De inflatie neemt weliswaar af, maar is nog niet verdwenen. De centrale banken kunnen de rente nog verder verhogen en er loert een recessie aan de horizon. Niet alles is echter kommer en kwel. We zijn nu ruim een maand onderweg en we kunnen stellen dat dit jaar wel eens een belangrijk overgangsjaar kunnen gaan worden.
Creatieve destructie
De Oostenrijkse econoom en politieke wetenschapper Joseph Schumpeter introduceerde de term 'creatieve destructie'. Daarbij komt het erop neer dat economische crises niet alleen maar tot faillissementen, werkloosheid en malaise leiden. Perioden van economische tegenwind liggen ook aan de basis van nieuwe bloeiperiodes. Oude bedrijfsmodellen gaan overboord, innovaties zien het levenslicht. Ook in de huidige crisis wordt het fundament gelegd voor een nieuwe industriële renaissance.
De in hevigheid toenemende handelsconflicten tussen de dominante machtsblokken in deze wereld en allerhande protectionistische maatregelen hebben een grootschalige deglobalisering in gang gezet. Bedrijven zijn er door de pandemie en de handelsoorlogen achter gekomen dat afhankelijkheid van één of maar een paar leveranciers van grondstoffen of halffabricaten heel - zo niet té - risicovol is. De productie wordt weer naar huis teruggehaald of in ieder geval beter gespreid.
Halfgeleiders mooi voorbeeld van globalisering
Een mooi voorbeeld hiervan vormt de meest strategische industrie op aarde, de halfgeleidersector. De semiconductors zijn wellicht het mooiste voorbeeld van de globalisering.
De chips worden ontworpen in de Verenigde Staten en Europa en om vervolgens in Zuid-Korea en Taiwan gefabriceerd te worden. In China worden ze verwerkt in een waaier van elektronica om daarna hun weg weer te vinden naar de Verenigde Staten en Europa. De machines om deze halfgeleiders te kunnen produceren zijn afkomstig uit Nederland. De grondstoffen om deze halfgeleiders te kunnen produceren worden grotendeels gedolven in China.
Productie terug naar huis
De Verenigde Staten en Europa halen de productie van de strategische chips weer terug naar huis. Vorig jaar zomer zag in de Verenigde Staten de Chips and Science Act het licht. Sinds de effectuering van deze wet is meer dan 200 miljard dollar aan investeringen in de halfgeleiderindustrie toegezegd.
Zo is Intel van plan om 85 miljard dollar te investeren in R&D- en productiefaciliteiten in Duitsland, Ierland, Italië, Polen, Spanje en Frankrijk. TSMC investeert in een nieuwe fabriek in Japan en overweegt investeringen in Duitsland. Daarnaast gaat TSMC nieuwe fabrieken in Arizona neerzetten om geavanceerde 3- en 5-nanometerchips te kunnen produceren.
Reglobalisering: herschikking van toeleveringsketen
De vijf toonaangevende landen in de semiconductorindustrie (Verenigde Staten, Japan, Zuid-Korea, Taiwan en Nederland) delen fundamentele waarden en politieke belangen. Uitbreiding naar eerder genoemde landen, maar ook Singapore, Australië en Israël zal tot een nieuw verfijnd netwerk van producenten en toeleveranciers leiden.
Feitelijk vindt er geen deglobalisering maar een reglobalisering plaats. De toeleveringsketens worden herschikt. Het zal de wereld blijvend veranderen.
Fundament voor een andere wereldeconomie
Het legt het fundament voor een andere wereldeconomie. De productie van halfgeleiders zal duurder worden. Consumenten zullen rekening moeten houden met hogere prijzen. De pluskant is dat er sprake zal zijn van meer leveringszekerheid.
De energietransitie, de digitalisering, de wapenindustrie en de robotisering zullen de vraag naar halfgeleiders verder opvoeren. Nieuwe aanvoerketens zijn noodzakelijk. De toekomst zal gekenmerkt worden door nog meer elektronica, datacenters, digitalisering en elektrificatie. Daar komt de trend naar robotisering om de personeelstekorten op te kunnen vangen nog bij. Daarvoor zijn veel grondstoffen en dus chips nodig.
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier. Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan. Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.