De VIX Index (Volatility Index) is een maatstaf die de verwachte volatiliteit (beweeglijkheid) van de Amerikaanse S&P 500 Index weergeeft. Bij onrust en paniek op de beurs loopt de koers van de VIX meestal op. Daarom wordt de index vaak ook de ‘angstindex’ genoemd.
Hoe werkt de VIX Index precies, kunnen we er de richting van de beurs mee voorspellen en kunnen we er ook in beleggen?
Indicator voor de financiële markten als geheel
De koers van de VIX Index wordt afgeleid uit opties op de S&P 500 Index. Op basis hiervan geeft de stand van de VIX Index de verwachte beweeglijkheid weer voor de aankomende 30 dagen. Hoe hoger de koers van de index, hoe hoger de verwachte beweeglijkheid en vice versa.
De koers kan theoretisch schommelen tussen de 0 en 100, maar in de praktijk beweegt de koers meestal tussen de 10 en 30. Hoewel de VIX alleen de volatiliteit van de S&P 500 meet, wordt hij door beleggers vaak gebruikt als indicator voor de financiële markten als geheel. Er bestaan overigens ook vergelijkbare indexen op andere aandelenbeurzen, zoals de AEX Volatiliteitsindex (VAEX).
De koers interpreteren
Het vertalen van een bepaald koersniveau van de VIX Index naar de verwachte beweeglijkheid van de S&P 500 Index is misschien wat abstract. Daarom onderscheiden we grofweg drie categorieën.
• Koers onder de 20. Bij een VIX koers onder de 20 is de verwachte beweeglijkheid relatief laag. Op de beurzen is het rustig zonder al te grote koersuitslagen.
• Koers tussen 20 en 30. Bij een VIX koers tussen de 20 en 30 is het onrustig op de beurzen. De beweeglijkheid is relatief hoog en de kans op grote koersuitslagen neemt toe.
• Koers boven de 30. Bij een VIX koers boven de 30 is er meestal spraken van paniek op de financiële markten. Koersen kunnen op dagbasis zeer sterk dalen (en stijgen).
De VIX heeft een sterke negatieve correlatie met aandelenkoersen. Als de koers van de VIX oploopt, dalen aandelenkoersen meestal. Andersom werkt dit hetzelfde. Als de koers van de VIX daalt, stijgen aandelenkoersen in de regel.
Beursvoorspeller
Vanwege die sterke negatieve correlatie wordt de VIX Index vaak gebruikt om de markt te timen. In de praktijk blijkt dit echter lastig, aangezien u de stand en richting van de VIX op verschillende manieren kunt interpreteren.
Als de VIX oploopt, neemt de verwachte beweeglijkheid (en kans op sterke koersdalingen) toe. Dit kan als een mogelijk verkoopsignaal worden gezien. Aan de andere kant gaat een oplopende VIX meestal gepaard met koersdalingen. Als de VIX boven de 30 staat, zijn de koersen meestal al gedaald en kunt u dus ook spreken van een goed instapmoment.
Beleggen in de VIX: leuk voor de korte termijn
U kunt ook besluiten om te beleggen in de VIX-index. Dit kan niet rechtstreeks, maar alleen indirect via derivaten of ETF’s (onderliggend ook met derivaten). Door long te gaan kunt u profiteren van een toenemende volatiliteit en door short te gaan van een dalende volatiliteit.
Bedenk wel dat een belegging in volatiliteit geen verstandige langetermijnbelegging is. Volatiliteit neemt namelijk niet gestaag toe, maar beweegt continu rond een gemiddelde. Omdat het volgen van de VIX Index kosten met zich mee brengt, zult u op lange termijn een dalende trend zien. Speculeren op een volatiliteitsbeweging is dus meer geschikt voor de korte termijn.
Laurens Sombroek is sinds 2011 werkzaam bij Care IS Vermogensbeheer. Hij is als portfoliomanager verantwoordelijk voor het dagelijks beheer van de klantportefeuilles van Care IS en Axento Vermogensbeheer en houdt hij zich bezig met de (internet)marketing.