Welke maatstaf voor inflatie men ook neemt, uit alles blijkt dat de prijzen stijgen. De tienjaars break-even inflatieverwachting in de Verenigde Staten, gebaseerd op inflation-linked obligaties, komt momenteel uit op ruim 2,6%. Dat is sinds 2012 niet meer zo hoog geweest.
Grote producenten van consumptiegoederen die deze dagen hun kwartaalcijfers rapporteren laten hetzelfde beeld zien. Prijzen van grondstoffen stijgen op een manier die we al twee decennia niet meer hebben gezien. Om bedrijven hun marges op peil te laten houden zullen ze hun eigen prijzen moeten verhogen.
De grafiek van de index voor grondstoffen, de Bloomberg Commodity-index, laat een strakke lijn zien van linksonder naar rechtsboven. De index, samengesteld uit onder meer energie, industriële- en edelmetalen en landbouwgrondstoffen, staat dit jaar op een plus van 33%. Sinds maart vorig jaar, het dieptepunt van de coronapandemie, steeg de index met 75%.
In 12 jaar driekwart aan waarde verloren
Afgezet tegen de aandelenindices lijkt dat op het eerste gezicht niet bijzonder. Toch vormt deze prijsstijging een opvallende knik omhoog na een daling van 12 jaar die eraan vooraf ging. Tussen 2008 en 2020 verloor de index namelijk maar liefst driekwart van zijn waarde en dat in een periode waarin aandelenbeurzen een aantal keer over de kop gingen.
De opleving van de markt voor grondstoffen wordt vaak toegeschreven aan het onverwacht snelle economische herstel uit de coronapandemie. De vraag naar brandstoffen en goederen herstelde sneller dan het aanbod kon bijhouden. Ook de centrale banken huldigen de opvatting dat deze prijsverstoringen tijdelijk van aard zijn.
Toch kan gesteld worden dat, met uitzondering wellicht van de personeelstekorten, deze bottlenecks misschien wel verergerd, maar niet veroorzaakt zijn door de uitbraak van het virus.
Zo maakte bijvoorbeeld de energiesector in 2008, vlak voor het faillissement van Lehman Brothers, ruim 13% uit van de S&P500-index. Daarna verschoof de aandacht van beleggers steeds meer in de richting van de technologiesector. Momenteel maakt deze laatste sector 27,5% uit van de index terwijl energie nog maar goed is voor 3%.
Jarenlang te weinig geïnvesteerd
Dat laatste is ondanks de fors opgelopen energieprijzen en koersen van aandelen van energieproducenten. Er is sinds de crisis van 2008 veel te weinig geïnvesteerd in mijnbouw en energiewinning. Jarenlange onderinvesteringen hebben geleid tot een aanbod dat tekortschiet nu de vraag sterk oploopt.
De grondstoffensector leed destijds aan overcapaciteit, bezweek bijna onder de schuldenlast en was bovendien sterk milieuonvriendelijk.
Daar kwam nog bij dat de ESG-richtlijnen meer investeringen in de sector niet echt bevorderden. Geen wonder dat beleggers al Big Tech jarenlang prefereerden boven Big Oil.
Niet zomaar verholpen
Dat het aanbod de vraag niet kan bijbenen is niet zomaar verholpen. De sterk gestegen gasprijs leidt al tot meer vraag naar vervangende energie in de vorm van olie en steenkool. Duur aardgas zorgt voor duur kunstmest en stijgende voedselprijzen. Een koude winter zou tot een forse piek in de vraag naar aardgas kunnen leiden. Juist op een moment dat de schalieproductie in de Verenigde Staten, maar ook de gasproductie in Noorwegen en Nederland fors lager is.
De energietransitie en de er mee samenhangende vraag naar allerlei benodigde grondstoffen - denk aan windmolens, zonnepanelen en kernenergie (buiten Nederland wél in opmars) die ook ergens van gemaakt worden - zal de tekorten alleen maar verder doen oplopen.
Grondstoffensupercyclus
Goldman Sachs had het een jaar geleden al over het begin van een nieuwe opgaande cyclus in grondstoffen. De centrale banken mogen de snelle prijsval in bijvoorbeeld hout en ijzererts graag gebruiken om de tijdelijkheid van de gestegen prijzen te benadrukken.
Maar misschien zitten we inmiddels al lang en breed in een nieuwe opgaande grondstoffencyclus. Dat zijn cycli die normaal gesproken een jaar of tien tot twintig kunnen duren.
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier. Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan. Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.