Wanneer we het hebben over trollen bedoelen we niet de animatiefilm uit 2016. Nee, als u hierover in de media hoort of leest, gaat het tegenwoordig veelal over entiteiten die worden ingezet voor het verspreiden van nepnieuws, tegenwoordig liever getypeerd als ‘desinformatie’. Eerder waren ze echter al bekend als entiteiten die patenten misbruiken als bedrijfsstrategie.
Een patenttrol leeft van rechtszaken of schikkingen in geval van inbreuk op het patent dat zij in beheer hebben. Vaak zijn startups het slachtoffer. Een advocaat van de troll probeert geld af te troggelen door te dreigen met vervolging wegens patentinbreuk.
Perfect legale afpersingsregeling
Voor de rechter heeft zo’n troll, die op zich niet al te veel verstand hoeft te hebben van de onderliggende technologie waarover het patent gaat, vaak hele uitgebreide rechten. Startups beschikken vaak niet over de financiële middelen om de strijd in de rechtbank uit te vechten. Deze perfect legale afpersingsregeling kost de slachtoffers veel geld en levert veel op voor de trol.
Los van de enorme hoeveelheden geld die hiermee gemoeid zijn, staan deze trollen ook technologische ontwikkelingen en vooruitgang in de weg. Trollen kunnen de patenten namelijk in beheer houden zonder het idee ten uitvoer te brengen.
Zo was in 2016 ruim 60% van de patentrechtszaken in de Verenigde Staten afkomstig van trollen die zelf niets produceren. Daarmee staan zij de ontwikkeling van andere bedrijven soms in de weg.
Ook gevestigde namen
Startups zijn niet de enige ondernemingen die worden aangevallen door trollen. Gevestigde namen als Microsoft en Apple worden eveneens door trollen voor de rechter gesleept. En laat er nu net een aantal rechtbanken zijn, met name in het oosten van de Amerikaanse Staat Texas, die erom bekend staan vaak in het voordeel van trollen te oordelen…
Hoe gaat dat dan in zijn werk en waarom krijgt de trol zo eenvoudig het gelijk aan de zijde? Apple is in 2016 veroordeeld tot het betalen van 625 miljoen dollar wegens patentbreuk. Apple zou dit moeten betalen omdat een patent uit 1998 zou zijn geschonden.
Het patent beschrijft een veilige manier van communiceren door het gebruik van domeinnamen. Dit is een hele brede en onduidelijke omschrijving maar genoeg om ‘gerede twijfel’ te wekken bij de rechtbank. Volgens de patenttrol zou Apple’s belfunctie FaceTime dit patent schenden. Apple is in hoger beroep gegaan tegen de uitspraak.
Stokje gestoken
Voor de praktijken van de patenttrollen wordt nu een stokje gestoken. Als gevolg van een uitspraak van het Amerikaanse Hooggerechtshof vorig jaar kunnen patenttrollen nog alleen een rechtszaak aanspannen in de plaats waarin zij gevestigd zijn of een groot deel van hun bedrijfsactiviteiten uitoefenen. Patenttrollen mogen niet meer in het hele land rechtbanken uitzoeken die in hun voordeel ‘recht’ spreken.
De uitspraak is niet alleen positief voor bedrijven, ook een meerderheid van de rechtbanken is geen fan van deze trollen. Wil de troll nog steeds de gang naar de rechter maken, dan zal de juridische procedure meer tijd in beslag nemen. De rechtbank zal grondig bewijs willen zien.
Europese trollen minder machtig
Ook in Europa zijn patenttrollen actief. Wel zijn deze minder machtig dan hun Amerikaanse collega’s. Een stap naar de rechtbank wordt in Europa minder vaak genomen. Dit komt omdat de verliezer van een zaak over intellectueel eigendom voor alle kosten opdraait. Daarnaast worden deze octrooirechtzaken vaak per land afgehandeld, al wordt er wel gewerkt aan een overkoepelende Europese rechtbank voor octrooizaken.
De meest bekende patentzaak is misschien wel die tussen Apple en Samsung uit 2011. Apple beschuldigde Samsung van het kopiëren van de iPhone en andere intellectuele eigendommen. Natuurlijk ontkende Samsung dit en wat volgde was een rechtelijke strijd waarbij beide bedrijven elkaars product uit de schappen probeerden te verbannen.
Het is niet alleen de meest bekende, maar ook de meest onoverzichtelijke zaak van de afgelopen jaren. Over de hele wereld bogen rechters zich over de kleinste details van de telefoons. Logisch, want in één telefoon kunnen wel 250.000 patenten zitten. Inmiddels hebben Apple en Samsung buiten de Verenigde Staten alle zaken geschikt.
Patenten delen
Soms worden patenten vrijgegeven om een marktbrede ondersteuning te krijgen. Zo heeft automaker Tesla patenten gedeeld voor de technologie van de accu’s die gebruikt worden in de elektrische auto.
Hierdoor kunnen meer bedrijven gebruik maken van deze technologie met als gevolg dat er een veel breder netwerk van elektrische laadstations kan worden aangelegd.
Averechts
Patenten bieden bescherming en zorgen voor innovatie. Helaas zorgen patenttrollen er soms voor dat er onnodig veel tijd en geld moet worden gespendeerd aan proceskosten waardoor vaak juist het tegendeel wordt bereikt.
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier. Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan. Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.