De Europese aandelenindices bevinden zich in een correctiefase. De vraag is nu tot hoever deze correctie zal gaan. Waar en wanneer komt de bodem? Deze vraag is natuurlijk niet te beantwoorden, wel zijn er richtpunten te geven tot waar de AEX zou kunnen terugvallen voor de vorming van een bodem.
Ik ga er vanuit dat deze correctieve beweging fors kan zijn aangezien de voorgaande opgaande beweging van ruim 25% in een bijna een rechte lijn ook zeer fors was. Het bekende elastiekje stond er strak gespannen. Een correctie zal uiteindelijk leiden tot de eerste duidelijke hogere middellangetermijnbodem.
De belangrijkste doorbraak van dit jaar vond plaats in februari. Toen werd de sinds 2012 stijgende toppenlijn op de logaritmische weekgrafiek gebroken rond de 474. Dit betekende een versteiling van de stijgende middellangetermijntrend die uiteindelijk ook zorgde voor een ophoging van mijn jaardoel voor de AEX.
Grote kans op correctie
Mijn voormalige koersdoel van 495 (top 2008) is ondertussen al ruimschoots behaald en dit doel heb ik verhoogd naar 564 (dubbele jaartop uit 2007). Een opgaande beweging gaat echter nooit in een rechte lijn, correcties bepalen de steilheid van de trend.
De beweging van dit jaar is er echter eentje die we alleen in 2009 zagen. Ook is de afstand tot aan het 200-daags gemiddelde recent opgelopen tot ongeveer 75 punten, een afstand die we de afgelopen jaren ook niet hebben gezien.
Als vuistregel is vaak te gebruiken dat de kans op een correctie toeneemt zodra de afstand tussen het 200-daags gemiddelde en de koers tot ongeveer 10% is opgelopen.
Daggrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Topsignalen vallen samen
In de afgelopen weken werd een groot aantal topsignalen gegeven. Zo werd een over het algemeen zeer betrouwbare bearish engulfing op de weekgrafiek gevormd bij de 510,35. Ook op de daggrafiek ontstond dit patroon samen met een tweezers-top.
Op de daggrafiek zien we over de afgelopen weken een dubbele top net boven de 510 punten. De belangrijkste doorbraak was echter de neerwaartse beweging door de sinds januari stijgende bodemlijn. Die startte toen bij 406 en had de bodem van de mini-correctie van een maand geleden (481) als raakpunt.
De dubbele top bij 510 was dan ook te zien als terugtest van deze voormalige oplopende steunlijn. Een belangrijke ondersteuning voor de huidige correctie waren de puzzelstukjes (intermarket-indicatoren) die vorige week ineens samenvielen:
- al de Europese indices geven dezelfde signalen
- de tienjarige rente brak opwaarts uit en bevindt zich in een zeer krachtige herstelbeweging
- de euro-dollar brak opwaarts uit een zijwaartse bodemformatie
Tijdelijk opvang 481
Eind vorige week ondernam de AEX een poging om dit dieptepunt bij 481 opnieuw te testen. De koers vormde tot op heden een bodem bij 484,80. Mogelijk dat in de komende tijd de 481 als tijdelijke opvang kan dienen, maar ik verwacht dat dit punt uiteindelijk neerwaarts zal worden doorbroken.
Belangrijke richtpunten voor de komende tijd zijn te vinden vanuit de Fibonacci-techniek. Ik kijk hiervoor naar de niveaus vanaf de belangrijke decemberbodem (389):
- het 38,2%-niveau ligt dan bij 465
- het 50%-niveau bij 450
In het zeerkortetermijnbeeld ligt een belangrijke steun bij 481. Daaronder zou de volgende neerwaartse versnelling wel eens snel kunnen plaatsvinden. Weerstand ligt bij het 50-daags gemiddelde van 492,50 en de vorige bodem van april bij 493,45.
Lagere top
Een eventuele opleving in de komende dagen zou naar mijn mening uit kunnen monden in een lagere top. Het is namelijk nog niet duidelijk of de AEX in een vrije val terechtkomt, een snelle neerwaartse correctie. Of dat er sprake zal zijn van een mooi correctiepatroon, zoals een vlagpatroon of een dalende wig.
Dit zullen we in de komende week waarschijnlijk te weten komen. Wel houd ik rekening met een verder neerwaarts vervolg in de komende weken en vooral zodra de 481 wordt gebroken, kan een volgende neerwaartse stroomversnelling worden gestart.
Tot op heden valt deze terugval precies aan de onderkant van mijn definitie van een normale correctie, een terugval van 5% tot 10%.
De informatie in deze column behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren. ING Bank N.V. is verantwoordelijk voor het uitbrengen van de hierboven opgenomen beleggingsaanbeveling die is opgesteld door Bas Heijink, Senior Analist Technische Analyse van het ING Investment Office. Deze beleggingsaanbeveling is opgesteld op basis van zijn eigen kennis gecombineerd met betrouwbare bronnen.