energiebeleid, ontberen de technisch-wetenschappelijke kennis om iets zinnigs te zeggen over stikstof of CO2, maar dat is van geen belang: zij voeren uit wat bij NGO’s of door progressieve ambtenaren of door de actievoerders van de Verenigde Naties is bedacht. En dus deelde Jetten de Kamer mee dat het beleid van de Nederlandse staat zou leiden tot een reductie van maar liefst 0,000036 (of 0,00036, hij was niet duidelijk) graden Celsius ergens in de toekomst van de verwachte stijging van de wereldtemperatuur.

    Jetten schaamde zich niet voor die kolder. Het maakte hem geen donder uit dat hij onzin verkondigde. Hij voerde braaf uit. Zijn uitspraken werden niet gevolgd door een in haast belegde persconferentie van de premier, die die 0,000036 graden Celsius in context ging plaatsen. Waarom zou hij? De hele toplaag van het Nederlandse politieke bestuur, inclusief veel media, zweeg. Niemand liet zich van de wijs brengen, het heilige doel van klimaatbeheersing moest onbezoedeld blijven.
    Waarom plaats je deze tirade van een doorgedraaide idioot?
    Zijn hersencellen zijn al heel lang in de war geraakt en leeft al jarenlang in zijn eigen fantasiewereld.
    Complotdenker eerste klas. Prima voor zijn fantasyboeken, maar om die in irl te plaatsen is een teken van waanzin.
    Best ernstig als je het irl het niet meer kan bevatten.
  17. Portisch 30 augustus 2023 11:44
    quote:

    izdp schreef op 29 augustus 2023 22:30:

    [...]

    Waarom plaats je deze tirade van een doorgedraaide idioot?
    Zijn hersencellen zijn al heel lang in de war geraakt en leeft al jarenlang in zijn eigen fantasiewereld.
    Complotdenker eerste klas. Prima voor zijn fantasyboeken, maar om die in irl te plaatsen is een teken van waanzin.
    Best ernstig als je het irl het niet meer kan bevatten.
    Wil je inhoudelijk kritiek geven aub op het artikel.
    Dit heeft echt geen toegevoegde waarde.
    Waar ben je al die tijd geweest.
    Het was hier rustig.
    Je giftige pen, zonder feiten, daar heeft echt niemand behoefte aan.
  18. forum rang 8 objectief 30 augustus 2023 12:01
    quote:

    Portisch schreef op 30 augustus 2023 11:44:

    [...]

    Wil je inhoudelijk kritiek geven aub op het artikel.
    Aan die walgelijke suggestieve anti D66 artikelen in DFT van Leon de Winter (en idem dito De Winther)
    zou ik geen woorden vuil maken. Die gasten horen bij het huisvuil aan de straat.
  19. forum rang 6 izdp 30 augustus 2023 12:06
    quote:

    Portisch schreef op 30 augustus 2023 11:44:

    [...]

    Wil je inhoudelijk kritiek geven aub op het artikel.
    Dit heeft echt geen toegevoegde waarde.
    Waar ben je al die tijd geweest.
    Het was hier rustig.
    Je giftige pen, zonder feiten, daar heeft echt niemand behoefte aan.
    Inhoudelijk reageren op waanzin?
    Immers Leon verlaat zich verre van de feiten.
    Net zoals zijn idool Trump.
110 Posts
Pagina: 1 2 3 4 5 6 »» | Laatste |Omhoog ↑

Neem deel aan de discussie

Word nu gratis lid van Beursduivel.be

Al abonnee? Log in

Direct naar Forum

Zoek alfabetisch op forum

  1. A
  2. B
  3. C
  4. D
  5. E
  6. F
  7. G
  8. H
  9. I
  10. J
  11. K
  12. L
  13. M
  14. N
  15. O
  16. P
  17. Q
  18. R
  19. S
  20. T
  21. U
  22. V
  23. W
  24. X
  25. Y
  26. Z
Forum # Topics # Posts
Aalberts 465 6.922
AB InBev 2 5.382
Abionyx Pharma 2 29
Ablynx 43 13.356
ABN AMRO 1.581 49.870
ABO-Group 1 21
Acacia Pharma 9 24.692
Accell Group 151 4.131
Accentis 2 262
Accsys Technologies 22 9.841
ACCSYS TECHNOLOGIES PLC 218 11.686
Ackermans & van Haaren 1 174
ADMA Biologics 1 34
Adomos 1 126
AdUX 2 457
Adyen 13 17.432
Aedifica 3 889
Aegon 3.257 321.730
AFC Ajax 537 7.058
Affimed NV 2 6.103
ageas 5.843 109.849
Agfa-Gevaert 13 1.954
Ahold 3.536 74.141
Air France - KLM 1.024 34.728
AIRBUS 1 10
Airspray 511 1.258
Akka Technologies 1 18
AkzoNobel 466 12.920
Alfen 15 22.247
Allfunds Group 3 1.311
Almunda Professionals (vh Novisource) 651 4.250
Alpha Pro Tech 1 17
Alphabet Inc. 1 379
Altice 106 51.197
Alumexx ((Voorheen Phelix (voorheen Inverko)) 8.485 114.800
AM 228 684
Amarin Corporation 1 133
Amerikaanse aandelen 3.824 241.253
AMG 967 131.066
AMS 3 73
Amsterdam Commodities 303 6.614
AMT Holding 199 7.047
Anavex Life Sciences Corp 2 416
Antonov 22.632 153.605
Aperam 91 14.576
Apollo Alternative Assets 1 17
Apple 5 357
Arcadis 251 8.674
Arcelor Mittal 2.029 319.853
Archos 1 1
Arcona Property Fund 1 281
arGEN-X 15 9.784
Aroundtown SA 1 214
Arrowhead Research 5 9.506
Ascencio 1 24
ASIT biotech 2 697
ASMI 4.107 38.370
ASML 1.763 91.576
ASR Nederland 19 4.399
ATAI Life Sciences 1 7
Atenor Group 1 382
Athlon Group 121 176
Atrium European Real Estate 2 199
Auplata 1 55
Avantium 31 12.289
Axsome Therapeutics 1 177
Azelis Group 1 60
Azerion 7 2.915

Beleggingsideeën van onze partners

Macro & Bedrijfsagenda

  1. 14 oktober

    1. Inflatie september (China) +0,7% YoY. +0,4% MoM.
    2. Producentenprijzen september (Chi) -2,6% YoY
    3. Theon Q3-cijfers
  2. 15 oktober

    1. Fastned Q3-cijfers
    2. Werkloosheid augustus (VK)
    3. LVMH omzetcijfers Q3
    4. Inflatie september def. (Fra)
    5. ZEW economisch sentiment oktober (Dld) 8 (tegen 3,6 vorige maand) volitaliteit verwacht
    6. Bank of America Q3-cijfers
    7. Citigroup Q3-cijfers
de volitaliteit verwacht indicator betekend: Market moving event/hoge(re) volatiliteit verwacht