De sinds december vorig jaar opgaande bodemlijn werd eind vorige week opnieuw bijna getest. Pas een neerwaartse doorbraak hiervan zorgt voor een verdere verzwakking vanuit de grafiek zelf. Ik acht de kans hierop nog steeds realistisch.
De bewegingsruimte in de AEX in het zeerkortetermijnbeeld wordt steeds smaller en de index zal in de komende week een vervolgrichting moeten kiezen. Aan de bovenkant ligt de weerstandszone van 519 tot 521. Deze zone bestond in eerste instantie uit een aantal oude horizontale punten.
In de afgelopen anderhalve maand is deze zone verder versterkt met meerdere toppen die in deze zone op de borden werden gezet. Medio vorige week wist de AEX hier intraday even boven te breken met een nieuwe jaartop bij 521,50.
Toppatronen
De AEX staat hierin vrijwel alleen. De meeste indices hebben al een correctieve fase ingezet in de afgelopen weken en wisten hun jaartoppen niet meer te breken. Ook werd in deze weerstandszone een groot aantal toppatronen gevormd:
- in zowel maart als begin april een bearish engulfing
- vorige week een hanging man en een dark cloud cover
Pas een structureel slot boven deze zone zou meer opwaartse ruimte vrijmaken. In dat scenario liggen de volgende opwaartse richtpunten bij de stijgende toppenlijn van nu 528,50 en de horizontale weerstand bij 531.
Een duurzame doorbraak acht ik echter beperkt. Dit komt mede door het feit dat de meeste andere indices aanzienlijk zijn verzwakt en veelal een correctie zijn gestart in de afgelopen periode.
Daggrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Vervolgrichting omlaag?
Veel indices hebben inmiddels hun sinds december vorig jaar stijgende bodemlijn neerwaarts gebroken. De AEX heeft deze opgaande steunlijn geregeld getest maar wist hier tot op heden boven te blijven. Wekelijks loopt deze steunlijn ongeveer 3,5 punt op en vandaag ligt die bij 515,50.
Hiermee is te zien dat de bewegingsruimte in het zeerkortetermijnbeeld steeds smaller wordt. De AEX zal dus op zeer korte termijn een vervolgrichting moeten kiezen. De opgaande bodemlijn startte in december bij de 445,65; het laatste raakpunt van de in februari 2016 gestarte stijgende middellangetermijntrend.
Die trend startte toen bij de zeer belangrijke langetermijnbodem bij 378,50 die volgde op een zeer forse en langdurige neerwaartse correctieve fase van ruim 25%. Na de 378,50 werden meerdere raakpunten gevormd langs deze stijgende middellangetermijnbodemlijn:
- 410 in juni
- 437,50 in november
- 445,65 in december
Valse bewegingen
Vanaf deze decemberbodem is de AEX gaan versteilen. Het eerste raakpunt langs deze nieuwe en steil opgaande bodemlijn was in januari bij 476,70. Dit volgde op een valse neerwaartse doorbraak van de horizontale steun bij 480,40. Ook het raakpunt in februari bij 491 volgde op een valse neerwaartse doorbraak.
Deze valse bewegingen zien we vaker plaatsvinden in een zeer euforische markt, een markt waarin de meeste beleggers en analisten voor langere tijd geen correctieve bewegingen meer zien plaatsvinden en de koersdoelen tot extreme waarden worden opgevoerd.
De overige raakpunten werden in maart en april op de borden gezet. In deze periode vonden meerdere testen plaats van deze opgaande bodemlijn, terwijl de jaartoppen slechts minimaal werden verhoogd. De druk wordt dus steeds verder opgevoerd.
Verkoopsignalen
Buiten de gevormde toppatronen in de afgelopen anderhalve maand en de verslechteringen in veel andere indices hebben ook dat de technische indicatoren als de RSI, MACD en de VIX de nodige verkoopsignalen gegeven.
En ook de afstand tussen het 200-daags gemiddelde en de huidige stand van de index ligt al enige tijd rond de 10%. Vanuit het verleden weten we dat we dan moeten oppassen. De laatste keer dat een dergelijke afstand werd gemeten was in de lente en zomer van 2015.
Zo lang de opgaande bodemlijn niet wordt gebroken (vandaag bij 515,50) blijft de kans op een verdere verhoging van de jaartop nog aanwezig. Ondanks dat ik de kans beperkt acht, mag een verder vervolg naar de 528 tot 531 niet worden uitgesloten.
Te steil omhoog
Voor de komende dagen moeten we dan ook bezien of de zone 519 tot 521 in stand blijft de neerwaartse druk op de genoemde stijgende bodemlijn kan worden opgevoerd. Een neerwaartse doorbraak zou een verzwakking betekenen. Steunpunten hieronder liggen bij:
- 510,50
- de maartbodem van 506,25
Maar een aanzienlijke verdere daling acht ik hierna dan realistisch. Dit zou dan pas de eerste correctie van 2017 worden, terwijl we in de afgelopen jaren vijf tot zeven correcties per jaar hebben gezien.
Mijn doel voor de rest van dit jaar ligt bij 564 zoals u weet, maar voordat dit doel wordt bereikt, is de kans op meerdere normale correcties groot. Een opgaande trend wordt namelijk bepaald door de hogere bodems en de huidige trendmatigheid is te steil en daardoor niet vol te houden.
We moeten dan ook in de komende dagen alert blijven op nieuwe toppatronen en de opgaande bodemlijn.
De informatie in deze column behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren. ING Bank N.V. is verantwoordelijk voor het uitbrengen van de hierboven opgenomen beleggingsaanbeveling die is opgesteld door Bas Heijink, Senior Analist Technische Analyse van het ING Investment Office. Deze beleggingsaanbeveling is opgesteld op basis van zijn eigen kennis gecombineerd met betrouwbare bronnen.