Beperktedijkbewaking schreef op 3 december 2018 23:31:
[...]
Ja, dat schilderij kwam ik ook tegen. Het is bij mijn weten het enige in een Hollandse setting waarop iets van een halsband bij een neger te ontwaren is. Maar onduidelijk is of het een slavenband is of gewoon een soort sjaal of sieraad. De Hollanders hebben ook iets om hun nek.
Voor de goede orde, en nogmaals: in overzeese gebieden en m.n. in Suriname was er natuurlijk wel slavernij, en daar zijn vele afbeeldingen van. In 2020 komt er trouwens een tentoonstelling over in het Rijksmuseum:
www.volkskrant.nl/wetenschap/nieuwe-d...Maar voor het gewone volk in de lage landen was slavernij een ver-van-mijn-bed-show. Geïmporteerde slaven (meegenomen als knecht door o.a. Portugese immigranten) kwamen weinig voor en konden op vele manieren vrij man worden. Soms werd het door de Staten Generaal oogluikend toegestaan, soms werd het hier expliciet verboden.
Ik zie daarom geen enkele grond voor de bewering dat "de inspiratie voor Zwarte Piet uit een slavernijverleden komt". De Zwarte-Piet-traditie heeft niets met bovengenoemde slavernij te maken, het is geen figuur of legende die uit de koloniën is komen overwaaien.
Zoek je naar de historische 'roots' van Zwarte Piet dan vind je vier mogelijkheden:
1. De ietwat enge zwarte figuur die in Duits/Oostenrijkse verhalen en mythen voorkomt ('Ruprecht' of 'Krampus').
2. Volgens historici was een zwarte bediende in NW-Europa een statussymbool voor rijke families. Bij sommige schilderijen uit de 17/18de eeuw is zo'n 'page' er mogelijk zelfs bij-gefantaseerd. Dat men Sinterklaas ook zo'n bediende toemat, is dus niet vreemd. Bij deze interpretatie is Piet geen slaaf maar een gastarbeider, een exotische immigrant.
3. De Italiaanse schoorsteenvegers, zie ook de post van @Bowski hierboven.
4. De heilige Nicolaas van Myra -waar Sinterklaas naar genoemd is- zou rond het jaar 300 een of meerdere slaven bevrijd hebben (jouw basisschoolverhaaltje). Maar er is geen bewijs voor, het kan een mythe zijn.
Voor 1 + 2 verwijs ik o.a. naar het Meertens Instituut:
www.meertens.knaw.nl/cms/nl/onderzoek...Zij kiezen overigens voor de politiek-correcte interpretatie "zwarte piet is racistisch en refereert aan slavernij", maar ik vind dat geen overtuigende conclusie uit hun materiaal. De zwarte bediende of page is geen slaaf in koloniale ('Surinaamse') zin.
Mogelijk verwijzen die bedienden op schilderijen naar eerdere 'Moorse' slaven in landen rond de Middellandse Zee, maar dan belandt je in een veel algemener verhaal over slavernij en moeten ook de talloze (blanke) christenslaven genoemd worden:
www.historischnieuwsblad.nl/nl/artike...www.amazigh.nl/awar/index.php?topic=1...nl.wikipedia.org/wiki/Barbarijse_zeer...Nog in 1816 bombardeerden 'we' om die reden Algiers ... (met vrijlating van vele slaven als gevolg).