Het historische besluit van de Bank of Japan om haar beleid van negatieve rentetarieven te beëindigen werd door de financiële markten al lang verwacht. Het betekent een keerpunt voor een belangrijke economie. De hamvraag voor beleggers is of de aandelenrally kan aanhouden, schrijft Morningstar.
Een rally wordt niet zelden gevolgd door een inzinking in het volgende jaar. China is daar een goed voorbeeld van. De tweede economie ter wereld was in 2020 nog één van de best presterende wereldmarkten in 2020, maar daarna kwam de klad erin. Is dat ook de trend voor Japan?
In de jaren tachtig van de vorige eeuw bereikten de Japanse aandelen- en vastgoedmarkten recordhoogtes. Daarna keerde het tij en kampte het land van de rijzende zon decennialang met lage groei en deflatie. Met negatieve rentes probeerde de centrale bank in 2016 de economie uit het slop te halen. Ruim zeven jaar later kent Japan eindelijk een bescheiden inflatie, geholpen door de eerste loonsverhogingen na tientallen jaren. Japanse bedrijven hebben ook hun prijzen kunnen verhogen, wat de winstgevendheid ten goede is gekomen.
Negatief rentebeleid werd vaker toegepast
Wat Japan deed was niet ongebruikelijk. De ECB en de Fed hebben ook de rente kunstmatig verlaagd na de financiële crisis van 2008. Daar was dit beleid effectief en joeg het de prijzen van onroerend goed, obligaties en aandelenmarkten omhoog, terwijl inflatie beperkt bleef. Daar kwam verandering in door de covid-19 pandemie, de Russische invasie in Oekraïne en andere factoren. Toen haastten de grote centrale banken zich om de rente te verhogen in een poging de ontketende inflatie weer de kop in te drukken.
De economische malaise in Japan was extremer en duurde langer dan in andere ontwikkelde landen. Het negatieve rentebeleid leek niet te werken. Inflatie bleef uit, maar ook deflatie is geen wenkend perspectief. Als consumenten verwachten dat de prijzen zullen dalen, geven ze minder uit. Sparen levert weinig op, omdat de rente zo laag is. Bedrijven kunnen hun prijzen niet verhogen. Hierdoor zit onderhandelen over loonsverhogingen er ook niet in. Zo’n negatieve spiraal kan makkelijk tot een recessie leiden.
Yen
De Japanse munt was lange tijd zwak. Dat maakt Japanse exportproducten, zoals robotica, auto's en computerspelletjes, goedkoper voor buitenlandse partijen. Maar er zijn beleggers die verwachten dat renteverhogingen door Bank of Japan een einde zullen maken aan het tijdperk van de zwakke yen. Stijgende rentetarieven maken een valuta immers aantrekkelijker voor beleggers.
Zo ver is het echter nog niet, omdat de markten er niet van uitgaan dat de Japanse rente op één lijn komt met die in het Westen. De Japanse rente ligt momenteel tussen 0,0% en 0,1%, terwijl die in de eurozone maar liefst 4,5% bedraagt.
Rente
De rente stijgt weliswaar, maar blijft laag. Een renteverhoging zal de winstgevendheid van banken vergroten, waarbij het rendement op eigen vermogen toeneemt. Als de rente stijgt, verdienen banken een hogere netto rentemarge.
Lorraine Tan, analist van Morningstar, denkt dat de Bank of Japan (BoJ) voorzichtig zal zijn met het verder verhogen van de rente, aangezien de Japanse overheid dan het risico draagt om hogere rentekosten te betalen. Bovendien heeft meer dan 80% van de kredietnemers schulden met een variabele rente: een ander argument om grote rentestappen te vermijden.
Aandelen
Buitenlandse beleggers willen weten of ze hun visie op Japan moeten veranderen. Wat op de lange termijn positief is, is dat de terugkeer van inflatie de bestedingen en de herinvestering van kapitaal zal stimuleren. Decennialange deflatie heeft Japanse bedrijven geremd om in eigen land te herinvesteren en heeft de huizenprijzen doen dalen.
Nu er zicht lijkt te zijn op stijgende prijzen, kan dit een kentering bewerkstelligen in de binnenlandse investeringen, wat zal leiden tot meer consumptie, stelt Tan. Een andere analist, Sam Perry van Pictet, vindt dat het verband tussen een sterkere yen en zwakkere aandelenrendementen niet op de werkelijkheid is gebaseerd. Volgens hem is er ook geen sprake van een zeepbel in Japan.
Obligaties
De meeste impact zal op vastrentende waarden zijn. Volgens Tomoyo Masanao van Pimco kunnen de gevolgen op de middellange tot lange termijn aanzienlijk zijn, omdat de omvang van de beleidswijzigingen groter kan zijn dan de financiële markten op dit moment verwachten.
Japanse obligatiemarkten kunnen een hogere risicopremie en bescheiden hogere rendementen gaan bieden in reactie op de wijziging van het monetaire beleid en de overgang naar meer marktwerking bij staatsobligaties. Risicomijdende beleggers kunnen in Japanse obligaties stappen als de rendementen verbeteren.
Lees ook: Welk onverwacht AI-aandeel is het beleggen waard?