Vond u 2022 een moeilijk beleggingsjaar en bent u blij met de optimistische start van 2023? Juich maar niet te vroeg.
Het ergste moet nog komen, schrijft Jeremy Grantham in een notitie. De ervaren beursbelegger past in het rijtje van grootheden als Warren Buffett en George Soros.
Grantham is medeoprichter van het in Boston gevestigde beleggingsbedrijf GMO en staat bekend als een zwartkijker. Hij dankt zijn reputatie onder meer aan het correct aanwijzen van zeepbellen, zoals de internetbubbel en de bubbel op de Amerikaanse huizenmarkt, die in 2007 knapte met alle gevolgen van dien.
De gehaktmolen draait
In de notitie aan zijn beleggers waarschuwt hij dat de markten nu pas het makkelijkste deel van de zeepbel achter de rug hebben. Zijn notitie draagt de veelzeggende titel After a Timeout, Back to the Meat Grinder, oftwel Na een korte pauze wacht de gehaktmolen. De stormachtige markten van 2022 hebben de meest speculatieve groeiaandelen verbrijzeld. Een groot deel van de totale verliezen die Grantham een jaar geleden verwachtte, heeft al plaatsgevonden.
Vanaf hier wordt het lastiger. Ondanks de neergang blijven de waarderingen ruim boven de langetermijngemiddelden. Grantham wijst erop dat de koersen in het verleden de neiging hadden om te overcorrigeren en onder hun langetermijntrendlijn te dalen naarmate de fundamentals verslechterden.
40% verlies, maar het kan altijd erger
Grantham voorspelt dat de trendlijn van de S&P 500 eind 2023 rond de 3200 punten zal liggen. Volgens hem is de kans 3 tegen 1 dat de S&P 500 dat niveau bereikt en er dit jaar of volgend jaar ten minste enige tijd onder blijft. Een stand rond de 3200 punten betekent een daling van zo’n 17% vanaf de stand op 1 januari en een daling van zo’n 20% vanaf de huidige stand van de graadmeter.
De ervaren belegger vindt zo’n koersontwikkeling niet onoverkomelijk, maar vergeleken met het goudlokje-patroon van de afgelopen twintig jaar is het wel behoorlijk schokkend.
Om het zijn beleggers nog maar eens goed in te wrijven, onderstreept Grantham dat een stand van 3200 een daling betekent van 16,7% voor 2023. En met 4% inflatie houdt dat een negatief reëel rendement van 20% in voor dit jaar. Neemt hij zijn meetpunt nog een jaar eerder, dan is het reëele rendement zelfs -40%.
Mocht de S&P500 zelfs onder die 3200 punten zakken, dan brengt dat de totale verliezen op 45% tot 50%. Tot aller troost, dat is iets minder erg dan de gebruikelijke daling van 50% of meer vanaf eerdere vergelijkbaar extreme niveaus.
Uitkomst is zeker, timing niet
Een dergelijke uitkomst is volgens Grantham zeer waarschijnlijk, maar over de timing en de omvang van de volgende neerwaartse beweging van de markt bestaat grote onzekerheid. Daar kan hij eigenlijk niets over zeggen.
Verschillende factoren, waaronder de presidentiële cyclus, maar ook de afnemende inflatie, de aanhoudende kracht van de arbeidsmarkt en de heropening van de Chinese economie kunnen leiden tot een pauze of vertraging van de berenmarkt. Hoe sterk de fundamentals van bedrijven verslechteren, is bepalend voor de komende 12 tot 18 maanden.
De presidentiële cyclus is eigenlijk een factor waar weinig beleggers zich bewust van zijn. Maar Grantham ziet een patroon in het verloop van de ambtstermijn van de Amerikaanse president, met een tendens dat aandelen terrein winnen in de zeven maanden vanaf 1 oktober van het tweede jaar van de cyclus tot 30 april van het derde jaar. Dat zou dus betekenen dat aandelen zich nu in de "sweet spot" van de presidentiële cyclus bevinden.
Langetermijnfactoren beginnen te drukken
Wat het grote plaatje voor aandelen betreft, beginnen langetermijnfactoren zoals de afnemende bevolking, grondstoffentekorten en toenemende schade door klimaatverandering de groeivooruitzichten te raken. De schokken op de grondstoffenmarkten en geopolitieke spanningen zullen die problemen alleen maar verergeren.
En voor de komende jaren vormt de mogelijkheid van een daling op de wereldwijde vastgoedmarkten, veroorzaakt door de oplopende rente, een beangstigend risico voor de economie, besluit Grantham zijn notitie.
Lees ook: Zo voorkomt u capitulatie bij de volgende uitverkoop