Morningstar wijzigt de rating van het Franklin Mutual European fonds en daarom behandelen we dit fonds deze week uitgebreid. De afgelopen drie jaar bleef het fonds achter bij zijn concurrenten, maar de strategie en het beheerteam geven vertrouwen voor de lange termijn.
Franklin Mutual European in het kort:
- Morningstar Analyst Rating: Silver
- Morningstar Rating: ****
- Beheerteam: Positive
- Fondshuis: Positive
- Beleggingsproces: Positive
- Rendement: Positive
- Kosten: Neutral
Deze week behandelen we het Franklin Mutual European omdat het fonds een gewijzigde rating krijgt van Morningstar. Het fonds blijft een goede keuze binnen zijn categorie, stelt Morningstar-analist Mathieu Caquineau. Maar gezien de in de afgelopen jaren hogere risico's en een wat minder doeltreffende aandelenselectie, is de analist van mening dat de Morningstar Analyst Rating Silver passender is dan de voorgaande rating Gold.
Het fonds is de afgelopen drie jaar aanzienlijk achtergebleven bij de concurrentie. Verschillende afzonderlijke keuzes pakten verkeerd uit. Daarnaast hadden de om waarderingsredenen beperkte posities in defensieve aandelen, vooral in de sectoren consumenten defensief en gezondheid, een negatieve invloed. In de eerste zeven maanden van 2016 was de overweging in de financiële sector problematisch vanwege het Brexit-referendum.
Bovendien verontrust het Caquineau dat het fonds de laatste jaren sterkere dalingen ondervond dan vergelijkbare fondsen, omdat bescherming van het beleggerskapitaal in het verleden een vaste pijler onder de strategie was. Onze ongerustheid blijft overigens beperkt. Op lange termijn heeft de benadering die het fonds hanteert zijn waarde bewezen.
Over de lange termijn zien de voor risico gecorrigeerde resultaten er nog goed uit. Analist Caquineau heeft eveneens nog altijd vertrouwen in de kwaliteit, diepte en ervaring van het beheerteam. De onderscheidende kenmerken van de strategie blijven ook een positieve factor. De nieuwe Morningstar Analyst Rating is Silver.
Beheerteam
De enorme gezamenlijk ervaring van de portefeuillebeheerders en hun inzet voor de strategie zijn positief. Philippe Brugère-Trélat nam in februari 2005 het fondsbeheer over. Hij had van 1984 tot 1994 al voor Mutual Series gewerkt, voordat hij overstapte naar twee hedgefondsen, Omega Advisors en Eurovest.
Brugère-Trélat heeft vele jaren ervaring met beleggingen in Europese aandelen met dezelfde waardestijl die Mutual Series hanteert. Katrina Dudley, die in 2002 in dienst trad, werd in 2007 tot medebeheerder benoemd. Zij beleggen persoonlijk in aanzienlijke mate in de Amerikaanse versie van de strategie en hun belangen liggen dus op lijn met die van de beleggers.
Een derde beheerder, Steven Bowen, werd eind 2015 aangesteld maar verliet Mutual Series aan het begin van 2015. Verder is het team stabiel gebleven. De rest van het team bestaat uit 16 andere analisten/beheerders die alle regio's wereldwijd voor hun respectievelijke sectoren volgen. Een aantal van hen concentreert zich op merger arbitrage of distressed debt. Gemiddeld werken de 18 analisten/beheerders al 10 jaar voor Mutual Series.
Na het vertrek van twee beheerders in 2009 werd Brugère-Trélat samen met Peter Langerman medebeheerder van Franklin Mutual Global Discovery (rating Bronze). Zijn takenpakket is beheersbaar omdat hij uitsluitend het Europese deel van het fonds beheert.
Fondshuis
Franklin Resources BEN, de moedermaatschappij van Franklin Templeton Investments, staat sinds 1986 genoteerd aan de NYSE. Het is nu een mondiale vermogensbeheerder met 866,5 miljard dollar vermogen (per juni 2015) die gevestigd is in Californië met kantoren in meer dan 35 landen. De activa zijn bijna gelijk verdeeld tussen vastrentende en aandelenstrategieën, een evenwicht dat werd bereikt via een reeks overnames, waaronder grote aankopen in de jaren '90 als de Templeton and Mutual Series.
Achter het logo van de firma (de "Ben Head") schuilt in feite een diverse familie van fondsen. Ze delen de back-office, maar ze runnen zelf hun strategieën en werven zelf mensen aan en leiden ze op. Door deze combinatie van ondersteuning en autonomie blijven beheerders langer dan gemiddeld aan, en is het beleggingsresultaat op de lange termijn beter terwijl de provisies binnen de perken blijven. Dit is te danken aan de familie Johnson, die het bedrijf sinds de oprichting in 1947 leidt, en een toegewijde raad van bestuur die is verdeeld in drie clusters.
De troeven kunnen echter ook in het nadeel werken. Onder het stabiele leiderschap ligt de macht bij een paar enkelingen, en de vrijheid van de beheerders kan tot riskante posities in bijvoorbeeld Oekraïne of Puerto Rico leiden. Over het geheel genomen is dit een bijzonder verdienstelijk fondshuis, zodat het voor dit criterium de rating 'Positive' verdient.
Proces
Dit fonds wordt beheerd volgens de waarderingsgevoelige stijl die typerend is voor
Mutual Series. De beheerders gaan op zoek naar Europese large-caps en mid-caps die noteren tegen een aanzienlijke korting ten opzichte van hun geraamde intrinsieke waarde. Zij besteden veel aandacht aan vrije kasstromen en aan bedrijfsmanagement dat cash inzet ten gunste van aandeelhouders. Hun beleggingshorizon bestrijkt meerdere jaren, waardoor de omslagfactor flink onder die van vergelijkbare fondsen ligt.
In tegenstelling tot sommige concurrenten houdt dit fonds zich niet strikt aan de MSCI Europe-index wat de aandelen-, sector- en landenwegingen betreft en telt het doorgaans 60 tot 75 aandelen. De beheerders kunnen cash gebruiken als veiligheidsnet tijdens baissemarkten of wanneer ze niet veel redelijk geprijsde aandelen vinden. Onder leiding van Brugère-Trélat bedroeg de kaspositie in 2008 meer dan 20% van de activa. Dit was een piek voor de strategie, het normale niveau ligt op 10%.
Als er zich kansen voordoen, zetten de beheerders in op distressed debt en arbitrage van fusies en overnames. De afgelopen jaren was de blootstelling aan deze strategieën minimaal. Over het geheel genomen zijn wij positief over het proces van deze strategie die zich in de loop van de tijd heeft bewezen.
Prestaties
Het fonds maakt lastige tijden door. De aandelenselectie is minder doeltreffend dan in het verleden, vooral in 2014, met de underperformance van op de lange termijn gerichte beleggingen zoals Metro en Cairn en de rampzalige prestaties van het sindsdien verkochte Tesco. In 2015 werd het fondsresultaat beperkt door de onderweging in gezondheidsaandelen, een aantal niet succesvolle aankopen (Dufry en Hellenic Telecom) en een hogere kaspositie dan de concurrentie. In 2016 tot 31 juli had de overweging in financials een negatief effect op de prestaties na het Brexit-referendum.
Meer dan in de underperformance zelf zijn wij teleurgesteld dat het fonds in de afgelopen drie jaar sterker te lijden had onder marktdalingen dan de concurrentie, terwijl de volatiliteit ook opliep. In het verleden presteerde de strategie juist beter in dalende markten. Tijdens de correctie van 2008 verloor het fonds minder dan de categorie en de index, dankzij wijs gebruik van cash en een voorzichtige aandelenselectie. Ook tijdens de Europese schuldencrisis van 2011 presteerde het fonds beter dan twee derde van zijn concurrenten.
Op lange termijn leverde het fonds nog altijd overtuigende rendementen. Per 31 juli 2016 ligt het 10-jaars rendement 1,1% hoger dan het categoriegemiddelde, terwijl het Morningstarrisico onder het gemiddelde ligt. Wij zijn zodoende positief over de fondsprestaties.
>>> Bekijk voor meer informatie de Morningstar Fondsentool <<<
Robert van den Oever is Research Editor bij Morningstar Benelux