Het nieuws volg zich snel op. De ASML CEO spreekt (u ziet de tijd bij het bericht) sussende woorden. Onder dit bericht leest u mijn originele stukje van 09:45 uur.
Eerst maar even dit, het harde nieuws. Als ik het goed heb, is dit eigenlijk het enige echte nieuws dat FD vandaag heeft. De krant noemt een bedrag, zonder dit te specificeren en constateert dat er ook echt buit is. Iets wat ASML nu relativeert.
Financieel Dagblad:
Met een schade van enkele honderden miljoenen euro's is het voor zover bekend de grootste spionage ooit bij een Nederlands bedrijf.
Want op zich is er verder weinig nieuws vandaag in deze zaak? Want dat is het. Het is ASML versus het Chinese XTAL, een dochter van (het niet beursgenoteerde) Dongfang Jingyuan Electron. En dat speelt al jaren. Dank Koffiekamer voor de links: op 12 februari 2015 meldde de Volkskrant dit zonder verder details te geven:
Chinese staatshackers hebben ingebroken bij de Nederlandse chipmachinefabrikant ASML. Dat melden anonieme bronnen tegenover technologiesite Tweakers.
Op 18 oktober vorig jaar meldde Nieuwsuur weer dit:
De Nederlandse chipmachinefabrikant ASML kan daarover meepraten, hoewel het bedrijf daar niet om staat te springen. "We staan vol in de wind en zijn er iedere dag mee bezig, maar we zeggen daar verder niets over", aldus een woordvoerder.
Drie jaar geleden was die wind eerder een orkaan: in acht dagen tijd raasden hackers van eenheid 61486 door het bedrijf. Of er informatie is buitgemaakt waar de Chinezen echt iets aan hebben, is nog altijd niet duidelijk.
De hackers hebben mogelijk informatie gestolen over een nieuwe generatie computerchips, die pas over een paar jaar tot wasdom komt. Nuttige informatie voor Chinese chipfabrikanten, die dan minder afhankelijk van ASML zouden hoeven zijn.
Op 20 december schreef Bits & Chips weer dit. Een schadevergoeding suggereert zeker dat er buit is:
Een Amerikaanse rechtbank heeft ic-bedrijf XTAL opgedragen een schadevergoeding van 223 miljoen dollar plus proceskosten te betalen aan ASML. XTAL werd opgericht door medewerkers die Brion verlieten na de overname door ASML. Het bedrijf verleent dienstverlening op het gebied van ic-design- en opbrengst-optimalisatie.
The Register schrijft dat ASML argwaan kreeg toen een grote klant overstapte naar XTAL, dat in uitzonderlijk tempo eigen lithografische technologie had ontwikkeld. Een jury acht het bewezen dat XTAL ASML-werknemers in de VS onder druk heeft gezet om geheimen door te spelen.
Dit is dus het verhaal. Wat moet u hiermee als belegger? In het geval van ASML is het een risico dat ze niet eeuwig eenzaam en alleen aan de top hoeft te staan. U hoeft geen photoshoppende black hole-geleerde te zijn om te snappen dat China zelf chipfabricagemachines wil bouwen. Dat is anno nu meer dan een strategisch goed.
Dat het land en haar bedrijven daarbij over de spreekwoordelijke lijken gaan, is denk ik een gegeven. Ga maar klagen in Beijing. Succes. We kunnen met z'n allen op het Damrak vanaf de zijlijn alleen maar hopen dat ASML haar beveiliging op orde heeft en nog een stapje harder gaat lopen om de concurrentie (ver) voor te blijven.
Wie weet gaan we de namen XTAL en Dongfang Jingyuan Electron nog goed leren kennen. Of andere. Verder is de vraag eerder welk bedrijf geen last heeft van (Chinese) spionage, dan wel. Het is net als met het schuiven van enveloppen en betalen van steekpenningen in vage landen: hoort er bij, maar we praten er niet over.
Tot slot kijk ik waar de omzet van ASML vandaan komt en pikant is dat die uit China toeneemt. En dat groeit door tot de Chinezen het kunstje zelf kunnen? Verontrustender vind ik dat ASML geen klanten in Nederland en vrijwel niet in Europa heeft. Dit continent is hard bezig de technologieslag te verliezen, vrees ik.
We hebben hier dan ook veel belangrijker dingen aan ons hoofd. Tekenend dit. Het is maar net wat u uit het nieuws vist...
Intussen heb ik ook een rondje networks gedaan en niet een die het groot brengt. Reuters heeft een verhaal, maar daar tref ik verder niet meer nieuws aan.&
Nog één ding, ASML is niet de enige... :-)
Er schijnt zelfs een verdachte te zijn. Het ASML personeel is bij deze ook gewaarschuwd.
Arend Jan Kamp is
senior content manager van IEX. De informatie in dit artikel is niet bedoeld
als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde
beleggingen.