Het potentieel van zelfrijdende voertuigen is groot. Zoals bij elke revolutionaire technologie kan de komst van zelfrijdende auto's enorm winstgevend zijn voor beleggers met genoeg kennis om zich van tevoren te positioneren.
Mensen en goederen vervoeren zonder chauffeurs is goedkoper, flexibeler, en in theorie ook veiliger voor de passagiers. De mogelijkheden voor verandering zijn enorm.
The Motley Fool zette op een rij wat u moet weten om te beginnen met investeren in deze potentieel disruptieve technologie.
Wat is zelfrijdende technologie?
Zelfrijdende technologie is een combinatie van hardware en software die de taak om een voertuig veilig van bestemming naar bestemming te besturen volledig kan automatiseren. En let op het woord "automatiseren": als een mens aandacht moet hebben en klaar moet staan om over te nemen, dan is het niet "volledig zelfrijdend", wat sommige mensen ook beweren.
Is zelfrijdend anders dan autonoom rijdend?
Nee. De termen 'zelfrijdend voertuig', 'voertuig zonder bestuurder' en 'autonoom voertuig' betekenen allemaal hetzelfde: een voertuig dat zichzelf bestuurt zonder menselijke tussenkomst.
Wat zit er in zelfrijdende auto's?
Op het eenvoudigste niveau hebben zelfrijdende systemen drie soorten componenten: sensoren, software en computerhardware.
- Sensorsystemen bestaan uit de camera's en radareenheden die het systeem helpen om de omgeving in kaart te brengen.
- De meeste zelfrijdende software die wordt ontwikkeld, is gebaseerd op kunstmatige intelligentie. De software kan zichzelf aanpassen en de effectiviteit van het systeem verbeteren met de gegevens die worden verzameld.
- Zelfrijdende systemen vereisen doorgaans veel rekenkracht. De meeste hardware is gebaseerd op grafische processors, vergelijkbaar met die van personal computers. Vaak worden ook gespecialiseerde processors gebruikt, zoals het beeldverwerkingssysteem dat is ontwikkeld door Intel-dochter Mobileye.
Al deze categorieën bieden meer kansen voor beleggers naarmate de technologie volwassen wordt.
Hoeveel zelfrijdende auto's zijn er nu?
Bijna geen. Dit is een belangrijk punt. De technologie is veelbelovend, maar moet nog worden geperfectioneerd.
Veel bedrijven werken eraan, een klein aantal voertuigen rijdt rond in afgesloten gebieden die zorgvuldig in kaart zijn gebracht, er worden testritten gemaakt op de openbare weg (altijd met een chauffeur die kan ingrijpen) en de hype is enorm, maar de volledig zelfrijdende auto bestaat nog niet.
Heeft Tesla geen zelfrijdende auto's?
Nee, nog niet. Het Autopilot-systeem van Tesla is wat men een "geavanceerd rijhulpsysteem" (ADAS) noemt, geen zelfbesturingssysteem. Strikt genomen is het "gedeeltelijke automatisering", omdat het een menselijke bestuurder vereist die alert is en klaar om het over te nemen.
Het is dus niet zo zwart-wit?
De enige systemen waarvan kan worden gezegd dat ze volledig 'zelfrijdend' of 'autonoom' zijn, zijn de systemen die de 'rijtaak', het veilig besturen van een voertuig, volledig automatiseren. Maar er zijn systemen zoals Tesla Autopilot die een deel van de rijtaak automatiseren en er zijn systemen in diverse stadia van ontwikkeling die volledige automatisering onder bepaalde omstandigheden kunnen bieden.
Om dit onderscheid te verduidelijken, heeft de industrie een aantal normen overgenomen die enkele jaren geleden zijn voorgesteld door SAE International, de vereniging van auto-ingenieurs.
De normen van de SAE definiëren zes niveaus van voertuigautomatisering, variërend van niveau 0 (alleen cruise control en ABS) tot niveau 5, een echt zelfrijdend systeem dat onder alle omstandigheden net zo adequaat rijdt als een goede chauffeur - of beter.
Hoe groot is de potentiële markt voor zelfrijdende auto's?
Het is heel goed mogelijk dat de markt voor zelfrijdende voertuigen mettertijd enorm zal zijn, maar over de daadwerkelijke omvang en het tijdspad valt nu nog slechts te speculeren.
In 2017 voorspelde een studie in opdracht van chipgigant Intel dat de mogelijkheden die door zelfrijdende voertuigen worden gecreëerd - producten, diensten, tijd- en geldbesparing - in 2035 800 miljard dollar waard zijn, en in 2050 mogelijk 7 biljoen dollar.
Welke soorten bedrijven profiteren van zelfrijdende auto's?
Veel bedrijven zullen profiteren van zelfrijdende voertuigen, vooral wanneer we de mogelijkheden van bijvoorbeeld geautomatiseerde bestelauto's of vrachtwagens voor langeafstandsvervoer meenemen.
Op de middellange termijn kunnen beleggers zich het beste concentreren op bedrijven in een van deze vier categorieën vallen:
- De eerste categorie bestaat uit de bedrijven die onderdelen leveren, zoals sensoren, software en hardware. Dit zijn bedrijven als Aptiv, Nvidia en Velodyne Lidar.
- De makers van volledig zelfrijdende auto's vormen de tweede categorie. Op dit moment is General Motors waarschijnlijk het dichtst bij het ontwikkelen van een volledig zelfrijdend voertuig.
- De derde categorie bestaat uit de uitbaters van een vloot van zelfrijdende voertuigen, zoals Uber Technologies en Waymo, een onderdeel van Google-moeder Alphabet.
- De onderhouds- en garagebedrijven vormen de vierde categorie, met bedrijven als AutoNation en Ford.
In de loop van de tijd zullen er ongetwijfeld meer categorieën en nog veel meer (soorten) bedrijven ontstaan.
En waar moet ik nou in beleggen?
Beleggers die zich verdiepen in zelfrijdende voertuigen hebben één groot probleem: er zijn geen beursgenoteerde bedrijven die zich volledig richten op het autonoom rijden.
Er zijn wel veel bedrijven die zich bezighouden met de ontwikkeling van zelfrijdende voertuigen en bedrijven die zich bezighouden met de technologie. Die kunnen allemaal aanzienlijk profiteren als de technologie op de markt komt.
Dat zijn bedrijven als Alphabet, Aptiv, Domino's Pizza, Ford, General Motors, Intel, Lyft, Nvidia, NXP Semiconductors, Tesla, Uber en Volkswagen. Domino's Pizza is wellicht een opvallende naam in deze lijst; de pizzaketen werkt samen met Ford aan zelfrijdende bezorgvoertuigen.
Drie potentiële marktleiders
The Motley Fool wijst drie potentiële marktleiders aan: Waymo, Cruise en Argo AI.
Waymo begon in 2009 begon als het Google Self-Driving Car Projec. De dochteronderneming van Google-moeder Alphabet lijkt het dichtst bij het toepassen van de zelfrijdende technologie op enige schaal en heeft plannen aangekondigd om een zelfrijdende taxidienst in de VS uit te rollen.
Het heeft ook deals gesloten met taxibedrijf Lyft, AutoNation (voor service en onderhoud van de vloot), en autofabrikanten Nissan en Renault om mogelijkheden buiten de VS te verkennen.
Cruise werd begin 2016 overgenomen door General Motors en heeft grote vooruitgang geboekt bij het ontwikkelen van een zelfrijdende taxi. Het bedrijf test sinds 2016 prototypes van zijn voertuig op de openbare weg in San Francisco.
GM is niet langer volledig eigenaar van Cruise. Het bedrijf heeft aanzienlijke deelnemingen geaccepteerd van het Vision Fund van SoftBank en rivaal Honda Motor.
Argo AI werd eind 2016 opgericht door twee voormalige medewerkers van Waymo en Uber. Kort na de oprichting verwierf Ford een meerderheidsbelang in het bedrijf. Ford verklaarde 1 miljard dollar te investeren in het bedrijf; Argo AI zou dan het ontwikkelingsteam van Ford voor zelfsturende software overnemen.
Argo heeft sindsdien een tweede partner verworven. In juli 2019 werd een deal gesloten waarbij Volkswagen een belang in Argo verwerft dat gelijk is aan dat van Ford. Ook het zelfrijdende softwareteam van VW zal toetreden tot Argo.
Twee start-ups om naar te kijken
Startende bedrijven zouden op termijn belangrijke spelers kunnen worden op de markt van zelfrijdende voertuigen. Deze bedrijven zijn nog niet beursgenoteerd, maar dat kan veranderen. Twee belangrijke start-ups zijn Velodyne Lidar en Zoox.
Velodyne Lidar is de maker van de lidar-sensoren die sinds 2019 door bijna alle ontwikkelaars van zelfrijdende voertuigen worden gebruikt. Lidar is een technologie die de afstand tot een object bepaalt met laserpulsen.
De lidar-sensoren van het bedrijf zijn duur, maar het heeft de afgelopen jaren met verschillende autofabrikanten samengewerkt om de kosten aanzienlijk te verlagen.
Zoox is een geheimzinnige start-up uit Californië die een zelfrijdend systeem ontwikkelt dat gericht is op de taximarkt. Het heeft veel geld kunnen aantrekken, en men vermoedt dat de technologie behoorlijk geavanceerd is, mogelijk vergelijkbaar met die van Cruise.
Zijn er nog beren op de weg?
Op dit moment lijkt het nog steeds waarschijnlijk dat regelgeving (of het ontbreken daarvan) het belangrijkste obstakel zal zijn voor de algemene introductie van zelfrijdende technologie op de openbare weg.
Een andere factor die de uitrol van zelfrijdende technologie kan vertragen of stoppen, althans voor passagiersvoertuigen zoals taxi's, is publieke acceptatie. Als mensen uiteindelijk niet in zelfrijdende taxi's willen stappen, is de race misschien voorbij. Een paar ernstige ongelukken met zelfrijdende taxi's kunnen het beeld van de technologie in de publieke opinie enorm beschadigen.
Wanneer zijn zelfrijdende auto's beschikbaar?
Tesla en GM hebben al zogeheten niveau 2-systemen voor handsfree rijden op de snelweg beschikbaar en verschillende andere autofabrikanten waaronder Honda, Toyota, Volvo en BMW bereiden zich voor op het implementeren van vergelijkbare systemen.
Maar hoe zit het met systemen van niveau 4 en niveau 5, van bijna en volledig zelfrijdende voertuigen?
Niveau 4-taxi's van bedrijven als Waymo en Cruise zouden mogelijk tegen 2020 op enige schaal ingezet kunnen worden. Ford heeft gezegd dat het van plan is om in 2021 met de massaproductie van een zelfrijdend bedrijfsvoertuig van niveau 4 te beginnen. VW-dochter Audi heeft aangekondigd een niveau 4-systeem te lanceren in 2020 of 2021.
Veel bedrijven hebben echter al afstand genomen van eerder aangekondigde deadlines. Door de onduidelijkheden omtrent de regelgeving is het ook moeilijk om een specifieke deadline te geven. Dat maakt het voor beleggers moeilijk om in te schatten wanneer zelfrijdende voertuigen op grote schaal de weg op zullen gaan. Het is dan ook zaak de ontwikkelingen scherp in de gaten te houden.