Mensen gaan door verschillende rouwfases wanneer ze geconfronteerd worden met verlies. Volgens Yoram Lustig, Head of Multi-Asset Solutions bij T. Rowe Price, kunnen we deze fases ook herkennen in marktcrises.
Lustig baseert zich op het bekende Kübler-Ross-model, dat de vijf fases van rouw beschrijft: ontkenning, woede, onderhandelen, depressie en tot slot acceptatie of aanvaarding. De fases hoeven overigens niet per se in deze vaste volgorde plaats te vinden.
Ontkenning
"Achteraf verkeerden de markten een lange tijd in ontkenning", schrijft hij in het artikel ‘The Five Stages of a Market Crises’.
"Met de rekenmethode van de Federal Reserve van New York kon in februari de kans op een recessie in de VS op 30% bepaald worden. Dat lijkt niet hoog, maar de laatste twee keer dat dit niveau werd bereikt, was aan de vooravond van de recessies in 2000 en 2008."
"De obligatiemarkt kon de pandemie natuurlijk niet voorspellen, maar het gaf wel waarschuwingssignalen dat er iets slechts ging gebeuren. Daarbij bleef de Westerse wereld lang laconiek, terwijl het virus in China al flink huishield. Pas toen we met onze eigen ogen zagen hoe ernstig het was, konden we het niet meer ontkennen.”
Woede
In dit geval passen de woorden 'paniek' of 'angst' misschien beter dan 'woede', stelt de expert.
“Wanneer het vertrouwen echt verloren gaat, wordt het sentiment paniekerig en willen beleggers zo snel mogelijk van hun aandelen af of draaien ze naar defensievere beleggingen. Daarbij verdampt de liquiditeit, wat het nog erger maakt. De bewegingen op de markten waren heftig en volgden elkaar snel op. Deze fase ligt nu achter ons."
Onderhandeling
‘Onderhandelen’ heeft in dit geval twee betekenissen, legt Lustig uit. "De eerste is om de crisis aan te willen pakken. Centrale banken reageerden met ongekende monetaire maatregelen en ook regeringen kwamen met grootschalige ondersteuningspakketten voor de economie, maar vooral met ingrijpende lockdowns en reisverboden."
"De tweede komt in de vorm van koopjesjagers op de beurzen. Maar hebben de markten op 23 maart echt hun dieptepunt bereikt? Of was het herstel dat volgde slechts een stuiptrekking binnen een bearmarkt? In eerdere bearmarkten zijn de markten na de eerste daling meestal opgeveerd, om daarna opnieuw dieptepunten te testen."
Het is nog niet duidelijk of deze onderhandelingsfase voorbij is, stelt Lustig. “Misschien is er sprake van een W-vormige onderhandelingsfase waar we nu middenin zitten.”
Depressie
Dan de meest onheilspellend klinkende fase, waar we volgens de expert nu in zitten. Dat komt door de enorme onzekerheid over zo ongeveer alles. In zo’n tijd is het lastig voor aandelenmarkten om een stevige bodem te vinden.
Aanvaarding
"Dit is de fase waarin de markten het einde van de crisis inprijzen en het herstel kan beginnen. Let wel; het hoeft niet te betekenen dat de crisis ook echt eindigt, maar de indicatoren moeten wel wijzen op het einde ervan. De beurs is uiteindelijk een machine die scenario’s verdisconteert. Als de infectiecijfers dalen en het einde van social distancing in zicht is, zullen de markten gaan stijgen, zoals ze na elke crisis doen."
Dit kan nog lang duren, maar volgens Lustig is één ding zeker: die aanvaardingsfase komt er hoe dan ook aan.
Zie ook: UBS: Rijke beleggers wachten op volgende dip