Het idee dat machines kunnen denken zoals mensen bestaat al bijna een eeuw. In de jaren 40 en 50 schreef de computerwetenschapper en Enigmakraker Alan Turing een artikel over computers die mensen konden simuleren en creëerde hij de eerste schaakrobot.
De term kunstmatige intelligentie dook vervolgens voor het eerst op in 1956 bij John McCarthy, een professor aan Stanford University, die AI definieerde als 'de wetenschap en techniek rond het maken van intelligente machines, met name computerprogramma's'.
Machine learning en kunstmatige intelligentie zijn dus geen nieuwe concepten, ook niet in de beleggingssfeer. In feite wordt er via kwantitatieve strategieën al jarenlang gebruikgemaakt van AI.
ChatGPT
Dat er nu opeens zoveel opwinding is ontstaan rond het onderwerp komt door het generatieve aspect van AI. In november 2022 kwam OpenAI als eerste met een chatbot op de markt die gebruikmaakt van generative Artificial Intelligence (gAI).
ChatGPT is simpel gezegd een computerprogramma dat is ontworpen om menselijke gesprekken te simuleren. Het kan een mop vertellen. Het kan een weerbericht maken. Het kan zelfs dit artikel schrijven.
Door gAI te gebruiken in plaats van traditionele AI kan ChatGPT niet alleen beter een gesprek voeren dan oude chatbots, maar het kan ook taal naar een code vertalen, het kan een vacature aanmaken voor een volledig verzonnen functie of songteksten maken over iemands favoriete vakantiebestemming in de schrijfstijl van Edgar Allan Poe.
Geen wonder dat de populariteit van ChatGPT in een mum van tijd sky-high ging. Binnen 5 dagen na de lancering had de software al meer dan een miljoen gebruikers en de 100 miljoenste werd door de app als een van de snelste bereikt.
Economische impact
Iets anders dat gAI onderscheidt van andere technologische ontwikkelingen is de enorme impact die het kan hebben op de economie. Ook Goldman Sachs gelooft dat op de lange termijn wijdverspreide toepassing van gAI het potentieel heeft om onze manier van leven en werken drastisch te veranderen.
Economen van Goldman Sachs Global Investment Research vergelijken de impact met twee andere technologische revoluties: de eerste elektrische motor in 1890 en de personal computer in 1981.
In beide gevallen begon de echte “boom” van de productiviteit overigens pas toen ongeveer 50% van de bedrijven de technologie had overgenomen - een drempel die pas 20 jaar later werd bereikt.
Na het bereiken van deze drempel groeide de arbeidsproductiviteit met 1,5% extra per jaar gedurende meer dan een decennium. Goldman Sachs Asset Management (GSAM): "Wij geloven dat een wijdverspreide toepassing van gAI vergelijkbare effecten kan opleveren die jaarlijks kunnen oplopen tot 7% van het wereldwijde BBP, via twee belangrijke kanalen."
- Ten eerste werken veel werknemers in beroepen die gedeeltelijk zijn blootgesteld aan AI-automatisering. Als gAI de capaciteit van werknemers vergroot, is het aannemelijk dat die werknemers meer tijd kunnen besteden aan andere activiteiten, wat de productiviteit ten goede komt
- Ten tweede: als werknemers op den duur helemaal worden verdrongen door AI, gaan wij ervan uit dat die werknemers elders aan het werk gaan, wat de totale productie stimuleert
Hoe groot de impact van gAI daadwerkelijk zal zijn, hangt volgens GSAM af van veel zaken. "De snelheid van invoering is lastig te bepalen, maar wij denken dat het mogelijk is om ergens aan het eind van dit decennium de economische vruchten van gAI te plukken."
Technologische gevolgen chatbots
Geen wonder dat AI momenteel het favoriete gespreksonderwerp is binnen veel bedrijven en sectoren. Eind juni werd de term volgens Bloomberg 3.330 keer genoemd in bedrijfsverslagen. Het verrassende aspect van deze virale groei is de verscheidenheid aan bedrijven – het loopt uiteen van Microsoft tot Kraft en van Moderna tot Zoom. Allemaal proberen ze AI in hun bedrijfsprocessen te integreren.
Zoals gezegd, is de meest wijdverspreide toepassing van gAI tot nu toe chatbots. Na Microsofts substantiële investering in OpenAI voor het gebruik van ChatGPT hebben andere technologiebedrijven hun inspanningen om eigen chatbots te maken vergroot (Googles Bard, de AI van Snapchat).
De functionaliteit van chatbots gaat veel verder dan moppen en weerberichten. Chatbots kunnen een revolutie teweegbrengen in de klantenservice en de efficiëntie van zoekopdrachten en wetenschappelijk onderzoek. Vraag ChatGPT om een reis te plannen voor een kampeertrip, en je staat verbaast over het resultaat. Chatbots worden bovendien met een ongelofelijke snelheid steeds slimmer en geavanceerder.
Andere toepassingen gAI
Maar chatbots zijn niet de enige toepassing van gAI. Via NLP wordt AI ook gebruikt om programmeurs te helpen bi j het schrijven van computercode. Volgens Goldman Sachs Chief Information Officer Marco Argenti accepteren ontwikkelaars in sommige gevallen bijna 40% van de code die door AI is geschreven, wat de programmeerproductiviteit met dubbele cijfers kan verhogen.
"Uiteindelijk zal AI worden gebruikt in de entertainmentindustrie, geneeskunde en bijna elke andere bedrijfstak."
Impact op beleggen
Afgezien van de vraag of AI menselijke arbeid zal verdringen, zijn beleggers vooral geïnteresseerd in hoe ze hun portefeuilles het best kunnen positioneren om te profiteren van de ontwikkelingen. Dit zijn de bedrijven die volgens GSAM het meest zullen profiteren:
- Grote bedrijven die AI kunnen integreren in hun bestaande infrastructuur
- Bedrijven die gAI-modellen bouwen en ontwerpen
- Bedrijven die het meest bereid zijn om AI te gebruiken in hun dagelijkse praktijk
Het is niet verrassend dat grote technologiebedrijven met een goede infrastructuur als eerste profiteren van de komst van deze nieuwe technologie. Door AI-modellen te implementeren, kunnen werknemers profiteren van een grotere efficiëntie en de mogelijkheid om meerdere gegevensbronnen in één toepassing te gebruiken.
Iemand die bijvoorbeeld een videopresentatie maakt, kan gAI gebruiken om aantekeningen uit een tekstdocument te halen en die in de presentatie te verwerken, zonder daarbij de presentatie te verlaten.
Bovendien kan gAI personeel helpen dat niet zo bekend is met software om optimaal gebruik te maken van de tools die beschikbaar zijn. Technologiebedrijven kunnen verder gAI misschien sneller invoeren in zoekmachines en cyberbeveiliging.
Daarnaast is er nu al wereldwijd een grote vraag naar gAI-applicaties, maar niet elk bedrijf heeft de know-how om eigen modellen te bouwen. Voor een kleiner bedrijf dat zijn productiviteit wil verhogen, is het daarom zinvol om een abonnement te nemen op een AI-model dat door een ander bedrijf is gemaakt.
Elk bedrijf kan profiteren
Tot slot - gezien het feit dat ruwweg 66% van de banen wordt blootgesteld aan AI-automatisering - denkt GSAM dat elk bedrijf dat gAI kan omarmen om zijn efficiëntie te verbeteren, hiervan kan profiteren.
"De gezondheidszorg is slechts één voorbeeld van een sector waarin gAI-tools zouden kunnen worden ingezet voor diagnose, gepersonaliseerde behandelingsplannen en het ontwerpen van nieuwe medicijnen."
Dubbele cijfers
Er lijkt een plausibele reden te zijn voor gAI in zo’n beetje elke sector, en hoewel er weinig banen zijn waarbij gAI meer dan de helft van het werk kan overnemen, gelooft GSAM dat een wijdverspreide toepassing van gAI de productiviteit in veel domeinen met dubbele cijfers kan doen stijgen.
"Ondanks het feit dat gAI nog in een vroeg stadium van ontwikkeling zit, zijn de potentiële voordelen ervan moeilijk te negeren. De recente beursrally - die zich beperkte tot een klein groep bedrijven - lijkt erop te duiden dat de markten dit nog niet hebben onderkend."
Aangezien het onduidelijk is hoe de toepassing van gAI precies de fundamentals van bedrijven zal beïnvloeden, is het ook nog vroeg om te zeggen welke koersen te veel zijn gestegen en welke te weinig. Het is ook onduidelijk of traditionele waarderingsmethoden van toepassing blijven.
Beleggers kunnen moeite hebben om toekomstige gAI-winnaars tegen de juiste prijs te selecteren. Terwijl fondsmanagers de sector blijven bestuderen, kunnen de markten nieuwe waarderingsmethoden opleggen, mogelijk met behulp van AI.
Belangrijkste risico’s
GSAM ziet drie belangrijke risico’s voor een wijdverspreide toepassing van AI-technologie:
- Privacy- en auteursrechtkwesties
- Ethische kwesties
- Verdringing van arbeid
De grote leermodellen waar AI-platforms op zijn gebaseerd, maken gebruik van enorme hoeveelheden data om te trainen, wat betekent dat een cyberaanval of datalek aanzienlijke schade kan aanrichten.
Nog unieker voor gAI is het risico van inbreuk op auteursrechten. Hoewel het nog vroeg is, zijn er nu al meerdere voorbeelden van AI-“diefstal” in de muziekindustrie, waarbij geluidstechnici kunstmatige intelligentie hebben gebruikt om originele muziek te maken met AI-versies van de stemmen van beroemde artiesten. In sommige gevallen zijn de imitaties griezelig goed.
Er zijn ook ethische kwesties als het gaat om het gebruik van AI, met name in de vorm van plagiaat en nepnieuws.
Zoals gezegd, worden gAI-modellen getraind met bestaande gegevens, dus de kans op plagiaat is aanwezig. Het is de verantwoordelijkheid van de gebruiker om de door AI gegenereerde inhoud verstandig in te zetten. Daarnaast zijn er regelmatig zorgen over de nauwkeurigheid van de door gAI verspreide informatie, wat gevaarlijk kan zijn voor gebruikers zoals vermogensbeheerders, als ze niet in staat zijn om de informatie te verifiëren.
Arbeidsplaatsen op de tocht
Het grootste risico is echter de impact die gAI heeft op arbeid. GSAM denkt dat ongeveer twee derde van de beroepen in de VS bloot zal staan aan enige vorm van AI-vervanging. De grootste blootstelling geldt voor administratieve en juridische beroepen, terwijl de bouwsector er veel minder last van heeft.
"Wij schatten dat 7% van de banen kan worden vervangen. Dat hoeft echter niet erg te zijn. De geschiedenis leert dat het vervangen van werknemers door automatisering bijna altijd wordt gecompenseerd door het creëren van nieuwe banen."
60 procent van de banen die vandaag de dag bestaan was er in 1940 nog niet, en in de afgelopen 80 jaar was het creëren van nieuwe banen door technologie verantwoordelijk voor 85% van de werkgelegenheidsgroei. "Wij verwachten dat dit bij gAI niet anders zal zijn, met bijvoorbeeld nieuwe functies in de datawetenschappen, het AI-onderzoek en engineering, om er maar een paar te noemen."
Hoewel het toekomstige samenspel tussen vakbonden en gAI onduidelijk is, hebben we gezien dat vakbonden in sectoren als de luchtvaart, geneeskunde en amusement de nuances proberen te vinden in het benadrukken van de menselijke betrokkenheid bij banen en tegelijkertijd bescherming zoeken bij bedrijven en overheidsvoorschriften tegen volledige vervanging.
Conclusie
Kortom, het kan een paar jaar duren, maar volgens GSAM zal gAI zowel het economische landschap als het beleggingslandschap drastisch veranderen. "Zoals bij veel nieuwe technologieën zijn er zeker risico's, maar wij geloven dat de voordelen van gAI groter zijn dan de kosten."
Door gAI krijgen mensen een aantal van de meest futuristische instrumenten die de wereld ooit heeft gezien in handen. "Het is als een spel zonder bord of instructies over hoe het gespeeld moet worden. Dat is waar de kunst en de verbeelding om de hoek komen kijken. Als de beschaving deze hulpmiddelen goed leert hanteren, zien wij onbegrensde mogelijkheden voor innovatie.”
De Redactie van IEXProfs bestaat uit verschillende journalisten. De informatie in dit artikel is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies, of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. .