Dit jaar werd tot op heden gekenmerkt door een aantal forse bewegingen:
- In de eerste maanden vond een krachtige opwaartse versteiling plaats van de stijgende middellangetermijntrend. De AEX steeg ruim 25% vanaf een bodem in januari bij 406 en vormde in april zijn jaartop bij 510.
- Hierna hadden we een langdurige consolidatiefase waarin meerdere normale correcties plaatsvonden van 5% tot 10%.
Ondanks dat de trend nog krachtig en opwaarts gericht was, was ik nog geen dag op vakantie (tweede week augustus) of de stijgende bodemlijn vanaf de oktoberbodem werd neerwaarts gebroken. Dit was de onderkant van een steile nieuwe opwaartse middellangetermijntrend.
Vakantiecorrectie
In slechts anderhalve week tijd vond een zeer forse correctie plaats van ongeveer 10% tot aan een bodem tot op heden van net onder de 402 punten. De laatste keer dat we een dergelijke terugval binnen de grenzen van de stijgende langetermijntrend zagen, was in de zomer van 2011.
Opvallend is dat er in de afgelopen jaren regelmatig tijdens mijn zomervakantie een normale tot forse correctie plaatsvond. Deze forse augustuscorrectie werd in september al beeindigd na de doorbraak van de zeer steil dalende toppenlijn.
De AEX vormde een top bij 451,40 en testte daarmee op een haar na het 50%-Fibonacci-retracementniveau van deze forse zomercorrectie.
Na een korte consolidatiefase brak de AEX door de onderkant bij 429 tot 430 en zette een volgende neerwaartse beweging in. In die beweging zit de AEX momenteel nog steeds gevangen.
Daggrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Meervoudige bodemzone
Hoe zal dit uiteindelijk aflopen? Zolang de stijgende langetermijntrend intact blijft, ga ik uit van een brede bodemformatie. Gisteren werd opnieuw de onderkant getest. Er is nu een meervoudige bodemzone ontstaan tussen de 402 en 406,65, de bodems van augustus en tweemaal in september.
Onder de augustusbodem van 402 ontstaat meer neerwaartse ruimte naar de stijgende langetermijnbodemlijn van nu 394. Zodra deze oplopende steunlijn structureel op weekbasis wordt gebroken, lijkt de stijgende langetermijntrend pas te verzwakken.
Opvallend daarbij is overigens wel dat andere indices in zowel Europa als de Verenigde Staten nog aanzienlijk meer neerwaartse ruimte hebben voordat deze stijgende bodemlijnen in zicht komen.
Bevesigingssignalen
Uitgaande van mijn bodemscenario verwacht ik dat de neerwaartse ruimte beperkt is, en de AEX in de eindfase zit van een langere en forse correctieve periode.
In het kortetermijnbeeld moeten we wachten op duidelijke signalen die de bevestiging geven van het einde van deze zesde correctie van dit jaar in september. Daarvoor moet de vanaf de 451,40 dalende toppenlijn worden gebroken. Die daalt dagelijks ongeveer 1,5 punt en ligt vandaag bij 427.
Bij het vorige raakpunt van deze dalende toppenlijn (441) is een steilere en kortere dalende toppenlijn ontstaan die dagelijks ongeveer 2,5 punt zakt en al meerdere raakpunten heeft. Deze toppenlijn ligt vandaag bij 418 en komt snel in de buurt. Een slotkoers hierboven zou een eerste duidelijke verbetering zijn.
Net als dat we de stijgende langetermijnbodemlijnen bij andere indices in de gaten moeten houden, geldt dit ook voor de dalende toppenlijnen.
Een structurele doorbraak (die ik verwacht binnenkort) in de AEX zou samen moeten vallen met vergelijkbare opwaartse doorbraken in andere indices. Maar ook daar liggen deze dalende toppenlijnen dichtbij en lijkt het slechts een kwestie van tijd.
De informatie in deze column behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren. ING Bank N.V. is verantwoordelijk voor het uitbrengen van de hierboven opgenomen beleggingsaanbeveling die is opgesteld door Bas Heijink, Senior Analist Technische Analyse van het ING Investment Office. Deze beleggingsaanbeveling is opgesteld op basis van zijn eigen kennis gecombineerd met betrouwbare bronnen.